SIERPIEŃ
8, Indie. Indie są jednym z krajów najboleśniej dotkniętych skutkami koronawirusa. We wszystkich świątyniach modlono się w intencji powstrzymania pandemii. W stołecznej katedrze w Delhi sprawowano nabożeństwo błagalne, podczas którego zawierzono kraj Najświętszemu Sercu Jezusa i Niepokalanemu Sercu Maryi. W specjalnej nocie miejscowy episkopat przypomniał, że ten azjatycki kraj przeżywa bardzo krytyczny moment ze względu na pogłębiający się kryzys zdrowotny. Dane mówiły o ponad 31 mln zakażeń i 418 tys. zgonów, przy czym kampania szczepień objęła zaledwie 6,3 proc. ludności. Z powodu obowiązujących ograniczeń sanitarnych dotyczących udziału w liturgiach Msze z katedr transmitowane były online. W zdominowanych przez wyznawców hinduizmu Indiach żyje 18 mln łacińskich katolików, należących do 132 diecezji.
17, Liban. Ekumeniczna Rada Kościołów Bliskiego Wschodu (MECC) alarmuje, że sytuację w tym kraju cechuje ogromny chaos. Jeżeli nie zostaną przeciwko temu podjęte stanowcze środki, zachodzi niebezpieczeństwo „ostatecznego rozpadu społeczeństwa i państwa”. Według MECC sytuacja osiągnęła kolejny punkt krytyczny po eksplozji 15 sierpnia cysterny z benzyną w regionie Akkar w północnym Libanie. Na skutek wybuchu zginęło tam 28 osób. Patriarcha maronicki kard. Béchara Raï ostrzegł przed polityczną lub sekciarską instrumentalizacją tragedii w regionie Akkaru. Zaapelował do polityków i władz bezpieczeństwa o opanowanie sytuacji. W zamieszkanej w większości przez chrześcijan wiosce Tleil w pobliżu granicy z Syrią, wybuchła 15 sierpnia cysterna z paliwem, które prawdopodobnie było przeznaczone do przemytu do Syrii. Zginęło co najmniej 28 osób, a 79 zostało rannych, w tym kilka ciężko.
17, Haiti. Kościół wezwał uzbrojone gangi do zgody na zawieszenie broni. Miało to ułatwić dostarczenie pomocy humanitarnej do dotkniętych trzęsieniem ziemi obszarów w południowo-zachodniej części wyspy. Premier Ariel Henry zarządził trzydniową żałobę narodową. Trzęsienie ziemi 14 sierpnia o sile 7,2 w skali Richtera zabiło 2200 osób a 30 tys. ucierpiało.
22, Świat. Po raz drugi obchodzony był Międzynarodowy Dzień Upamiętniający Ofiary Aktów Przemocy ze względu na Religię lub Wyznanie. Inicjatywa ta ma przypominać społeczeństwom o nienaruszalnym miejscu wolności sumienia i religii w katalogu praw człowieka. W 2019 r. rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ ustanowiono 22 sierpnia Międzynarodowym Dniem Upamiętniającym Ofiary Aktów Przemocy ze względu na Religię lub Wyznanie. Stało się to w reakcji na rosnącą liczbę przypadków prześladowań i dyskryminacji na tym tle. Prześladowania dotyczą przedstawicieli różnych wyznań, ale aż 80 proc. z nich to chrześcijanie. O intensyfikacji zjawiska świadczą doniesienia różnych organizacji międzynarodowych, m.in. raport Open Doors, według którego ok. 340 mln chrześcijan jest obecnie narażonych na wyjątkowo ciężkie prześladowania – o 80 mln więcej niż w poprzednim roku. Między rokiem 2019 a 2020 liczba chrześcijan zamordowanych z powodu swojej wiary wzrosła o 60 proc.
24, Ziemia Święta. W doświadczonych wojną i ubóstwem krajach Bliskiego Wschodu odbyła się niezwykła peregrynacja relikwii Krzyża Świętego. Odwiedziły one Syrię, Liban i Irak. Towarzyszyła temu wystawa przybliżająca najważniejsze miejsca Ziemi Świętej pt. „Ziemia ukochana przez Jezusa”.
