Dawcą szpiku może zostać osoba zdrowa, której wiek mieści się przedziale od 18 do 50 lat
Dane dotyczące dawcy i jego podstawowy profil antygenowy HLA są umieszczane w Centralnym Rejestrze Niespokrewnionych Potencjalnych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej, prowadzonym przez Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne ds. Transplantacji „Poltransplant”. Po wpisaniu do takiego rejestru dawca pozostaje już do dyspozycji potencjalnego biorcy. Wizyta w Ośrodku Dawców Szpiku trwa ok. 30 minut. Należy mieć ze sobą dowód osobisty, można być po śniadaniu. W trakcie pierwszej wizyty dawca pozostawia dane kontaktowe, aby jego potencjalne wezwanie mogło dojść do skutku. Należy jednak podkreślić, że w zdecydowanej większości dawca potencjalny nie staje się dawcą rzeczywistym i pierwsza wizyta w Ośrodku Dawców Szpiku może być dla niego ostatnią.
Jeżeli jednak zdarzy się, że w którymś ze szpitali specjalistycznych zajmujących się przeszczepianiem komórek krwiotwórczych, tzw. ośrodku przeszczepiającym, znajdzie się pacjent – kandydat do przeszczepienia szpiku, a lekarz z tego ośrodka wystąpi do rejestru o poszukiwanie dawcy, może się okazać, że profil antygenowy pacjenta jest zgodny z profilem dawcy znajdującego się w rejestrze (tzn. „pasuje” do dawcy). U dawcy wykonuje się wtedy rozszerzone badanie antygenów tkankowych. Jeśli zostanie potwierdzona zgodność dawcy z biorcą, dawca zostaje skierowany już do ośrodka pobierającego, mieszczącego się najczęściej w szpitalu o profilu hematologicznym. Lekarz tego ośrodka przeprowadzi bardzo szczegółowe badanie podmiotowe i przedmiotowe dawcy, uzupełnione badaniami dodatkowymi. Należą do nich badania obrazowe, tj. badanie radiologiczne klatki piersiowej i ultrasonograficzne jamy brzusznej, oraz badania krwi obejmujące morfologię, badania biochemiczne, a także badania tzw. markerów chorób zakaźnych, tj. kiły, HIV, żółtaczki zakaźnej typu B lub C i innych wirusów. Jest to tzw. wizyta kwalifikująca. Jeżeli badania wykażą, że dawca nie ma przeciwwskazań do oddania szpiku, tzn. że zabieg pobrania komórek krwiotwórczych szpiku bądź z krwi obwodowej jest bezpieczny dla dawcy, a pobrany od niego materiał przeszczepowy jest w pełni bezpieczny dla biorcy, dawcę czeka w ciągu najbliższych czterech tygodni ostatnia wizyta, w trakcie której nastąpi już oddanie komórek krwiotwórczych dla oczekującego biorcy. Tymczasem pacjent znajdujący się w ośrodku przeszczepiającym jest przygotowywany do przeszczepienia komórek krwiotwórczych.
Dawcą szpiku może zostać osoba zdrowa, której wiek mieści się przedziale od 18 do 50 lat, i która wyrazi pisemną zgodę na pobranie komórek krwiotwórczych. Oddanie komórek krwiotwórczych jest anonimowe, tzn. dawca nie wie, komu je oddaje.
Należy podkreślić, że oddanie komórek krwiotwórczych nie wiąże się z jakąkolwiek ich trwałą utratą, a więc jest to sytuacja zupełnie inna, niż w przypadku oddania narządu, np. nerki. Ustrój zdrowego człowieka całkowicie odbudowuje macierzyste komórki krwiotwórcze w ciągu kilku tygodni. A więc proces ten, w sensie jego odwracalności, jest bardziej zbliżony do oddania krwi. Dość często zresztą się zdarza, że dawcami szpiku zostają krwiodawcy.
cdn.