19 marca
wtorek
Józefa, Bogdana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Nie tylko dla najmłodszych

Ocena: 0
1030

Autorka nowel i wierszy, w tym popularnych utworów dla dzieci, a także działaczka społeczna. 180 lat temu, 23 maja 1842 r., urodziła się Maria Konopnicka, uznana przez potomnych za najwybitniejszą poetkę polskiego realizmu.

fot. xhz

Rodzicami Marii byli Józef Wasiłowski i Scholastyka z Turskich. Pierwsze lata swojego życia przyszła poetka spędziła w Suwałkach, a w 1849 r. przeniosła się wraz z rodzicami do Kalisza. Pięć lat później jej matka zmarła, pozostawiając czworo dzieci: trzy córki i syna. Ojciec, który wychowywał je samotnie, był obrońcą Prokuratorii Generalnej i adwokatem w Trybunale Cywilnym, a prywatnie miłośnikiem literatury i niezłomnym patriotą. Wasiłowski czytał dzieciom utwory Słowackiego, Krasińskiego i zakazanego wtedy Mickiewicza. Dbając o ich staranne wykształcenie, zaznajamiał je także z autorami greckimi i łacińskimi. Podczas edukacji na pensji sióstr sakramentek w Warszawie (1855–1856) Konopnicka spotkała Elizę Pawłowską (Orzeszkową), z którą przyjaźniła się do śmierci. Jedyny brat Marii Jan, student politechniki w Liège, zginął w powstaniu styczniowym 19 lutego 1863 r.

W roku 1862 poślubiła ziemianina Józefa Konopnickiego herbu Jastrzębiec i zamieszkała w jego rodzinnym majątku Bronów pod Łęczycą. W roku 1863, w obawie przed represjami wobec męża, który ratował chłopów przed wcielaniem do wojska rosyjskiego, małżonkowie wyjechali do Drezna. Po powrocie do kraju w roku 1864, ujrzawszy ruinę Bronowa, rodzina przeniosła się do niewielkiego majątku Gusin. Tam Maria Konopnicka urodziła ośmioro dzieci (dwoje z nich zmarło). Zajmując się rodziną, nie zrezygnowała z intensywnej pracy twórczej i pogłębiania swoich zainteresowań.

 


BEZ DYDAKTYZMU

Debiutem poetyckim Marii Konopnickiej był wiersz „W zimowy poranek” (druk w piśmie „Kaliszanin”, 1870). Ale początkiem prawdziwej kariery był dopiero bardzo udany cykl poetycki „W górach”, opublikowany w „Tygodniku Ilustrowanym” w roku 1876. Rok później poetka przeniosła się z dziećmi do Warszawy. Mieszkała tu do roku 1890, utrzymując się m.in. z udzielania prywatnych lekcji i korepetycji. Dzięki zdolnościom językowym zajęła się także tłumaczeniami. Znała biegle francuski, niemiecki i rosyjski, a w późniejszych latach nauczyła się angielskiego, włoskiego i czeskiego.

Jej liryka patriotyczna i społeczna, choć wskazywała m.in. na niepowodzenia idei pozytywistycznych wśród ludu („Wolny najmita”, „W piwnicznej izbie”, „Jaś nie doczekał”), przyniosła jej wielką popularność. W roku 1890 Konopnicka opublikowała również ważne społecznie nowele „Mendel Gdański”, „Dym” oraz „Miłosierdzie gminy”, wykorzystujące perspektywę psychologiczną. Tym bardziej cenny jest brak tendencyjności wraz z precyzyjną konstrukcją fabuły i wypowiedzi bohaterów. Konopnicką, początkowo inspirującą się Bolesławem Prusem i Elizą Orzeszkową, zalicza się do czołowych twórców polskiej nowelistyki (zbiory „Cztery Nowele”, „Na drodze”, „Nowele”, „Ludzie i rzeczy”).

Publikowane od roku 1884 wiersze Konopnickiej dla dzieci były pozbawione pewnego właściwego dla ówczesnej epoki dydaktyzmu. Rozbudzały za to wrażliwość estetyczną i ciekawość u małego odbiorcy, co było nowością w tej dziedzinie pisarstwa. W utworach takich jak „O Janku Wędrowniczku” (1893), „O krasnoludkach i sierotce Marysi” (1896) czy „Na jagody” (1903) poetka skutecznie łączyła autentyzm i fantastykę, tonację żartu i powagi. W jednym ze swoich listów do przyjaciół napisała: „Nie przychodzę ani uczyć dzieci, ani też ich bawić. Przychodzę śpiewać z nimi”.

 

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 19 marca

Wtorek - V Tydzień Wielkiego Postu
Szczęśliwi, którzy mieszkają w domu Twoim, Panie,
nieustannie wielbiąc Ciebie.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): Mt 1,16.18-21.24a
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

Nowenna do św. Rafki

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter