Biuro interweniuje także w sprawie porodów rodzinnych czy rutynowego separowania od matek po porodzie dzieci urodzonych drogą cesarskiego cięcia.
W listopadzie 2020 r. Rzecznik Praw Obywatelskich skierował do MZ pytania bazujące na skargach pacjentów, także „niecovidowych”. Pojawiło się bowiem wiele zastrzeżeń co do opieki nad osobami w stanie nagłym w przypadku problemów kardiologicznych, nadciśnienia, stomatologicznych, a także osób mających choroby przewlekłe i cierpiących onkologicznie oraz wymagających niezwłocznie rehabilitacji, np. po wypadku samochodowym.
Pacjenci alarmują także o odwoływaniu planowych wizyt i operacji, wizyt kontrolnych, zabiegów kardiochirurgicznych – przy niewyznaczaniu nowych terminów, co w przyszłości może spowodować drastyczne wydłużenie kolejek do zabiegów. A te odwoływane są m.in. w związku z przekształcaniem kolejnych łóżek w łóżka covidowe. Następny problem to brak lekarzy, powoływanych z najróżniejszych oddziałów do pracy przy zwalczaniu epidemii.
Na te pytania RPO od listopada nie otrzymał odpowiedzi. Zapytaliśmy MZ, jaki procent łóżek wykorzystywany jest w budowanych w stachanowskim tempie szpitalach tymczasowych. Jeśli wierzyć doniesieniom medialnym, niektóre zapełnione są zaledwie w kilku–kilkunastu procentach. Z kolei przekształcone w jednoimienne oddziały czy całe szpitale hospitalizujące pacjentów „covidowych” mają płacone „od sztuki”, dlatego zdarza się, że łóżka zajmują pacjenci przechodzący chorobę lekko i tak naprawdę niewymagający hospitalizacji.
Zapytaliśmy także Ministerstwo Zdrowia, czy w związku z działaniem szpitali tymczasowych w szpitalach specjalistycznych zwolniły się miejsca dla pacjentów „niecovidowych”. Podobnie jak z poprzednim pytaniem MZ odesłało nas do NFZ, a tam z odpowiedzią kazano czekać, bo „teraz są ważniejsze sprawy niż wizyty stacjonarne i planowe zabiegi”. Przez tydzień nie doczekaliśmy się odpowiedzi na nasze pytania. Taka postawa organu pokrywa się z odczuciami pacjentów „niecovidowych”, którzy, zdaje się, mogą poczekać.
SŁUŻBA, NIE KASYNO
Oczywiście, szczepienia są teraz tematem numer jeden, ale nie znaczy to, że inne choroby zrobiły sobie wolne. Wzrastającą liczbę zgonów na skutek zawałów i udarów za kilka miesięcy dopełnią zgony nie dość zaopiekowanych pacjentów onkologicznych. Organizacje ich zrzeszające zwracają uwagę na utrudniony dostęp do niektórych świadczeń. Oficjalnie placówki onkologiczne miały nie zawieszać planowych zabiegów, ale wiele z nich musiało, bo z powodu zachorowań medyków i kwarantanny pozostałych zwyczajnie zabrakło rąk do pracy. A na pacjentach onkologicznych nie koniec.
Kobiety w ciąży skarżą się na brak badań diagnostycznych, w tym USG, a młode matki – na brak opieki pielęgniarki środowiskowej. Utrudniony dostęp do rehabilitacji mają osoby z chorobami neurologicznymi, jak stwardnienie rozsiane, co pogarsza ich stan zdrowia, a być może prowadzi do nieodwracalnych skutków i może zwiększać wydatki na ten cel w późniejszym okresie.
Wizyt boją się też sami pacjenci. W obawie przed zakażeniami nie zgłaszają się nawet z udarem czy zawałem. Lekarze mówią o wielu przypadkach „przechodzonych” wyrostków czy gnijących pęcherzyków żółciowych, leczonych wcześniej przez telefon. W przypadku zawału im późniejsza interwencja, tym mniejsze szanse na uratowanie pacjenta.
Pacjenci odwołują też konsultacje urologiczne, neurologiczne czy rehabilitację, na które czeka się bardzo długo. Ale do wyjątków nie należy także postawa lekarza, który na wizytę stałego pacjenta kardiologicznego, który przeszedł COVID-19, zareagował słowami: „Po co pan przychodzi? Chce mnie pan zarazić?”. Jest też oczywiście wielu wspaniałych, poświęcających się pracy medyków. Ale służba zdrowia nie powinna przypominać kasyna – lekarz mnie przyjmie czy wyprosi? – a od marca 2020 r. państwo miało dość czasu, by przygotować się do walki z pandemią bez zaniedbywania pacjentów „niecovidowych”. To, że poza systemem są pacjenci przechodzący COVID-19 łagodnie, a wymagający nagłej pomocy, np. w zapaleniu spojówek, to materiał na odrębny artykuł.
Nowy plan budżetowy na 2021 r. zakłada wzrost wydatków na leczenie o 7,85 proc.; to o 7,5 mld zł więcej niż w 2020 r. Doświadczenie polskiej służby zdrowia pokazuje jednak, że można w nią wpompować wszystkie pieniądze, a będzie to nieefektywne, bo szwankuje organizacja.
Telefoniczna Informacja Pacjenta Biura Rzecznika Praw Pacjenta – tel. 800 190 590.
Co? Gdzie? Kiedy?
