Premier Mateusz Morawiecki i szef rządu Czech Petr Fiala podpisali w czwartek międzyrządową umowę ws. funkcjonowania kopalni węgla brunatnego Turów - poinformowała Kancelaria Premiera RP.
Premier Mateusz Morawiecki i premier Czech Petr Fiala podpisali umowę między Rządem RP a Rządem Republiki Czeskiej o współpracy w zakresie odnoszenia się do skutków na terytorium Republiki Czeskiej wynikających z eksploatacji kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Turów.
- przekazała KPRM na Twitterze.
W czwartkowym komunikacie Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśliło, że polsko-czeskie negocjacje dot. KWB Turów zakończyły się sukcesem, a podpisana umowa „definitywnie kończy spór z naszymi południowymi sąsiadami". Resort zwrócił uwagę, że „zgodnie z postanowieniami umowy, czeska skarga zostanie wycofana z TSUE".
Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa uważa, że zawarte w umowie ustalenia „dadzą szansę na długofalowe zażegnanie sporu" ws. kopalni.
Dzięki osiągniętemu porozumieniu utrzymamy stabilność energetyczną zarówno Polski, jak i całej wspólnoty europejskiej.
– dodała Moskwa.
Polska oferta zawiera konkretne kwoty, które zostaną przeznaczone na realizację projektów w Kraju Libereckim. Przedstawiliśmy w niej również propozycję naszych zobowiązań do wzmocnienia monitorowania środowiskowego funkcjonowania KWB Turów.
- powiedziała cytowana w komunikacie Moskwa.
Jak dodała, strona polska zaoferowała również „zacieśnienie współpracy właściwych służb obydwu państw w tym zakresie oraz ustalenie ścieżki działania w przypadku stwierdzenia przekroczeń obowiązujących norm".
Resort przekazał, że jednocześnie Polska zadbała o interes mieszkańców Dolnego Śląska, na rzecz których wzmocnione zostaną działania realizowane w ramach programów „Czyste Powietrze" i „Stop Smog", co przyczyni się do minimalizacji niskiej emisji po stronie Polski.
Ministerstwo podkreśliło, że zawarcie porozumienia oznacza również bezpieczeństwo zatrudnienia dla pracowników turowskiego kompleksu i tym samym gwarancję dostaw do 7 proc. energii do polskiego systemu energetycznego. Zapewnione też będą dostawy ciepła dla mieszkańców Miasta i Gminy Bogatynia.
***
Polsko-czeskie rozmowy dotyczące KWB Turów rozpoczęły się w czerwcu 2021 r. po tym, gdy strona czeska wniosła do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej skargę przeciwko Polsce w sprawie rozbudowy kopalni. Jednocześnie Praga domagała się wstrzymania wydobycia w kopalni, jako tzw. środka tymczasowego. Strona czeska uważa, że rozbudowa kopalni zagraża dostępowi mieszkańców czeskiego Liberca do wody; skarżą się oni także na hałas i pył związany z działalnością kopalni.
20 września 2021 r. TSUE nałożył na Polskę karę 500 tys. euro dziennie za niewdrożenie środka tymczasowego i niezaprzestanie wydobycia węgla brunatnego w kopalni. Polski rząd deklarował, że nie zamierza płacić kary.
W czwartek premier Czech Petr Fiala podczas wspólnej konferencji z premierem Polski Mateuszem Morawieckim w Pradze podkreślił, że warunkiem wycofania skargi z TSUE jest przelew środków; kiedy zostaną przelane, wtedy Czechy wycofają skargę. Premier Morawiecki poinformował, „że zgodnie z umową dziś lub jutro Republika Czeska wycofa swoją skargę z Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu ws. Turowa i ten problem przestanie istnieć".
Premier Morawiecki zapewnił, że kopalnia i elektrownia Turów będą bez przeszkód funkcjonowały i dostarczały energię elektryczną dla kilku milionów mieszkańców Dolnego Śląska i reszty mieszkańców Polski. „Nie mogliśmy sobie pozwolić na to, żeby je wyłączyć" - dodał.