29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Niepodległa zaczynała się w Cieszynie

Ocena: 0
2705

Odwiedzany raczej przy okazji Cieszyn – podzielony łatwą do przekroczenia granicą na Olzie – był jednym z najważniejszych punktów na mapie odradzającej się w 1918 r. Polski. I jednym z pierwszych miast, które uzyskało niepodległość.

Wkroczenie wojsk polskich do Cieszyna; fot. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego

Idąc od Rynku w dół ul. Głęboką, docieramy do ul. Zamkowej. Tam trzeba skręcić w lewo i kawałek dalej dochodzimy do mostu Przyjaźni. Nim Polska i Czechy znalazły się w strefie Schengen, na moście stał posterunek polski, a dalej czeski; w przeszłości był tu ruch jednokierunkowy, tylko ze strony polskiej na czeską. Dziś bez żadnej kontroli mijamy most, a w Czeskim Cieszynie trafiamy na Hlavní třída, czyli ul. Główną, o czym informują nas dwujęzyczne tabliczki. Bo tu, jak i w wielu innych miejscowościach Zaolzia, gdzie żyje wielu Polaków, napisy są po czesku i polsku.

W 1918 r. Cieszyn należał do rozpadającej się monarchii austro-węgierskiej. Już 19 października powstała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, która później stała się pierwszą polską władzą na skrawku niepodległej Rzeczpospolitej.

 

Spór z Czechami

W nocy z 31 października na 1 listopada żołnierze narodowości polskiej służący w cieszyńskim garnizonie armii austro-węgierskiej rozbroili swoich niemieckojęzycznych kolegów i większość Księstwa Cieszyńskiego znalazła się pod kontrolą polskiej Rady Narodowej. Ale do tego samego terytorium zgłaszali też pretensje Czesi i Austriacy. Według spisu ludności z 1910 r., Polacy stanowili tu 55 proc., Czesi 18 proc. i tyle samo Niemcy (lub też niemieckojęzyczni Austriacy).

Już 5 listopada udało się osiągnąć porozumienie z czeskim Zemským Národním Výborem pro Slezsko (Krajowa Rada Narodowa dla Śląska) i podzielić Księstwo według zasad narodowościowych. Większość Księstwa (76 proc.), w tym i Zaolzia, znalazła się w rękach polskich. To jednak nie zakończyło sporu. Cieszyńscy Czesi naciskali zarówno na nowoutworzony rząd w Pradze – Czechosłowacja ogłosiła niepodległość 28 października – jak i na zwycięskie mocarstwa, by granica uległa zmianie na ich korzyść.

 

Czytaj dalej w e-wydaniu lub wydaniu papierowym
Idziemy nr 30 (668), 29 lipca 2018 r.
Artykuł w całości ukaże się na stronie po 8 sierpnia 2018 r.

 

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:

Dziennikarz, politolog, analityk, działacz społeczny. W przeszłości związany z "Tygodnikiem Demokratycznym", "Kurierem Polskim" i "Rzeczpospolitą". Specjalizuje się w tematyce wschodniej.

- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter