Nadchodząca zima może być na całym świecie wyjątkowo dokuczliwa, i to nie tylko z powodu niskich temperatur. Niepokojące sygnały najpierw dotarły z Indii i Chin, gdzie brak dostaw węgla do elektrowni wymusił przerwanie dostaw prądu. A teraz na francuskie ulice wróciły „żółte kamizelki” z powodu wzrostu cen paliw i energii elektrycznej. Jednak to nie tylko francuski problem, gdyż więcej płaci cała Europa.
Końca energetycznego kryzysu nie widać. Kierowcy z niedowierzaniem patrzą na liczniki dystrybutorów podczas tankowania. W Europie pada rekord za rekordem. Niebawem z niepokojem zaczniemy otwierać koperty z rachunkami za gaz i prąd. Rośnie bowiem nie tylko cena ropy naftowej, która kosztuje ponad dwa razy więcej niż rok temu, czyli najwięcej od siedmiu lat. Podobnie wygląda wykres cen gazu, których wzrosty na europejskim rynku sięgają kilkuset procent.
Głównym powodem tej sytuacji jest „odbicie” gospodarek po okresie pandemii, a kolejnym – światowy trend szybkiego przechodzenia na tzw. zieloną energię, któremu uległy nawet Chiny. Za sporą część tych podwyżek odpowiadają coraz droższe prawa do emisji dwutlenku węgla. W Europie dochodzi do tego sterowana przez Kreml polityka przykręcania kurka z rosyjskim gazem, obliczona na to, by wymusić zgodę na wypełnienie przed zimą niebieskim paliwem gazociągu Nord Stream 2.
Niekontrolowany wzrost cen energii uderza w cały światowy przemysł i grozi globalną spiralą inflacji. Może być przyczyną społecznych niepokojów, gdyż drogie paliwa oznaczają wzrost cen transportu, utrzymania i żywności.
Jak się przed tym uchronić? W Portugalii rząd tymczasowo obniżył podatki na paliwa. To samo chcą też zrobić inne kraje. Rząd Polski przygotował plan dopłat dla najbardziej zagrożonych. Jednak jest to tylko środek doraźny, gdyż droga energia to droga – a przez to niekonkurencyjna – gospodarka.
Kryzys energetyczny pokazał, że nie jesteśmy jeszcze gotowi do pełnej transformacji energetycznej i nie możemy całkowicie polegać na odnawialnych źródłach energii. Ostatnie tygodnie uwidoczniły też pewną hipokryzję obecnych liderów zmian, gdyż w tej sytuacji wiele państw musiało uruchamiać zapasowe elektrownie gazowe, a nawet węglowe. Zużycie węgla brunatnego w Niemczech dawno nie było tak duże. Pewnym ratunkiem byłyby elektrownie jądrowe, ale w Polsce wciąż nie możemy doczekać się nawet lokalizacji takiego obiektu. Pozostaje węgiel, którego na szczęście mamy dużo, ale którego wydobycie jest drogie, a spalanie – poprzez kary za emisję dwutlenku węgla – jeszcze droższe.
Należy więc się spodziewać, że ceny będą rosły, podwyższona inflacja utrzyma się na całym świecie, a my musimy z tym żyć. Choćby teraz, kiedy ceny jeszcze są normalne, możemy robić przetwory na przyszły rok. Zatem smacznego!
Co? Gdzie? Kiedy?