WRZESIEŃ
5, Węgry. Po rocznym opóźnieniu, spowodowanym pandemią koronawirusa, z udziałem 6 tys. zarejestrowanych uczestników rozpoczął się w Budapeszcie 52. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny (MKE). Cały tydzień był poświęcony pogłębieniu zrozumienia Eucharystii. Gospodarzem, kolejnego, 53. Kongresu w 2024 r. będzie Quito, stolica Ekwadoru.
12, Węgry. Msza św. z udziałem 100 tys. wiernych na budapeszteńskim Placu Bohaterów na zakończenie 52. MKE, spotkania w Muzeum Sztuk Pięknych z prezydentem i premierem, episkopatem i delegacją Rady Ekumenicznej oraz przedstawicielami wspólnot żydowskich złożyły się na siedmiogodzinną wizytę apostolską Franciszka w stolicy Węgier. Były one pierwszym etapem 34. podróży zagranicznej i 54. krajem, który papież Bergoglio odwiedził dotychczas w czasie swojego pontyfikatu.
12-15, Słowacja. Msza św. w sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Šaštínie z udziałem ponad 50 tys. wiernych, bizantyjska Boska Liturgia św. Jana Chryzostoma w Preszowie dla 30 tys. wiernych, spotkania z Ekumeniczną Radą Kościołów, przedstawicielami życia społecznego i politycznego, duchowieństwem, Żydami w Bratysławie, z Romami i młodzieżą w Koszycach oraz odwiedziny ośrodka dla bezdomnych Betlejem w Bratysławie złożyły się na wizytę apostolską Franciszka w Słowacji w dniach 12-15 września br. Hasłem jego 34. podróży zagranicznej były słowa: "Z Maryją i Józefem w drodze do Jezusa”. W czasie tej pielgrzymki papież pozostawił słowackiemu Kościołowi i Kościołowi powszechnemu wiele inspiracji i zachęt. Apelował o Kościół, który winien być "płonącą lampą Ewangelii", wspólnotą, która pragnie pociągać ludzi do Chrystusa z radością Ewangelii, a nie "fortecą, potentatem, zamkiem położonym wysoko, który patrzy na świat z dystansem i samowystarczalnością". Papieskie przesłanie zawierało w sobie ważny wymiar kościelny, duszpasterski, ekumeniczny, międzyreliginy i europejski.
PAŹDZIERNIK
5, Francja. Niezależna Komisja ds. Wykorzystywania Seksualnego w Kościele (CIASE) szacuje, że w latach 1950-2020 ofiarami molestowania seksualnego przez księży, zakonników lub zakonnice padło 216 tys. osób. Liczba ta wzrasta do 330 tys., jeśli uwzględni się osoby wykorzystywane przez świeckich pracujących w instytucjach katolickich – poinformował na konferencji prasowej w Paryżu przewodniczący komisji Jean-Marc Sauvé. Wcześniej ujawnił on, że w ciągu minionych 70 lat około 3 tys. kapłanów i zakonników miało się dopuścić nadużyć seksualnych względem osób małoletnich. W tym okresie we Francji posługę pełniło 115 tys. duchownych. Oznacza to, że sprawa ta dotyczy prawie 3 proc. kapłanów i zakonników.
17, Świat. We wszystkich diecezjach świata rozpoczęło się – zwołane 9 października przez Franciszka XVI Zwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów pod hasłem: „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja”. Obecny Synod ma charakter wyjątkowy i niespotykaną dotąd metodologię pracy. Po raz pierwszy obejmuje trzy fazy: lokalną, kontynentalną i powszechną, rozłożone w czasie od października 2021 r. do października 2023 r. Rozpoczynająca się teraz faza konsultacji Ludu Bożego na poziomie diecezjalnym potrwa do sierpnia 2022 r.
