Sto lat temu, 10 i 11 listopada, w Warszawie i innych miastach centralnej Polski rozbrajano niemieckich żołnierzy. Rekonstrukcja tego wydarzenia odbyła się na ul. Mińskiej.
Najbardziej znana akcja miała miejsce pod dowództwem niemieckiego garnizonu, w centrum Warszawy. Ale członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej działali w całym mieście, także na Pradze. Tyle, że trudno dziś znaleźć tamte miejsca. A nawet, jeśli je znajdziemy, to wyglądają inaczej niż kiedyś.
I dlatego wybór Fundacji Joachima Lelewela padł na ul. Mińską, gdzie stoi stara, ceglana brama, obok domów pamiętających tamte czasy. Paradoksalnie, tuż obok bywał marszałek Józef Piłsudski. Kiedy 10 listopada 1918 r. zwolniony został z niemieckiej twierdzy w Magdeburgu, odwiedził dom stojący na terenie wytwórni amunicji (później zakłady „Pocisk”) i mieszkającą w nim Aleksandrę Szczerbińską (późniejszą drugą żonę marszałka) oraz swoją córeczkę Wandę.
Rekonstruktorzy, odgrywający członków POW, zebrali się na podwórku w domu naprzeciwko. W tym czasie przy bramie odbyła się zmiana warty – odeszli trzej żołnierze Landwehry, pozostał ubrany w „pruski” mundur żołnierz niemieckiej piechoty. Peowiacy ostrożnie wyjrzeli przez bramę – i ruszyli naprzód. Przebiegli przez ul. Mińską i podeszli do Niemca. Zażądali od niego oddania karabinu. Żołnierz nie chciał, ale otoczony przez grupę młodych ludzi, skapitulował. Jego mauser trafił w ręce członków POW, a po chwili nad bramą załopotała biało-czerwona flaga.
Scena rozbrajania Niemców będzie fragmentem filmu, który powstaje m.in. dzięki wsparciu finansowemu Urzędu m.st. Warszawy.
