Miłosierdzie w praktyce

Papież Franciszek mówi, że miłosierdzie świętuje się nie słowami, ale czynami. Jak to rozumieć?

Miłosierdzie leży w sercu chrześcijaństwa, a jako osoba pracująca w Caritas Polska mam szansę uczestniczyć w jego praktycznej odsłonie. Cieszę się, że mogę obserwować to przez cały rok, nie tylko wyjątkowo, przy okazji Niedzieli Miłosierdzia. Z jednej strony temat Miłosierdzia Bożego można zgłębiać teologicznie i filozoficznie, a z drugiej strony jest ono tak pełne prostoty, że każdy z nas może je praktykować w życiu codziennym. Czy to pomagając komuś w naszym najbliższym otoczeniu, czy też wspierając osoby mieszkające w krajach ogarniętych konfliktem zbrojnym czy ubóstwem.

Caritas to cała sieć organizacji, a miłosierdzie jest wręcz wpisane w naszą nazwę. Działamy nie tylko w Polsce, ale niemal we wszystkich krajach świata. Nawet tam, gdzie chrześcijanie są w ogromnej mniejszości, na przykład na Bliskim Wschodzie. W każdym z tych krajów wsparcie otrzymują nie tylko chrześcijanie, ale cała lokalna społeczność. Caritas działa tam ręka w rękę ze światowymi organizacjami humanitarnymi, i to szczególnie piękne świadectwo. Właśnie tam najbardziej ujawniają się słowa Pana Jezusa: „Wy jesteście solą ziemi” (Mt 5, 13-16).

Czy praca w organizacji pomocowej pomaga odkrywać na nowo tajemnicę Bożego Miłosierdzia?

Tak, jako pracownik Caritas koordynuję projekty dotyczące Bliskiego Wschodu i ta praca ma dla mnie podwójny wymiar. Po pierwsze, jest to realizowanie Miłosierdzia Bożego w praktyce. Po drugie, co dla mnie osobiście ma szczególne znaczenie, właśnie z Bliskiego Wschodu wywodzi się chrześcijaństwo, właśnie tam działy się wszystkie wydarzenia z Ewangelii. Kiedy zaczynałam studia na arabistyce, chciałam zdobytą wiedzę wykorzystać przede wszystkim w sektorze pomocy humanitarnej. Później odkrywałam, że pomaganie innym jest też ogromnym darem dla tego, kto pomaga.

Pandemia koronawirusa rodzi w Polsce coraz więcej trudności, a jak w tych warunkach radzą sobie mieszkańcy krajów Bliskiego Wschodu?

Można powiedzieć, że mieszkańcy Syrii czy Libanu po prostu się poddali, jeśli chodzi o jakąkolwiek próbę walki z pandemią. Głównie dlatego, że nie mieli narzędzi do tej walki. W Syrii wiele osób wykonuje podstawowe zawody – taksówkarza, piekarza, krawcowej, mechanika, wiele osób prowadzi własne sklepiki czy warsztaty. Nie dają one możliwości pracy zdalnej, a podstawową formą wynagrodzenia są tzw. dniówki. W takiej sytuacji człowiek nie zostawi pracy z powodu pandemii, bo traci jedyne źródło utrzymania.

Z kolei Liban jeszcze nie otrząsnął się z widma wojny domowej. Dodatkowo napłynęło tam wielu uchodźców z Syrii – dzisiaj co piąta osoba w Libanie jest Syryjczykiem, co w niekontrolowany sposób nadwyrężyło gospodarkę. Do tego doszły problemy społeczno-polityczne, w tym duży problem z korupcją rządzących. W sierpniu zeszłego roku miał miejsce tragiczny wybuch, a na to wszystko nałożyła się epidemia koronawirusa. To sprawia, że Libańczycy nie są w stanie normalnie żyć ani pracować.

Caritas Polska pomaga w ramach konkretnych projektów. Które z nich są dziś realizowane na Bliskim Wschodzie?

Pomoc zagraniczną możemy podzielić na humanitarną i rozwojową. Ta pierwsza polega na zapewnieniu funduszy na zakup najbardziej podstawowych środków, jedzenia czy ubrań. Natomiast pomoc rozwojowa zakłada stopniowy powrót do normalności. Zasadniczo pomoc humanitarna powinna trwać najwyżej kilka miesięcy, a jak najwcześniej powinno się wdrażać pomoc rozwojową. Znakiem naszych czasów jest to, że ten pierwszy etap pomocy bardzo się wydłuża i prowadzimy równolegle zarówno projekty humanitarne, jak i rozwojowe.

Jednym z najpopularniejszych projektów jest program humanitarny Rodzina Rodzinie, realizowany w Syrii, Strefie Gazy, Libanie i Iraku. Pod skrzydłami innego projektu wspieramy małe rodzinne biznesy w Syrii, by pomóc rodzinom się usamodzielnić. Pomagamy zarówno tym, którzy chcą rozpocząć jakąś działalność, jak i tym, którzy chcą wrócić do wcześniej wykonywanego zawodu. Zdarza się, że ktoś był elektrykiem, ale jego narzędzia lub warsztat zostały rozkradzione, więc my pomagamy zebrać kapitał czy kupić potrzebny sprzęt, aby dana osoba mogła wrócić do pracy i utrzymywać rodzinę. Konflikt w Syrii trwa już dziesięć lat, więc na rynku pracy pojawiają się też młodzi, którzy również mogą dostać wsparcie, by otworzyć własną działalność. Poza tym staramy się wspierać także edukację. Udało się nam wyremontować dwie szkoły w Aleppo. Prowadzimy też świetlice pozaszkolne, gdzie dzieci mogą przychodzić po szkole i nadrabiać zaległości. Tam zawsze mogą liczyć na pomoc nauczycieli i dostęp do… prądu. Część dzieci nie może odrabiać lekcji we własnych domach, bo brakuje tam energii elektrycznej.

W jaki sposób można włączyć się w pomoc Caritas?

Caritas Polska pomaga zarówno w Polsce, jak i za granicą. Dlatego w pierwszym kroku musimy zdecydować, gdzie chcielibyśmy skierować naszą pomoc. Wszystkie informacje o aktualnie prowadzonych projektach można znaleźć na naszej stronie internetowej www.caritas.pl, a jeśli ktoś jest zdecydowany, by wesprzeć program Rodzina Rodzinie, potrzebne informacje znajdzie na stronie www.rodzinarodzinie.caritas.pl. Można też przekazać Caritas 1 procent podatku, a dzięki środkom zebranym w ten sposób możemy m.in. dofinansowywać wyjazdy wakacyjne, prowadzić świetlice socjoterapeutyczne, noclegownie, punkty żywieniowe, ośrodki rehabilitacyjne czy domy opieki.