Choroby oczu III

Choroby oczu, o których pisałam przed tygodniem, nie wyczerpują tematu. Poza jaskrą częstą przyczyną ślepoty u osób po 50. roku życia jest zwyrodnienie plamki żółtej (AMD). Istotą choroby jest zwyrodnienie centralnej części siatkówki oka – plamki żółtej. Pojawiają się wówczas kłopoty z ostrością widzenia, szczególnie przy złym oświetleniu, oraz zaburzenia oceny barw. U niektórych pacjentów pojawia się tzw. mroczek centralny, czyli ciemna plama w polu widzenia. Rozpoznanie stawia się na podstawie badania dna oka, czasem wskazane jest także badanie unaczynienia siatkówki, czyli tzw. angiografia fluoresceinowa.

Inną częstą chorobą jest odwarstwienie siatkówki. Polega ono na oddzieleniu od siebie siatkówki i leżącej pod nią naczyniówki. Typową skargą pacjentów są zaburzenia widzenia pod postacią błysków i mroczków, nie ma dolegliwości bólowych.

Natomiast przy stanie zapalnym rogówki, twardówki czy tęczówki dominują dolegliwości bólowe, towarzyszy im łzawienie, światłowstręt i pogorszenie wzroku. Zapalenie może być spowodowane przez bakterie, wirusy oraz grzyby. Nieleczone daje powikłania, na przykład owrzodzenia w zapaleniu rogówki. Wirusowe, szczególnie opryszczkowe, zapalenie rogówki może nawracać. We wszystkich tych przypadkach konieczna jest wizyta u okulisty. Dokładne badanie pozwoli ocenić, która część oka jest chora, i dobrać odpowiednie leczenie.

Jednak zaczerwienienie oczu, pieczenie i łzawienie najczęściej są spowodowane zapaleniem spojówek. Objawom tym towarzyszy także uczucie ciała obcego w oku, swędzenie i pieczenie, a często również poranne sklejenie powiek przez wydzielinę ropną. Przyczyn może być wiele: począwszy od zanieczyszczeń powietrza, po zakażenia bakteryjne, wirusowe, a nawet grzybicze.

Zapalenie spojówek towarzyszy często tzw. zespołowi suchego oka. Jego istotą jest zbyt słabe wydzielanie łez, co powoduje większą skłonność do infekcji. Wielogodzinna praca przy monitorze komputera, wielogodzinne czytanie, praca w suchym pomieszczeniu, stosowanie soczewek kontaktowych – to najczęstsze przyczyny. Zespół suchego oka występuje także jako jeden z objawów chorób układowych. We wszystkich przypadkach wskazane jest nawilżanie oczu. W aptekach bez recepty można kupić preparaty zawierające „sztuczne łzy”.

Bardzo częstą dolegliwością jest jęczmień: miejscowe zakażenie powieki, najczęściej bakteryjne. Na powiece pojawia się bolesny guzek, który nie powoduje zaburzeń widzenia. Leczenie polega na stosowaniu okładów rozgrzewających oraz masażu. Jęczmień spowodowany jest zablokowaniem ujść gruczołów łzowych. Masaż powinien być prowadzony w kierunku ujścia gruczołów, czyli w przypadku jęczmienia na powiece dolnej z dołu ku górze, na powiece górnej – do dołu. Jeśli w ciągu trzech dni nie nastąpi poprawa, konieczna jest wizyta u okulisty. Jęczmień może przejść w gradówkę – stan przewlekły, wymagający u wielu chorych zabiegu chirurgicznego. Rokowanie jest dobre.

Izabela Pakulska – lekarz Idziemy nr 11 (494), 15 marca 2015 r.