31.10-12.11, Wielka Brytania (Szkocja). W Glasgow z udziałem Watykanu odbyła się Światowa Konferencja Klimatyczna - COP26. "Młodzi ludzie, którzy w ostatnich latach wzywali nas do działania, nie będą mieli innej planety niż ta, którą im zostawimy, niż ta, którą będą mogli otrzymać w wyniku naszych dzisiejszych konkretnych wyborów. Nadszedł czas na decyzje, które pozwolą im z ufnością patrzeć w przyszłość” – napisał papież w przesłaniu do uczestników szczytu klimatycznego. Przyznał, że osobiście chciał w nim uczestniczyć, ale nie było to możliwe. W jego imieniu przesłanie odczytał 2 listopada sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Pietro Parolin.
LISTOPAD
11, Belgia. O większą solidarność i współczucie dla uchodźców na Białorusi oraz o humanitarne podejście do kryzysu na granicy polsko-białoruskiej zaapelowali do Unii Europejskiej polscy biskupi oraz Komisja Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE). Wszyscy migranci i osoby ubiegające się o azyl, niezależnie od ich statusu prawnego, muszą mieć zapewnione „pełne poszanowanie swej godności i podstawowych praw” – oświadczył 11 listopada przewodniczący COMECE kard. Jean-Claude Hollerich. Papież Franciszek wezwał też wcześniej wszystkie kraje UE do znalezienia wspólnego rozwiązania problemu uchodźców. Stolica Apostolska oczekuje, że sprawą tą zajmie się cała Europa – powiedział sekretarz Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej ds. stosunków z państwami abp Paul Gallagher, który spotkał się z rosyjskim ministrem spraw zagranicznych Siergiejem Ławrowem 9 listopada w Moskwie.
12, Włochy. Przed Światowym Dniem Ubogich, który był obchodzony 14 listopada, papież spotkał się z 500 ubogimi z różnych części Europy podczas "prywatnej wizyty" w bazylice Santa Maria degli Angeli w Asyżu. „Nadszedł czas, aby ubodzy znów mogli zabrać głos, ponieważ zbyt długo ich żądania pozostawały niewysłuchane” – powiedział Franciszek podczas spotkania.
16, Europa. Znacznie wzrosła liczba przestępstw z nienawiści wobec chrześcijan: Nowy raport OBWE odnotował ponad 7000 incydentów wymierzonych w mniejszości i religie w 2020 r.
17, USA. Ogromną różnicą głosów 222 „za” i tylko 8 „przeciw” przy 3 wstrzymujących się episkopat amerykański uchwalił od dawna oczekiwany i budzący wiele emocji dokument „Tajemnica Eucharystii w życiu Kościoła”. Jego ogłoszenie biskupi, zgromadzeni na swym dorocznym zjeździe w Baltimore w stanie Maryland, przyjęli owacją na stojąco. Do jego przyjęcia potrzebna była większość dwóch trzecich głosów, tymczasem przegłosowała go przytłaczająca większość zebranych. Dokument nie wymienia z nazwiska ani prezydenta, ani innych polityków proaborcyjnych, lecz skupia się na „znaczeniu Eucharystii i na kryteriach, kto może ją przyjmować”.
17, Rzym. Papieskie Dzieło Pomoc Kościołowi w Potrzebie (PKWP) zwraca uwagę na coraz większe zagrożenia dla księży, zakonników i misjonarzy na świecie. Tylko w bieżącym roku zabito 17 duchownych a 20 porwano. Według PKWP ponad 200 milionów chrześcijan na całym świecie doświadcza dzisiaj prześladowań, dyskryminacji i przemocy z powodu swojej wiary, „a tendencja ta wzrasta”. PKWP zwróciło uwagę na los prześladowanych chrześcijan m.in. za pomocą akcji „Red Wednesday” (Czerwona Środa), obchodzonej w tym roku 17 listopada. Z tej okazji setki kościołów, pomników i gmachów publicznych na całym świecie zostało oświetlonych na czerwono. Osoby prywatne mogły również wyrazić swoją solidarność z poszkodowanymi, nosząc w tym dniu czerwone ubranie lub stawiając w oknie świeczkę „Czerwona Środa”.
