"Zapominamy o stawianiu pytań"

Jezuita, pracujący w akademickiej parafii w czeskiej Pradze, dzielił się z uczestnikami spotkania w Żywcu swymi przemyśleniami na temat ewangelizacji w jednym z najbardziej zsekularyzowanych państw Europy. Spotkanie z bliskim współpracownikiem ks. Tomáša Halíka odbyło się w ramach kończącego się w niedzielę 22 maja Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej.

Jezuita z Pragi zwrócił uwagę, że w Europie jest coraz więcej ludzi poszukujących, a coraz mniej zadomowionych w środowisku kościelnym i religijnym. – Oni są w drodze, nie znaleźli jeszcze swojego domu – wyjaśnił teolog podczas spotkania zatytułowanego „Co zrobiłaś ze swoim chrztem Europo?”.

42-letni kapłan opowiedział o własnym doświadczeniu pracy ze środowiskiem radykalnie zsekularyzowanym, które, jak podkreślił, jest otwarte na pytania duchowe. Odwołując się do terminologii kanadyjskiego teologa Charlesa Taylora określił tych ludzi „poszukującymi” (seekers), którzy w odróżnieniu od „zamieszkałych” (dwellers) nie są zadomowieni w Kościele i w kościelnym języku.

Wskazał, że tym, co naprawdę przemawia do poszukującego człowieka, jest autentyczność przeżywanej wiary. – Trzeba mówić z serca, trzeba świadczyć o swej wierze. Wiara zaczyna się od słuchania. Nasze doświadczenie ma być fundamentem dla wiarygodnego świadectwa naszej wiary – dodał.

– Współczesne Czechy to państwo jedno z najbardziej zsekularyzowanych, a mimo to każdego dnia spotykam ludzi poszukujących. Nasze świadectwo ma być wiarygodne, ale i zrozumiałe. Trzeba uczyć się refleksji nad własną wiarą – postulował, określając swe duszpasterstwo w akademickiej wspólnocie praskiej „Laboratorium wiary”.
Precyzując postawę ludzi poszukujących, którzy nie identyfikują się z instytucją religijną, nie używają języka chrześcijańskiego i kościelnego, duchowny sięgnął do określenia ks. Halika „cościści”, określającymi tych, którzy wierzą, że „Coś jest nad nami”. – Nie można powiedzieć, że są niewierzącymi, ale mają dystans w stosunku do instytucji religijnych, nie akceptują też zbyt ścisłych wymagań moralnych – dodał.

– Problemem jest to, że dostarczamy tylko słusznych odpowiedzi, a zapominamy o stawianiu pytań, na które odpowiadają owe odpowiedzi. Treść tych pytań pozostaje ta sama, ale stawia się je inaczej. Forma się zmienia, bo warunkują ją kultura, środowisko, miejsce, w którym żyjemy – dodał wikary kościoła akademickiego pw. Najświętszego Zbawiciela w Pradze, członek Czeskiej Akademii Chrześcijańskiej.

– Ta nasza wspólnota to laboratorium, w którym uczymy się jak przemówić do ludzi poszukujących. Oni są otwarci na odpowiedzi, nie tyle religijne, ale przede wszystkim duchowe – zauważył.

Wyjaśnił, że wiara jest wejściem w przestrzeń zaufania. – Wkraczam do czegoś, co nie jest zrozumiałe. To wymaga odwagi. My mówimy o Bogu Ojcu, ale dla nich to pojęcie zupełnie puste. Ojciec jest dla nich kimś bardzo słabym, kto się nie pojawia, jest nieobecny, kto nie jest bliską osobą – powiedział. Podkreślił, że chodzi o to, by ludzie ci mogli odnaleźć w swoim życiu odpowiedź na pytanie, kim jest Ojciec kochający.

Zdaniem o. Regnera, dominująca obecnie „kultura autentyczności”, stawia przed duszpasterzami nowe wyzwania. – Zanim opowiemy o dogmatach, zanim się otworzą, zamkną się, bo odpowiedzi będą niezrozumiałe – stwierdził.

W parafii akademickiej w Pradze, jak poinformował o. Regner, w ubiegłym roku 70 osób przyjęło chrzest, a 60 dorosłych przyjęło sakrament bierzmowania. Wyjaśnił, że kurs dla katechumenów i kandydatów do bierzmowania trwa około 2 lat.

W parafii w Pradze, obok rektora ks. Tomáša Halíka i o. Jana Regnera, pracują także dwaj inni znani w świecie akademickim czescy duchowni: Marek Orko Vácha oraz Petr Vacík.

Dyskusję w sali żywieckiego Domu Katolickiego prowadził ks. Mieczysław Augustynowicz – pochodzący z Żywca kapłan archidiecezji krakowskiej. Od 11 lat pracuje w czeskiej parafii Opava-Jaktarz w diecezji Ostrawa-Opawa.