Azjatycka twarz Kościoła

Czy można liczyć na aktywność świeckich?

W epoce sowieckiej byli zaangażowani świeccy – przede wszystkim kobiety, choćby słynna Gertuda Detzel, pochodząca z osiadłej w Rosji rodziny niemieckiej, która przeszła przez gułagi. Jako osoba świecka katechizowała małżeństwa, młodych ludzi, współpracowała z kapłanami, także z bł. ks. Władysławem Bukowińskim. Teraz trwa proces beatyfikacyjny Gertrudy Detzel.

Obecnie odpowiedzialni za katechezę są kapłani i siostry zakonne. To bardzo dobrze, ale trzeba uważać, by świeccy nie stali się bierni. Trwający proces synodalny to dobry moment, by świeccy się zaktywizowali. Dla nich pierwszą „katechezą”, którą mogą dać, jest świadectwo wiary w świecie. To właśnie świeccy przyprowadzają przyjaciół i znajomych do kościoła, ponieważ przekazują radość wiary.

Jaka jest sytuacja rodzin w Kazachstanie?

Trudna, jak we wszystkich krajach byłego ZSRR, a teraz również na całym świecie. Jest wiele rodzin rozbitych, matek samotnie wychowujących dzieci. Ale po to jesteśmy, żeby leczyć złamane serca. Dobra nowina skierowana jest też do nich. Stworzenie trwałej rodziny jest możliwe!

Dlatego jest sporo przedsięwzięć służących przygotowaniu młodych do życia rodzinnego, a także kursy dla młodych małżeństw. Ogólnie, w społeczeństwie kazachskim, ważne jest przekazywanie wartości rodzinnych. Niektórzy nigdy nie słyszeli, by ktoś mówił pięknie np. o wierności, o miłości, która z czasem wzrasta, itp. To są sprawy oczywiste dla wierzących – ale tutaj ludzie tego nie wiedzą.

Jak się układa współpraca z innymi wyznaniami i religiami?

Z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym obecnie mamy dobre relacje; oczywiście wszędzie zdarzają się ludzie dziwni. W Kazachstanie dwa lata temu powstała Rada Kościołów Chrześcijańskich, złożona z katolików, prawosławnych (rosyjskich) i luteranów. Jest to znak jedności. Z muzułmanami – stanowiącymi większość społeczeństwa – Kościół katolicki ma niewiele relacji.

Rząd Kazachstanu od odzyskania niepodległości stworzył klimat pokoju i zgody między różnymi wyznaniami. Taka była linia polityczna pierwszego prezydenta Nursułtana Nazarbajewa, który widział, że potrzebny jest pokój społeczny, aby tworzyć dobrobyt. Corocznie 18 października w Kazachstanie oficjalnie obchodzony jest dzień porozumienia i zgody międzyreligijnej.

Jesteśmy też bardzo zadowoleni z relacji rządu z Kościołem katolickim, mimo że niektóre regulacje prawne powodują problemy.

A jak Ksiądz Biskup znalazł się w Kazachstanie?

Papież Jan Paweł II pragnął obecności kapłanów diecezjalnych w Kazachstanie. Ta propozycja trafiła także do mnie, gdy byłem kapłanem diecezji Lerida w Hiszpanii, niedługo po święceniach. W dodatku należę do Stowarzyszenia Kapłańskiego Świętego Krzyża (stowarzyszenia księży diecezjalnych, które jest częścią rodziny duchowej Opus Dei), a w tamtym momencie kapłani i świeccy z prałatury Opus Dei także rozpoczynali pracę w Kazachstanie.

Powiedziałem: dobrze, jeśli Ojciec Święty prosi. Ale potrzebna była zgoda biskupa diecezji. Na początku biskup powiedział „nie”, bo byłem jednym z najmłodszych kapłanów w diecezji, w której jest mało duchowieństwa. Ale w końcu stwierdził: Tu jest źle, ale tam [w Kazachstanie] – bardzo źle. Więc niech jedzie, bo to jest służba Kościołowi powszechnemu, a Ojciec Święty o to prosi. Kapłanem zostałem w 1995 r., a do Kazachstanu przyjechałem w 1998 r.

Trudno się dostosować do tak odmiennych obyczajów i kultury?

Nie są aż tak inne jak np. w Chinach. Język jest inny, inaczej się je. Ale to nie tak istotne. Ważne jest, by poznać kulturę, historię i sposób bycia ludzi; dostosować się do tutejszej mentalności.

Zresztą, zdolność adaptacji jest potrzebna w każdej parafii w Europie. Trzeba się przystosować do ludzi z konkretnej parafii, bo w każdej parafii są inni, a każdy człowiek to odrębna historia. Podobnie mąż musi się dostosować do żony i jej rodziny i vice versa, a rodzice – do dzieci, które przychodzą na świat.

Jak możemy wesprzeć Kościół w Kazachstanie?

Modląc się, będąc dobrymi katolikami w Polsce. Można też pomagać np. szkołom polskim w Kazachstanie. Do 23 lutego można również wesprzeć Kościół w Kazachstanie w zbiórce organizowanej przez diecezję włocławską na stronie zrzutka.pl.