21-28, Meksyk. W Mieście Meksyku rozpoczęło się w uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata, I Zgromadzenie Kościelne Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Wzięło w nim udział ponad tysiąc delegatów z całego kontynentu oraz rejonu Morza Karaibskiego i Zatoki Meksykańskiej. Do stolicy kraju przybyło ok. 80 uczestników, a wszyscy pozostali śledzili to historyczne wydarzenie za pomocą platform cyfrowych na stronach samego Zgromadzenia i Latynoamerykańskiej Rady Biskupiej (CELAM). Okolicznościowe orędzie do uczestników wydarzenia skierował Franciszek.
22, Algieria. W wieku 97 lat zmarł brat Jean-Pierre Schumacher, ostatni trapista z Tibhirine. Do ostatnich dni życia mieszkał w małej wspólnocie klasztoru trapistów Notre Dame de l’Atlas w Midelt na północy Maroka. W marcu 2019 roku, podczas wizyty w Maroku, z bratem Jean-Pierre Schumacherem spotkał się papież Franciszek. W grudniu 2020 roku trapista przeszedł zakażenie koronawirusem.
27, Kuba. Ponad 30 przypadków wywierania nacisków lub rozmaitych form zastraszania biskupów, księży, zakonników lub zakonnic pracujących na Kubie, odnotował raport opracowany przez pozarządową organizację praw człowieka OCDH. Represje te spotkały ich w związku z ich zaangażowaniem w przeprowadzone 15 listopada w całym kraju pokojowe manifestacje przeciw reżymowi w Hawanie. Autorzy dokumentu podali, że trzem kapłanom władze komunistyczne zagroziły uwięzieniem w razie dalszego popierania demokratycznych protestów na wyspie lub udziału w nich. Zapoczątkowane 15 listopada manifestacje na rzecz demokratyzacji kraju odbywały się w ponad 120 miastach, głównie jednak przeprowadzono je za granicą, m.in. w Madrycie i Saragossie w Hiszpanii oraz w Miami w USA. Wiece były formą poparcia dla rozpoczętych 11 lipca masowych protestów Kubańczyków, sprzeciwiających się nasilającej się biedzie, trudnościom w dostępie do żywności, lekarstw oraz szczepionek przeciwko Covid-19.
GRUDZIEÑ
2-4, Cypr. Msza św. na stadionie na stadionie GSP z udziałem 10 tys. wiernych, spotkania z abp. Chryzostomem II i Świętym Synodem Kościoła Cypru, z władzami państwowymi i korpusem dyplomatycznym w pałacu prezydenckim, kapłanami, zakonnikami i zakonnicami, diakonami, katechetami, stowarzyszeniami i ruchami kościelnymi w katedrze maronickiej oraz modlitwa ekumeniczna z migrantami w kościele Świętego Krzyża złożyły się na wizytę apostolską Franciszka na Cyprze w dniach 2-4 grudnia. Ojciec Święty przebywał w stolicy kraju – Nikozji. Ta 35. pielgrzymka zagraniczna przebiegała pod hasłem „Umacniajcie się nawzajem w wierze”. Miała ona trzy zasadnicze wymiary: umocnienie 30-tysięcznej wielonarodowej mniejszości katolickiej, zacieśnienie stosunków ekumenicznych z prawosławnym Kościołem Cypru i udzielenie wsparcia migrantom. Podczas spotkania z kapłanami, zakonnikami i zakonnicami, diakonami, katechetami, stowarzyszeniami i ruchami kościelnymi papież zachęcał katolików, by byli „Kościołem cierpliwym, który rozeznaje, towarzyszy i integruje oraz Kościołem braterskim, który czyni miejsce dla innych, dyskutuje, ale pozostaje jednością”. Spotykając się z władzami kraju przypomniał, że drogę do pokoju, który leczy konflikty i odnawia piękno braterstwa, wyznacza dialog. Z kolei na spotkaniu z przedstawicielami prawosławia apelował o pielęgnowanie więzi braterskich i pokorne pomaganie sobie nawzajem.
