30 kwietnia
wtorek
Mariana, Donaty, Tamary
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Pisownia niektórych połączeń

Ocena: 0
8511
Najwięcej kłopotów nie sprawiają też wcale rozmaite wyjątki ze szkolną „zasuwką” na czele czy wyrazy rzadkie jak chociażby spopularyzowana niegdyś w jednym z ogólnopolskich dyktand nazwa gatunku kaczki: „ohar”. Analiza różnego typu testów dowodzi, że najtrudniejsze są dla użytkowników zasady pisowni łącznej i rozdzielnej.

Warto przypomnieć, że łącznie pisze się m.in. przymiotniki złożone, w których człony są nierównorzędne znaczeniowo, a więc jeden dookreśla drugi, np. „ciemnoczerwony” (‘czerwony w ciemnym odcieniu’), „bladozielony” (‘zielony w bladym odcieniu’), „południowopolski” (‘związany z południem Polski’), „rzymskokatolicki” (‘katolicki obrządku rzymskiego’), „szybkostrzelny” (‘strzelający szybko’), „drobnoziarnisty” (‘mający drobne ziarna’), „ogólnospożywczy” (‘niewyspecjalizowany w żadnych artykułach, sprzedający ogólnie produkty spożywcze’) itp.

Rozdzielnie pisze się m.in.:

– wyrażenia złożone z przysłówka i imiesłowu przymiotnikowego lub przymiotnika, np. „mało domyślny”, „świeżo malowany”, „nowo wybudowany”, „wolno stojący”, „lekko ranny”, „nowo narodzony” itp.; wyjątkami są wyrażenia bardzo często używane i utrwalone w określonej postaci, często mające przy tym charakter terminologiczny i występujące jako składniki nazw, m.in.: „długogrający”, „jasnowidzący”, „ciężkozbrojny”, „lekkozbrojny”;

– wyrażenia złożone z dwóch nierównorzędnych rzeczowników występujących w tym samym przypadku gramatycznym, z których jeden jest dookreśleniem drugiego, np. „lekarz pediatra”, „artysta amator”, „żona sekutnica”, „kobieta anioł”, „samolot cysterna” itp.

Z łącznikiem wreszcie (któremu już niegdyś poświęciłem osobny tekst) pisze się m.in.:

– przymiotniki złożone z członów równorzędnych znaczeniowo, np. „niebiesko-zielony” (‘w części niebieski, a w części zielony’), „damsko-męski” (‘i damski, i męski’), „spożywczo-przemysłowy” (,zarazem spożywczy i przemysłowy,); „polsko-czeski” (‘w części polski, w części czeski’) itp.;

– wyrażenia złożone z dwóch rzeczowników równorzędnych znaczeniowo występujących w tym samym przypadku gramatycznym, np. „malarz-pisarz” (‘jednocześnie malarz i pisarz’), „ogród-park” (‘ogród i zarazem park’, ‘na poły ogród, a na poły park’) , „klub-kawiarnia” (‘trochę klub, a trochę kawiarnia’), „parasol-sztylet” (parasol, który jednocześnie jest sztyletem’) itp.

dr Tomasz Korpysz
Idziemy nr 38 (367), 16 września 2012 r.


PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 30 kwietnia

Wtorek, V Tydzień wielkanocny
Chrystus musiał cierpieć i zmartwychwstać,
aby wejść do swojej chwały.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 14, 27-31a
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)
+ Nowenna do MB Królowej Polski 24 kwietnia - 2 maja

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter