Po kilkuletniej ciężkiej chorobie oczu w wieku 93 lat zmarł Adam Kilian, scenograf, grafik, ilustrator książek dla dzieci, plakacista, jeden z najwybitniejszych artystów polskiego teatru powojennego.
Jego śmierć zwiastuje koniec pokolenia wychowanych przed wojną artystów, łączących przywiązanie do tradycji polskiej sztuki z otwarciem na dorobek kultury europejskiej.
Urodzony w 1923 r. we Lwowie, Adam Kilian przeszedł typową dramatyczną drogę tamtejszej polskiej inteligencji. W 1940 r. został z rodziną wywieziony do Kazachstanu. Tam jego matka Janina Kilian-Stanisławska założyła na wygnaniu teatr dla dzieci Niebieskie Migdały, który po jej powrocie do Polski w 1948 r. został przeniesiony do Warszawy i funkcjonuje do dzisiaj jako Teatr Lalka.
Jako dyrektor artystyczny tego teatru Kilian stworzył wiele niezapomnianych przedstawień. Artystę cechowała bowiem dziecięca wyobraźnia, przetworzona w wyrafinowane sceniczne kreacje. Kilian był wielbicielem polskiego folkloru, który stanowił dla niego wielkie źródło inspiracji. Jako scenograf współpracował z wieloma polskimi i zagranicznymi teatrami dramatycznymi, muzycznymi i dziecięcymi. Historycy teatru policzyli, że stworzył scenografię do ponad 300 spektakli, w tym do klasyki polskiej i europejskiej („Wesele”, „Balladyna”, „Zemsta”, „Pastorałka” Schillera, „Burza” Szekspira, „Przygody Sinbada żeglarza” i mnóstwo innych). Był renesansowym tytanem pracy, autorem scenografii do wielu spektakli Teatru Telewizji oraz filmów animowanych i lalkowych. Projektował plakaty i ilustracje do książek dla dzieci. To on wymyślił postacie Jacka i Agatki z pierwszej dobranocki Telewizji Polskiej i wygląd Pyzy na polskich dróżkach. Przygotował wspaniałą scenografię do wystawy „Caravaggio” w Muzeum Narodowym.
Powszechnie szanowany i lubiany artysta wyróżniał się wielką kulturą bycia, a w pracy i w kontaktach towarzyskich roztaczał wokół siebie atmosferę życzliwości i otwartości na napotkanych ludzi.
Jego gigantyczny dorobek kontynuują potomkowie: syn Jarosław Kilian, reżyser, scenograf i wykładowca w szkole teatralnej, były dyrektor Teatru Polskiego, obecnie kieruje Teatrem Lalka. Córka Joanna Kilian-Michieletti jest kuratorem w Muzeum Narodowym; ostatnio przygotowała prezentowane także na naszych łamach wystawy „Guercino. Triumf baroku” oraz „Brescia. Renesans na północy Włoch”.
 |
Mirosław Winiarczyk |
Co? Gdzie? Kiedy?
