Powódź z bliska | wspomnienia powodzi z 1997 r.

Wtedy nie było jeszcze szeroko dostępnego internetu ani telewizji 24 godziny na dobę, ale media informowały na bieżąco o wydarzeniach. Z bliska powódź wyglądała jednak trochę inaczej, niż można było sobie to wyobrazić na podstawie medialnych doniesień.

Przede wszystkim, nie zostało zalane całe miasto, ale obszary położone niżej i tereny blisko rzeki. Niektórych mieszkańców żywioł dotknął bardzo mocno, a inni osobiście nie zaznali żadnych strat. To była ta „lepsza” wiadomość. A gorsza – to brud i smród pozostawiony przez opadającą wodę. A w zasadzie nie wodę, ale ciecz z zawartością ścieków, śmieci, ziemi i wszystkiego, co znalazło się na drodze fali powodziowej. Tego nie da się poczuć z telewizora.   

Pamiętam wyciąganie z piwnicy sprzętów oblepionych szlamem. To wszystko nadawało się jedynie do śmietnika. Cały ten ściek, który wdarł się do mieszkań i zakładów pracy, zawierał bakterie kałowe i nie wiadomo jakie substancje. Mając na względzie, że w podziemiach szpitala z drugiej strony ulicy znajdowały się laboratoria, aż trudno myśleć, co jeszcze kryła w sobie ta brunatna maź. Długotrwała wilgotność powoduje z kolei zagrzybienie. Dlatego tak ważne jest w takich sytuacjach bezpieczeństwo sanitarne: używanie rękawiczek przy sprzątaniu czy wyrzucanie żywności, która miała jakikolwiek kontakt z powodziowym szlamem.

Moje wspomnienia trudno przełożyć dokładnie na Powódź 2024, ale pewne doświadczenia pozwalają lepiej zrozumieć obecną sytuację. Wielu mieszkańców Kotliny Kłodzkiej i innych terenów zostało mocno dotkniętych, ale to nigdy nie są wszyscy, tym bardziej że nie mówimy o „płaskim” Mazowszu, ale o terenach o bardziej zróżnicowanej rzeźbie terenu. To jest ta dobra strona.  Ważna jest w takiej sytuacji solidarność i wzajemna pomoc lokalnej społeczności. 

Z drugiej strony, usuwanie skutków powodzi może potrwać latami. Sprzątanie, osuszanie, kucie tynków… A ciepłe dni powoli się kończą. Kamery odjadą z zalanych terenów, inne tematy znajdą się centrum uwagi, a tam powodzianie wciąż będą się zmagać ze skutkami zalania. W Raciborzu po powodzi z 1997 r. przyjezdnych długo „straszył” zniszczony dworzec kolejowy, gdzie widać było na ścianach, dokąd sięgała woda. Dlatego tak istotna jest pomoc długofalowa i mądrze dystrybuowana, aby trafiała do tych, którzy najbardziej tego potrzebują. Po powodzi 1997 były organizowane kolonie dla dzieci powodzian. Koleżanki i koledzy ze szkoły śmiali się, że z takiego wypoczynku korzystali ci z piątego piętra bloku usytuowanego w dzielnicy, której nie dotknęła powódź. Dlatego pomoc dla poszkodowanych musi być celowana. 

Klęski żywiołowe nasuwają też pewne głębsze refleksje. Ci, którzy ich doświadczyli, widzą, że nie jesteśmy w stanie kontrolować otaczającej nas rzeczywistości i w pełni zapanować nad przyrodą — trzeba szanować jej prawa. Powodzie nasuwają też myśli o nietrwałości rzeczy materialnych, dobytku gromadzonego przez całe życie. Poza ubezpieczaniem się od nieszczęśliwych wypadków kluczowe jest to, w czym pokładamy naszą ufność i nadzieję.