Przez wiele lat w PRL postać abp. Ignacego Tokarczuka była albo objęta milczeniem, albo szkalowana jako wroga Polski Ludowej.
Abp Ignacy Tokarczuk odniera Order Orła Białego od prezydenta Lecha Kaczyńskiego
Władze posunęły się nawet tak daleko, że żądały pozbawienia go przez papieża funkcji ordynariusza przemyskiego, angażując mocno w tę inicjatywę dyplomację watykańską. Próbowano też zniszczyć dobre imię biskupa podczas procesu zabójców bł. Jerzego Popiełuszki.
Album, który Instytut Pamięci Narodowej wydał wspólnie z Konferencją Episkopatu Polski, to monumentalne dzieło poświęcone niezłomnemu duchownemu, który nie godził się nigdy na żadne kompromisy w sprawach wiary i moralności. Jest ono przede wszystkim zasługą Mariusza Krzysztofińskiego, autora także wcześniejszych publikacji poświęconych abp. Tokarczukowi i publikacji historycznych na łamach „Idziemy”. Mamy tu nie tylko obszerną biografię arcybiskupa, ale także zbiór wielu nieznanych dotychczas szerzej dokumentów. Niektóre z publikowanych materiałów to donosy pisane przez esbeków. Szczególną irytację władz budziła bowiem prowadzona przez metropolitę przemyskiego budowa nowych kościołów, na które nigdy nie udzielano pozwoleń. Już same tytuły niektórych rozdziałów mówią wiele o zawartości książki: „W obronie prawdy i praw ludzi wierzących”, „Działania komunistycznego obozu władzy wobec biskupa Tokarczuka”, „Arcybiskup metropolita przemyski, kawaler Orderu Orła Białego”. Ostatni rozdział albumu prezentuje upamiętnienie jego osoby oraz dokonań.
Ogromna zaletą książki są zdjęcia, pochodzące z archiwów kurialnych, zakonnych, parafialnych, a także esbeckich przejętych przez IPN; osobna grupa dokumentów to rękopisy listów autorstwa arcybiskupa. Wstęp do książki napisali prezydent Andrzej Duda, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki, obecny metropolita przemyski abp Adam Szal oraz prezes IPN Jarosław Szarek. Podkreślają oni zasługi arcybiskupa na polu duszpasterskim i patriotycznym.
To kolejny album prezentujący wielkich duchem i dziełem polskich biskupów. Po albumach o arcybiskupach Antonim Baraniaku i Ignacym Tokarczuku oraz kard. Stefanie Wyszyńskim czas może na album poświęcony kard. Karolowi Wojtyle z mniej nieco znanych czasów, gdy był biskupem krakowskim. Materiałów na jego temat z pewnością w IPN nie zabraknie, a okazja jest przecież znakomita – w maju 2020 r. przypada setna rocznica jego urodzin, cały przyszły rok będzie Rokiem Świętego Jana Pawła II, „naszego wielkiego rodaka zasłużonego w walce o wyzwolenie Polski spod jarzma komunizmu” – jak głosi uchwała Sejmu RP z czerwca 2019 r.
Mariusz Krzysztofiński, „Arcybiskup Ignacy Tokarczuk (1918-2012), metropolita przemyski obrządku łacińskiego”, Konferencja Episkopatu Polski, Instytut Pamięci Narodowej; Rzeszów-Warszawa 2019, 520 s.