Maryja odnosi się też do konkretnych prześladowań Kościoła katolickiego, jakie miały wówczas miejsce na Warmii...
Faktycznie, padają pytania dotyczące sytuacji Kościoła. W tym okresie Warmia znalazła się w sytuacji braku duszpasterzy na skutek represji związanych z Kulturkamfem. Wierni zadają pytania: czy i kiedy kapłani ci wrócą? Ze strony Maryi pada obietnica, że wrócą.
Objawienia zawierają też orędzie do kapłanów. W czym się ono streszcza?
Streszcza się w dość prostej formule, Matka Boża nie odpowiada inaczej jak: "Idźcie do swoich kapłanów, taką rzecz należy wyjaśniać na spowiedzi!". Maryja, gdy jest wątpliwość, kogo trzeba słuchać, mówi: "Słuchajcie księdza w konfesjonale!". Zwraca uwagę jak ważna jest posługa kapłanów dla życia duchowego Ludu Bożego. Przypomina, że odpowiedź na bardzo wiele problemów, jakie napotykamy w naszym życiu, znaleźć można na drodze życia sakramentalnego. A chodzi o uczestnictwo w Eucharystii i sakramencie spowiedzi oraz poważne traktowanie tego, co otrzymujemy w nauczaniu, jakie kapłan wówczas do nas kieruje. I to tam uzyskujemy odpowiedź, jaką otrzymujemy od Pana Boga.
Z tego należy wyciągnąć głęboko teologiczne wnioski. W orędziu z Gietrzwałdu silnie zaznaczona jest harmonia pomiędzy hierarchicznym wymiarem Kościoła a charyzmatem, czyli łaską, która obecna jest także poza strukturą hierarchiczną. Było to poważnym argumentem dla komisji teologicznej o ich uznaniu.
Kiedy pracowała komisja teologiczna, która umożliwiła zatwierdzenie objaśnień ze strony Kościoła?
Pracowała ona w przededniu stulecia objawień. Na skutek jej pracy biskup warmiński Józef Drzazga wydał dekret zatwierdzający prawdziwość objawień. A później objawienia zostały uznane przez Stolicę Apostolską, jako jedne z 12 objawień maryjnych w świecie.
W objawieniach gietrzwałdzkich pojawia się też wątek szatański, próba zamącenia ich przesłania?
Faktycznie, ale interpretowany jest on jako potwierdzenie ich prawdziwości. Wątek ten, zwany "lustrzanymi objawieniami", polegał na alternatywnych widzeniach, które miały miejsce w domu, kiedy dziewczynki zaczynają mówić, co miało miejsce pod klonem przy plebanii.
W oddzieleniu prawdy od fałszu bardzo pozytywną rolę odegrał proboszcz ks. Weischel. Wziął to pod swoją kontrolę. Ważna była też postawa biskupa warmińskiego, który życzył sobie szczegółowych sprawozdań z objawień, które miał sporządzać proboszcz. Dzięki temu mamy bardzo wiarygodny opis ich treści i przebiegu. W oparciu o to powstała wartościowa literatura na temat przesłania z Gietrzwałdu, którą warto propagować.
Objawienia z Gietrzwałdu od razu zyskują rozgłos i to nie tylko na Warmii.
Jest to natychmiastowy i bardzo szeroki rozgłos. Istotne było, że inne regiony Polski dowiedziały się, że Warmia nie jest tylko terenem pruskim, że tu są Polacy. Fakt, że Matka Boża przemówiła w języku zrozumiałym dla Polaków, spotkał się z ogromnym echem, szczególnie w sytuacji, kiedy Polska znajdowała się pod zaborami.
Inne regiony Polski szybko zareagowały pielgrzymkami do Gietrzwałdu. Pierwsza była Ziemia Kujawska. Tamtejsi duszpasterze podawali, że tradycyjne pielgrzymki na Jasną Górę straciły swoją frekwencję na rzecz pielgrzymowania do Gietrzwałdu. Informacje o objawieniach znajdujemy także w prasie, np. na Śląsku, w Małopolsce, w Galicji, praktycznie we wszystkich zaborach. Najsłabsza recepcja była w zaborze rosyjskim. O ile ze Lwowa przybywa wiele pielgrzymek, to z Wilna czy z Warszawy mniej.
Historycy podkreślają, że nawet władze miasta Olsztyna podejmowały wyzwania, które wiązały się z potrzebą sprostania napływowi dużej liczby ludzi. Bowiem ci, którzy przybywali do Gietrzwałdu, przyjeżdżali także do Olsztyna. Odpowiedzialni za zaopatrzenie miasta w wodę dostrzegli, że może jej nie wystarczyć dla przybywających. Podjęły więc decyzję o rozbudowie wodociągów.
Świadczy to o skali ruchu pielgrzymkowego.
Z pewnością. Do Gietrzwałdu przybywają głównie katolicy, ale – co ciekawe – i ewangelicy, miejscowi protestanci. Można mówić o szczególnych więziach, jakie istniały na Warmii pomiędzy katolikami a protestantami. Jeszcze bardziej było to widoczne w sanktuarium w Świętej Lipce, gdzie przybywało wielu protestantów, mimo, że jest to sanktuarium maryjne. I dlatego do dziś sanktuarium to nosi tytuł sanktuarium jedności chrześcijan.
Przypuszczam, że w Gietrzwałdzie było podobnie. Luteranie byli tutaj także silnie obecni. Znajdujemy świadectwa pastorów luterańskich, mówiące, że ich wierni za dużo uczestniczą w tych katolickich "obrzędach". Temat ten jest wart odrębnej refleksji, gdyż kulturowo ewangelicy i katolicy byli tu bliscy sobie.
Co? Gdzie? Kiedy?