4-6, Grecja. Franciszek przebywał z trzydniową wizytą apostolską w Grecji. Odwiedził Ateny i wyspę Lesbos. Jego przemówienia skupione były wokół tematyki migracyjnej, rozumienia demokracji, jedności chrześcijan oraz umocnienia niewielkiej miejscowej wspólnoty katolickiej. Podczas spotkania z przedstawicielami władz, społeczeństwa obywatelskiego i korpusu dyplomatycznego w pałacu prezydenckim w Atenach Ojciec Święty wskazał na potrzebę braterskiego otwarcia się na migrantów. W konkretnych słowach skrytykował przy tym postawę, którą nazwał „europejskim ociąganiem się”. Zaapelował o „globalną, wspólnotową wizję kwestii migracji” i zachęcił „do zwrócenia uwagi na tych najbardziej potrzebujących, aby zgodnie z możliwościami każdego kraju można było ich przyjmować, chronić, promować i integrować z pełnym poszanowaniem ich praw człowieka i ich godności”. Dopełnieniem papieskich słów były odwiedziny w Ośrodku Przyjęcia i Identyfikacji na wyspie Lesbos. Wybudowano go w miejscu obozu dla uchodźców Moria, zniszczonego w pożarze we wrześniu 2020 r. Była to druga wizyta Franciszka w tym miejscu, które po raz pierwszy odwiedził 16 kwietnia 2016 r. W przemówieniu do przedstawicieli władz Grecji wskazał na potrzebę budowania i pielęgnowania demokracji, będącej realizacją marzenia narodów o pokoju i braterstwie, a obecnie zagrożonej sceptycyzmem, autorytaryzmem i partykularnymi interesami. Wizyta w Grecji była okazją do spotkania papieża z tamtejszym Kościołem prawosławnym, co dla niego było okazją do zaapelowania o jedność chrześcijan. Franciszek rozmawiał najpierw z arcybiskupem Aten i całej Grecji Hieronimem II, obaj wygłosili też przemówienia. Trzykrotnie spotkał się też z miejscową wspólnotą katolicką. Pierwszego dnia wizyty w katedrze św. Dionizego przemówił do biskupów, kapłanów, zakonników, seminarzystów i katechetów. Przypomniał, że Grecja jest „laboratorium inkulturacji wiary”, zainicjowanym przez św. Pawła. Zachęcił, aby w codziennym i często niełatwym głoszeniu Chrystusa inspirować się dwiema postawami Apostoła Narodów: jego ufnością Bogu, nawet mimo pozornych porażek oraz akceptacji każdego człowieka jako tego, w którym Bóg jako pierwszy rozpoczął dzieło zbawienia.
9, Bahrajn. Konsekrowano katedrę katolicką w Awali nieopodal Manamy – stolicy Bahrajnu, należącego do Wikariatu Apostolskiego Arabii Północnej. Ceremonii przewodniczył kard. Luis Antonio Tagle, prefekt Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów. Budowa świątyni Matki Bożej Arabskiej (Our Lady of Arabia) uważana jest za kamień milowy religijnego otwarcia w tym islamskim królestwie.
20, Zjednoczone Emiraty Arabskie. Poświęcono nowy kościół katolicki w przemysłowym mieście Ruwais – 240 km na zachód od stolicy kraju, Abu Zabi. Konsekrował go wikariusz Arabii Północnej bp Paul Hinder. Kościół katolicki w ZEA ma obecnie dziewięć świątyń, z czego pięć w największym pod względem powierzchni emiracie Abu Zabi.
28 grudnia-1 stycznia, Włochy. W Turynie odbyło się 44. Europejskie Spotkanie Młodych, organizowane przez ekumeniczną Wspólnotę z Taizé. Jego tematem były słowa: „Bądźmy twórcami jedności”. Po raz drugi z kolei ze względu na pandemię koronawirusa odbyło się ono online. „Obyście nadal byli pielgrzymami zaufania, gdziekolwiek Pan was pośle!” – napisał w przesłaniu do uczestników papież Franciszek. Spotkanie będzie miało drugi etap, który jest przewidziany na sierpień 2022 r.
Z powodu epidemii przeniesiono na sierpień 2023 r. 37. Światowe Dni Młodzieży w Lizbonie. Pierwotnie miały mieć miejsce w 2022 r. Przełożono także 10. Światowe Spotkanie Rodzin w Rzymie z czerwca 2021 r. na czerwiec 2022.
Krzysztof Tomasik (KAI) / Warszawa
Co? Gdzie? Kiedy?
