19 marca
wtorek
Józefa, Bogdana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Enigma, Bank Anglii i sprawa polska

Ocena: 5
2918

Bank Anglii obwieścił, że na nowym banknocie pięćdziesięciofuntowym zostanie umieszczony wizerunek Alana Turinga, wybitnego angielskiego matematyka, a także łamacza szyfrów, który złamał tajemnicę niemieckiej Enigmy.

fot. Mikołaj Bujak/ze zbiorów Muzeum II Wojny Światowej

O tym, że niemiecki szyfr został wcześniej złamany przez polskich matematyków, oczywiście nie było mowy. Nic w tym nowego, niemniej wypada przypomnieć, że niedawno minęła 80. rocznica wręczenia przez nich nie tylko szyfrów, ale i kopii samej Enigmy przedstawicielom wywiadów brytyjskiego i francuskiego.

 


ZAWŁASZCZONE ODKRYCIE

Alan Turing przez wielu jest uważany za ojca informatyki, którego prace położyły teoretyczne podwaliny pod projekty komputerów. Siedem lat temu, z okazji stulecia urodzin Turinga, na stronie internetowej BBC ukazał się pamiątkowy artykuł na jego temat. Podaje, że rozpoczął on pracę w Bletchley Park, posiadłości w hrabstwie Buckinghamshire, gdzie podczas II wojny światowej mieściła się siedziba brytyjskiego wywiadu radiowego (Government Code and Cypher School, w skrócie GC&CS, Rządowa Szkoła Kodów i Szyfrów) w pierwszym dniu wojny – czyli już po otrzymaniu przez wywiad brytyjski tych bezcennych materiałów od Polaków, który to fakt oczywiście także i BBC całkowicie pomięło. Anglicy wspominają o polskim wkładzie w poznanie tej najważniejszej tajemnicy II wojny światowej co najwyżej półgębkiem, mimo że w latach 1933--1939 polski wywiad regularnie przekazywał stronie francuskiej i brytyjskiej kopie tajnych niemieckich depesz wojskowych, nie podając jednak źródła tych informacji, co dopiero nastąpiło wiosną 1939 r.

Przypomnijmy zatem, że kod Enigmy został rozszyfrowany już w grudniu 1932 r. przez trzech polskich matematyków: Mariana Rejewskiego, Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego, a pierwszą kopię Enigmy Polacy skonstruowali zaledwie rok później. Zatem polscy kryptolodzy zdołali złamać niemieckie szyfry i skonstruować kopię Enigmy siedem lat przed tym, jak Alan Turing zasiadł przy swym biurku w Bletchley Park.

Po klęsce wrześniowej wszyscy trzej polscy kryptolodzy zdołali przedostać się na Zachód, ale ani wywiad francuski, ani brytyjski nie byli zainteresowani podjęciem współpracy z nimi. Być może z tego powodu, a być może i z innych – np. dlatego, że Niemcy nieustannie doskonalili Enigmę – Brytyjczycy rozpoczęli odczytywanie niemieckich depesz na masową skalę dopiero na przełomie lat 1942 i 1943. Rzecz ciekawa, że w maju 1941 r. Brytyjczycy przechwycili egzemplarz używanej przez niemiecką marynarkę wojenną Enigmy z pokładu niemieckiej łodzi podwodnej U-110. U-boot ten został ciężko uszkodzony i porzucony przez niemiecką załogę, która nie zniszczyła bezcennego urządzenia. Zatem ciśnie się do głowy pytanie: jeśli Alan Turing był tak genialny, to dlaczego tak długo trwało odkrywanie przez niego szyfrów? Polakom wszak wystarczył rok na złamanie kodu i kolejny na skonstruowanie kopii samej maszyny szyfrującej!

 


POLSKI WKŁAD W ZWYCIĘSTWO

Wróćmy jednak do zasadniczego wątku, bo rok 1943 był decydujący na kilku odcinkach. Na froncie wschodnim w wyniku bitwy pod Kurskiem Wehrmacht poniósł dotkliwe straty i ostatecznie stracił zdolność do kontrataku. Stalin znał niemieckie plany dzięki Brytyjczykom, którzy wówczas czytali niemieckie depesze nie później niż 24 godziny od ich nadania. Powiadomili oni Stalina nie tylko o koncentracji wojsk hitlerowskich, ale nawet o dokładnym kierunku ataku. Stalin nie dowierzał sprzymierzeńcom, ale dane angielskiego wywiadu potwierdził podwójny agent John Cairncross, który pracował w siedzibie GC&CS, wynosił oryginały niemieckich depesz i dostarczał je Sowietom. Tym sposobem Armia Czerwona zbudowała linię obrony, która w niektórych miejscach miała 300 km głębokości, po pierwszych zaś oznakach, że natarcie się rozpoczyna, Sowieci przywitali nawałą ogniową dywizje pancerne Wehrmachtu będące już na pozycjach wyjściowych – i atak załamał się zaledwie po dziesięciu dniach. Dzięki informacjom uzyskanym poprzez złamanie szyfrów Enigmy Niemcy przegrali tę bitwę, zanim ona się zaczęła. Rok 1943 był przełomowy w bitwie o kontrolę nad Północnym Atlantykiem – drogą morską, którą płynęły wojska i dostawy sprzętu z USA do Wielkiej Brytanii. Niemcy paraliżowali ten szlak za pomocą łodzi podwodnych, ale w 1943 r. liczba zatopionych U-bootów wzrosła lawinowo. Kriegsmarine w całym 1942 r. straciła 87 okrętów podwodnych, a w 1943 r. aż 244, z czego w samym maju – 41.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:

Autor jest profesorem ekonomii w Hollins University w stanie Wirginia, USA

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 19 marca

Wtorek - V Tydzień Wielkiego Postu
Szczęśliwi, którzy mieszkają w domu Twoim, Panie,
nieustannie wielbiąc Ciebie.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): Mt 1, 16. 18-21. 24a
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

Nowenna do św. Rafki

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter