Przed tygodniem pisałam o zapaleniu pęcherza moczowego oraz o tym, jak można bez wizyty u lekarza poleczyć się samemu. Jeśli jednak mimo wypijania dużej ilości płynów, przyjmowania leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych dolegliwości nie ustępują oraz jeśli takie zapalenia powtarzają się częściej – wizyta u lekarza jest niezbędna. Zwykłe zapalenie pęcherza moczowego może skończyć się zapaleniem dróg moczowych, a nawet sepsą (tzw. urosepsą).
Trzeba wówczas wykonać dodatkowe badania. Polegają one na ustaleniu, jaka bakteria powoduje nawracające zapalenie, czyli wykonanie posiewu moczu oraz antybiogramu celem podania antybiotyku, na który dany drobnoustrój jest najbardziej wrażliwy. Jeśli do ponownej infekcji dochodzi w okresie do dwóch tygodni, przyjmuje się, że infekcja spowodowana jest przez ten sam drobnoustrój (mówi się wówczas o nawrocie choroby). Jeśli ponowna infekcja wystąpi po dłuższym czasie (reinfekcja), może być spowodowana przez inny drobnoustrój, często pochodzący spoza dróg moczowych.
Drugie zadanie to poszukanie przyczyny, która doprowadza do zapalenia dróg moczowych. Prawidłowo mocz jest jałowy. Do zakażenia dochodzi drogą wstępującą (w 98 proc.), czyli od ujścia cewki moczowej w górę. U kobiet najczęściej drobnoustroje przenoszone są z pochwy (np. w czasie stosunku płciowego).
Także każda przeszkoda w odpływie moczu może być przyczyną infekcji. Mogą to być zarówno patologie wrodzone budowy układu moczowego (u dzieci), reflus pęcherzowo-moczowodowy, kamica, przerost gruczołu krokowego, cewnik w pęcherzu moczowym. Także starszy wiek i cukrzyca, szczególnie źle leczona, predysponują do zapalenia dróg moczowych.
Pacjent z nawracającym zakażeniem układu moczowego powinien mieć wykonane badania: przede wszystkim badanie ogólne i posiew moczu oraz badania krwi. Wskazane jest także wykonanie badań obrazowych. USG układu moczowego pozwala rozpoznać wady rozwojowe, kamicę, zastój moczu, torbiele, przerost gruczołu krokowego. Urografia pokaże nieprawidłowości w układzie kielichowo-miedniczkowym nerek oraz w moczowodach. Rzadziej, ale czasem niezbędne jest wykonanie tomografii komputerowej z podaniem środka cieniującego, scyntygrafii nerek czy cystoskopii. O tych badaniach decyduje specjalista.
Szczegóły dotyczące terapii zostawmy lekarzowi. Innego leczenia będzie wymagał pacjent z przewlekłymi chorobami i zastojem moczu np. z powodu przerostu prostaty, a innego kobieta w ciąży, innego kobieta aktywna seksualnie, a innego dziecko. Jednak wszystkim osobom z nawracającymi zakażeniami dróg moczowych poza, na ile jest to możliwe, usunięciem przyczyny, można zlecić zwiększone wypijanie płynów – szczególnie polecany jest sok z żurawiny. Pacjenci z kamicą dróg moczowych wymagają stosowania odpowiedniej diety, zależnej od rodzaju kamieni. Oddawanie moczu powinno następować zaraz po pojawieniu się parcia lub co trzy godziny. O higienie nie trzeba chyba wspominać.
Co? Gdzie? Kiedy?
