Ukryty rozwój

fot. Pavel Danilyuk | pexels

Kształtują się narządy. Zamyka się cewa nerwowa i formowanie mózgu. W 21. dniu zaczyna bić serce. W pierwszych trzech tygodniach najczęściej powstają wady wynikające z przyjmowania leków, naświetlania, niedoborów witamin. Dlatego tak ważna jest świadomość początku ciąży.

Do siódmego tygodnia kształtuje się szkielet. Trzycentymetrowy zarodek ma wyraźnie ludzką postać: głowę, kończyny, tułów. Serce jest czynnościowo pełnosprawne. Rozwija się tarczyca, grasica, nadnercza. Można zarejestrować fale elektromagnetyczne w mózgu. Tydzień później wyraźnie widać usta. Następuje rozwój narządów płciowych. Na koniec trzeciego miesiąca płód ma 14 g i 7,5 cm. Rozpoczyna się jego aktywność ruchowa ze względu na rozwój połączeń nerwowych. Dziecko reaguje na bodźce zewnętrzne, odczuwa ból. Wytwarza się żółć i enzymy trawienne. Widać linie papilarne. Dwa tygodnie później dziecko umie połykać wody płodowe, zaciskać pięści, podkurczać nogi, marszczyć brwi. Odczuwa stany emocjonalne matki.

Cztery miesiące od poczęcia ma już 114 g i 16 cm. Serce przepompowuje 30 l krwi dziennie, kurcząc się 120 razy na minutę, niezależnie od rytmu serca matki. Na powierzchni mózgu powstają bruzdy i zwoje kory mózgowej. Przez następne dwa tygodnie nasila się aktywność dziecka i mama zaczyna odczuwać jego ruchy. Obecny jest odruch chwytny. Jelita wydalają smółkę. W 20. tygodniu ciąży rozwój dziecka jest już bardzo zaawansowany, ale niedojrzałe płuca nie byłyby zdolne do oddychania. Wyraźnie widać ruchy oddechowe klatki piersiowej. Intensywnie rozwija się układ moczowy, nerki produkują mocz, wydalany do płynu owodniowego. Tworzą się zewnętrzne narządy płciowe. Kształtują się gałki oczne i ich połączenia z nerwami wzrokowymi.

Z końcem drugiego trymestru doskonali się skóra, nasila się proces kostnienia szkieletu. Dziecko wykonuje ruchy ssania. Siódmy miesiąc to intensywny rozwój mózgu. Dokonują się procesy integracji mózgu z innymi narządami i układami. W ósmym miesiącu dziecko jest już bardzo podobne do noworodka. Gromadzi zapasy tłuszczu i minerałów, reaguje na dźwięki. Szansa na przeżycie poza łonem matki wzrasta do 90 proc.

W 36. tygodniu ruchliwość dziecka zmniejsza się – wypełnia prawie całą przestrzeń jamy macicy. Nadal gromadzi żelazo i inne składniki budulcowe, otrzymuje przeciwciała odpornościowe od matki. Zwraca się głową do dołu, w kierunku wyjścia. Jest dojrzałe do życia poza ciałem matki. 38.–40. tydzień to najlepszy czas na poród.