Jazda miejskim autobusem

Jak informował na konferencji prasowej Alvin Gajadhur, Główny Inspektor Transportu Drogowego, kontrola prowadzona była równolegle, w tzw. sposób krzyżowy, w czterech przedsiębiorstwach. Jak udało się nam ustalić, dotyczyła spółek: Arriva, Mobilis, PKS w Grodzisku Mazowieckim oraz Miejskich Zakładów Autobusowych, które jako firma m. st. Warszawy mają ok. 75 proc. udziałów w rynku przewozów miejskich. Kontrolą nie objęto firmy Michalczewski.

W przypadku Arrivy, przewoźnika, którego pojazd spadł ze stołecznego wiaduktu w czerwcu tego roku, kontrola zaplanowana była już wcześniej. Po tamtym tragicznym wypadku (zginęła wówczas jedna osoba, a 18 trafiło do szpitala) oraz wykrytych zaniedbaniach (m.in. kierowaniu pojazdem pod wpływem środków odurzających) została jednak rozszerzona. Badaniem objęto wszystkie oddziały Arrivy w kraju – poza Warszawą ma ona m.in. umowy na miejski transport z Elblągiem i Obornikami. Obsługuje też kilkanaście linii typu PKS oraz posiada umowy na transport kolejowy.

– Niestety, w każdym ze skontrolowanych przez GITD przedsiębiorstw stwierdzono nieprawidłowości – mówił uczestniczący w konferencji 2 grudnia Rafał Weber, wiceminister infrastruktury. Najwięcej błędów, zagrażających bezpieczeństwu pasażerów, ale i uczestników ruchu drogowego, wykazano jednak w Arrivie – aż 445.

– Przeanalizowano setki dokumentów – wyjaśniał Alvin Gajadhur. – Każda wątpliwość wymagała weryfikacji, złożenia wyjaśnień przez przedstawicieli przewoźników, a także udostępnienia przez firmy dodatkowej dokumentacji. Kontrola zakończyła się niestety potwierdzeniem, że dochodzi do sytuacji, kiedy kierowcy, odpowiedzialni za bezpieczeństwo pasażerów, pracują równocześnie u kilku przewoźników, nie przestrzegając norm czasu pracy.

Sprawdzano m.in. rozkłady jazdy, ewidencję czasu pracy, dokumenty potwierdzające uprawnienia kierowców, karty drogowe i dowody rejestracyjne pojazdów.

Wskazano ponad 270 kierowców, którzy pracowali jednocześnie w kilku z kontrolowanych przedsiębiorstw. O ile sama współpraca z więcej niż jedną firmą nie jest oczywiście naganna, o tyle kontrola wykazała, że aż 69 kierowców naruszyło dopuszczalne normy czasu pracy. Jak wynika z naszych informacji, firmy świadczące usługi dla komunikacji miejskiej wymagają średnio co najmniej jedenastogodzinnej przerwy, a dopuszczalna długość dyżuru za kierownicą tylko w nielicznych przypadkach może sięgać takiej samej liczby godzin (średnio zmiana trwa, zależnie od umowy, od 6 do 10 godzin). W czasie kontroli odkryto jednak, że kierowcy miejscy są w stanie więcej jeździć niż odpoczywać. Jeden z nich, pracując w dwu firmach, miał tylko dwa (!) dni wolne od pracy w ciągu ponad dwóch miesięcy! Inny w tym samym czasie przekroczył dozwolony czas prowadzenia pojazdów lub skrócił czas odpoczynku 63 razy. Jak zapowiedział GITD, sprawy te nie pozostaną bez konsekwencji. Za łamanie dopuszczalnych norm skierowane zostaną wnioski do sądu o ukaranie konkretnych kierowców.

Inspektorzy potwierdzili także braki w dokumentacji technicznej autobusów. Z 388 zbadanych pojazdów samej Arrivy 10 regularnie jeździło bez badań technicznych.

– W Elblągu – podaje GIDT – autobusem bez ważnych badań wykonywano regularne przewozy drogowe pasażerów przez 7 dni, a w Toruniu przez 21 dni. W oddziale warszawskim firmy również dochodziło do tego typu sytuacji. Autobus bez ważnych badań woził pasażerów w maju tego roku przez 6 dni. Rok wcześniej w trasę zadysponowano autobus, który jeździł bez ważnych badań 47 dni, a kolejny przez 22 dni.

Wszystkim operatorom grożą kary finansowe. – W firmie, której autobusy uczestniczyły w tragicznych wypadkach, suma naruszeń mogła skutkować nałożeniem kary w wysokości 327 tys. zł, natomiast zgodnie z Ustawą o transporcie drogowym zostanie ograniczona do 30 tys. – podkreśla Alvin Gajadhur. Kary grożące pozostałym przewoźnikom wynoszą 10 250, 12 100 oraz 12 300 zł.

Na przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej w Warszawie podobne kary nakładane są jednak od wielu lat. Często, jak potwierdził Gajadhur, są to też kary w wysokości maksymalnej, tj. właśnie 30 tys. zł jednorazowo. Czy tym razem finansowy bat zadziała? A może warto rozważyć podniesienie wysokości kary maksymalnej, skoro wyliczenia szczegółowe mogą dawać kwotę sporo wyższą, jak w przypadku Arrivy obecnie?

Na pewno pomoże, jeśli sprawę maksymalnie poważnie potraktują władze Warszawy, odpowiedzialne przecież za organizację bezpiecznego (!) transportu miejskiego w stolicy. Co prawda prezydent stolicy na łamach jednej z gazet już usiłował wykazać, że wyniki kontroli ITD są wyolbrzymione, jeśli idzie o Warszawę (wg Rafała Trzaskowskiego dotyczą zaniedbań w innych miastach, a na takie sprawy, jak godziny pracy kierowców, miasto nie może mieć niemal żadnego wpływu), ale kontroler zapowiedział wszczęcie czynności wyjaśniających wobec organu samorządowego nadzorującego publiczny transport zbiorowy, tj. Zarządu Transportu Miejskiego.

– Chcemy sprawdzić, czy organizator transportu mógł mieć wpływ na powstanie naruszeń. Czynności są na wstępnym etapie – informuje Krzysztof Chojnacki, Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego.

Około pół tysiąca uchybień, zagrażających życiu i zdrowiu pasażerów, wykazał w raporcie pokontrolnym dotyczącym miejskich autobusów w Warszawie Główny Inspektorat Transportu Drogowego. Czy nałożone na przewoźników kary finansowe przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa jazdy?