Komentarze do czytań - Niedziela, XVIII Tydzień zwykły

komentarze Bractwa Słowa Bożego,
autor: ks. Mateusz Oborzyński

Pierwsze czytanie: Koh 1, 2; 2, 21-23

Księga Koheleta jest tajemniczym utworem. Oto mamy bohatera, Koheleta, który jest człowiekiem znudzonym, a nawet zawiedzionym światem. Wyraża to w swoim słynnym zdaniu: „Marność nad marnościami, wszystko jest marnością”. Taka postawa może skutkować pesymizmem, a nawet rozpaczą. Jednakże księgę tę należy czytać w kontekście, jako całość oraz, co najważniejsze, w kontekście Jezusa Chrystusa. Słowa z początku księgi są echem łacińskiego tłumaczenia świętego Hieronima, który użył łacińskiego słowa „vanitas” (marność). Jednakże, gdy się spojrzy na oryginał hebrajski, to zobaczymy, że nie jest to dokładne tłumaczenie. W tekście hebrajskim mamy „hevel”, co oznacza dosłownie „para”, „dym”, czyli coś nietrwałego i ulotnego. Zatem odnośne zdanie należałoby przełożyć: „Ulotność nad ulotnością, wszystko jest ulotne”. Kohelet nie dostrzega wartości życia, ponieważ wszystko przemija. Jaki zatem jest sens istnienia? Odpowiedź odnajdujemy pod sam koniec księgi, gdzie autor, którym wcale nie jest Kohelet, zwraca się do czytelnika: „Wysłuchawszy tego wszystkiego, Boga się bój i przykazań Jego strzeż, bo cały w tym człowiek”. Sensem życia jest zatem miłość do Pana Boga i przestrzeganie Jego przykazań, a najpełniejszym sensem jest Jezus Chrystus, który jest Drogą, Prawdą i Życiem. 

Psalm responsoryjny: Ps 95, 1-2. 6-7ab. 7c-9

Psalm 95 jest często używany w Kościele. W Brewiarzu pełni funkcje psalmu wezwania, czyli zaproszenia do wspólnej modlitwy. Już pierwsze słowa psalmu zachęcają do radosnego uwielbienia Pana Boga. Jednakże utwór ten może stanowić dla modlącego się człowieka problem. Nie zawsze jesteśmy radośni i uśmiechnięci, często nachodzi nas smutek i przygnębienie. Jak zatem mamy uwielbiać Pana Boga w takim stanie? Odpowiedź dają kolejne wersety tego utworu. Oto bowiem psalmista roztacza przed słuchaczami obraz Boga Wszechmogącego, do którego należy cała ziemia, zarówno otchłanie morskie, jak i najwyższe góry. Bóg okazuje swoją wszechmoc, również w Opatrzności nad Ludem Bożym, czyli Kościołem oraz nad każdym człowiekiem. Uświadomienie sobie tej Mocy Bożej może wyzwolić w modlącym się człowieku wdzięczność i radość wobec Stworzyciela. Pisarz chrześcijański, Clive Staples Lewis, w swoich „Rozważaniach o Psalmach” zauważył ciekawą rzecz, mianowicie, że psalmy wymagają od nas całkowitego zaangażowania rozumu, jak i wyobraźni. Ta ostatnia bowiem może uzmysłowić nam poetyckie obrazy użyte w Psałterzu. Dlatego księga ta, jak i konkretny psalm będą dla nas owocne, jeśli wejdziemy w nie całkowicie rozumem i sercem.

Drugie czytanie: Kol 3, 1-5. 9-11

Święty Paweł często poruszał w swoich listach temat nowego życia chrześcijan. Nie inaczej jest w Liście do Kolosan. Apostoł Narodów ogłasza swoim czytelnikom, że zmartwychwstali z Chrystusem. Jak to jest możliwe, skoro dzień Paruzji jeszcze nie nadszedł? Święty Tomasz z Akwinu dał piękne wyjaśnienie tego ustępu. Zmartwychwstanie Chrystusa sprawiło, że w naszych sercach na nowo pojawiła się nadzieja na życie wieczne. Wydarzenie to skutkowało również możliwością wylania Ducha Świętego do serc wierzących w Jezusa, a to z kolei spowodowało duchowe zmartwychwstanie, czyli życie człowieka w sprawiedliwości. Oba wymiary będą miały swoje dopełnienie w przyszłym cielesnym zmartwychwstaniu. W tym czasie oczekiwania chrześcijanin ma zwalczać w swojej duszy i swoim ciele złe popędy. Święty Paweł skupia się na trzech grzechach: nieczystości, chciwości i kłamstwie, które mają być zastąpione przez czystość, hojność i prawdę. Jeśli chcemy poznać, czy żyjemy życiem chrześcijańskim, zróbmy rachunek sumienia z tego, ile jest w nas nadziei na życie bez końca z Bogiem i ile myśli poświęcam sprawom duchowym. Prawda o sobie samym może mnie ugruntować w dobrym lub zmusić do rewizji życia.

Ewangelia: Łk 12, 13-21

Bohater dzisiejszej Ewangelii mógłby być wzorem dla współczesnych biznesmenów. Oto przedsiębiorca, który analizuje ilość posiadanych plonów, zastanawia się, gdzie je zmagazynować, dokonuje decyzji o zburzeniu starych magazynów i budowie nowych. Realizuje zatem inwestycję długoterminową. Wzór cnót dla dzisiejszych menadżerów. Jednak umiera gwałtownie i Pan Jezus ukazuje go jako negatywny przykład dla swoich słuchaczy. Gdzie zatem tkwił jego błąd? Można to zrozumieć, konfrontując jego postawę z innymi bohaterami biblijnymi, którzy również byli majętni. Weźmy króla Dawida. Był bogaty, ale za wszystko dziękował Panu Bogu w psalmach i pieśniach. Drugim przykładem może być Zacheusz, nawrócony zwierzchnik celników z Jerycha, który po spotkaniu z Panem Jezusem dużą część swojego majątku rozdał ubogim. Możemy podejrzewać, że długość życia bogacza z przypowieści była z góry wyznaczona przez Pana Boga, jednakże gdyby był on wdzięczny Najwyższemu za Jego dary, gdyby planował wspierać ubogich, to stanąłby przed Bogiem z inną duszą, nie narcystyczną i egoistyczną, tylko miłosierną i otwartą. Zastanówmy się dzisiaj, co posiadamy, za co możemy dziękować Panu Bogu i jak wspierać najuboższych. Jałmużna wobec ubogich jest bowiem naszym bogactwem u Boga.