Z drugiej ręki

Wiemy już, że "wiara dnia powszedniego", czyli wiara przyrodzona, polega na tym, że zdajemy się na kogoś, bo czegoś sami nie możemy sprawdzić. Korzystamy z wiedzy tych, którzy daną sprawę poznali. Wiara łączy się więc z wiedzą, której nie zdobyliśmy samodzielnie, i wymaga wzajemnego zaufania. Dzięki temu wiedza drugiego staje się moją wiedzą. Poprzez zaufanie stajemy się „współudziałowcami” cudzej wiedzy. Wiara opiera się więc na „wglądzie”, jaki ma ktoś inny.

Podobnie poznanie Boga opiera się na wzajemności, zaufaniu i współudziale. Również i tu korzysta się ze świadectwa tych, którzy mieli możliwość poznania prawdy. Jednak wydaje się, że tego właśnie brak wierze nadprzyrodzonej – nie ma tych, którzy mają „wgląd”. Ale wbrew pozorom są osoby, które mają jasny „wgląd”, począwszy od Abrahama (J 8,56). Przede wszystkim sam Jezus bezpośrednio widzi Ojca (J 14,7-11). Benedykt XVI uczy, że wiara religijna jest współudziałem w relacji i „wglądzie”, jaki ma Syn w Ojca. Dlatego Jezus, który zna i widzi Ojca, jest jedynym, skutecznym Pośrednikiem między Bogiem i ludźmi (1 Tm 2,5).

Wiara jest więc zakorzeniona w świadectwie Jezusa i „wiedzy świętych”, tzn. w ich wglądzie w boską rzeczywistość. Jawne doświadczenia świętych i ich udział w nadprzyrodzonej rzeczywistości są poręką prawdziwości naszej wiary. Ale aby uznać wiedzę o Bogu przekazaną przez drugiego, trzeba też samemu otwierać się na Boga.

I zawierzając słowom Jezusa, które docierają przez tych, którzy się z Nim zetknęli (J 4,39; 1J 1,1-3), z czasem zauważamy, że odpowiadają one najgłębszym tęsknotom i pragnieniom serca. Bo przez życie wiarą wzrasta oczywistość jej prawdy. I weryfikując „przekaz z drugiej ręki” doświadczeniami życia prowadzonego zgodnie z wiarą, człowiek przekonuje się, że „to działa”.

Poza tym, trzeba przypomnieć, że św. Paweł za Księgą Mądrości (Mdr 13,1-5) uważa, że istnienie Boga, Jego niewidzialne cechy, a zwłaszcza mądrość są dostępne dla ludzkiego umysłu przez Jego dzieła (Rz 1,19n). Ludzie mogą uzyskać niemałą wiedzę o Bogu z samej obserwacji przyrody. Można dostrzec Boga, jeżeli zacznie się uczciwie czytać Jego stworzenia. Ale choć prawda jest jawna, wielu jednak jej nie chce, ponieważ nie chce przyjąć wymagań, jakie stawia. Wielu odwraca się od prawdy, bo wymaga ona uznania i podporządkowania się Bogu. Dla św. Pawła ateizm wiąże się z winą. Polega ona na sprzeciwie wobec poznania, które świat umożliwia człowiekowi; sprzeciwie wobec faktu pozostawionych w świecie i w człowieku licznych śladów Stwórcy.

ks. Jan Sawicki Idziemy nr 41 (422), 13 października 2013 r.