Wojenna misja

Film „1917” to znakomicie nakręcony dramat wojenny – zaliczam go do najwybitniejszych utworów kina światowego ubiegłego roku. Zrealizował go brytyjski reżyser Sam Mendes, znany z dwóch filmów o Jamesie Bondzie i amerykańskich dramatów obyczajowych („American Beauty”). Film wyróżnia się nie tylko oryginalnością formy, zdjęciami i doskonałą grą aktorską. Przede wszystkim ważna jest jego wymowa i ujęcie tematu. Zmagania pierwszej wojny światowej oglądamy tu przez pryzmat przeżyć dwóch żołnierzy brytyjskich, którym dowódcy powierzają niebezpieczną misję: Perry i Schofield mają przenieść ważny meldunek do oddziałów odciętych i osaczonych przez Niemców. Idą pod ogniem przez okopy i puste, zniszczone osady. Meldunek zawiera rozkaz zaprzestania natarcia z powodu sprytnie zaplanowanej niemieckiej pułapki. Kamera z bliska – jakby patrząc żołnierzom w oczy – przygląda się, jak zdeterminowani koniecznością wykonania rozkazu, starają się uniknąć niebezpieczeństw. Widzowie znajdują się niejako wewnątrz akcji, solidaryzując się moralnie z żołnierzami.

Film Mendesa wydaje się skrajnie antywojenny, pokazuje bowiem grozę wojny, niosącej śmierć i zniszczenie. Prowadzona w okopach pierwsza wojna światowa była dodatkowo absurdalna z powodu bezsensownych ofiar milionów żołnierzy przymusowo wcielanych do walczących armii. Twórcy „1917” pokazują też jednak drugą stronę wojny, która wyzwala w bohaterach filmu poczucie lojalności w stosunku do towarzyszy broni, patriotyzm, a nawet bohaterstwo. Oficerowie i dowódcy znajdują się w tym obrazie na drugim planie. Ciężar walki i poświęcenia spoczywa na prostych żołnierzach. W historii brytyjskiego kina wojennego najczęściej oglądaliśmy wojnę od strony batalistyki lub zmagań sztabowych („Bitwa o Anglię”, „O jeden most za daleko” i inne). Sam Mendes proponuje spojrzenie bardziej kameralne, ale o wielkiej sile pozytywnych emocji. Polecam widzom ten nominowany do Oscara utwór.

„1917”, USA/Wielka Brytania, 2019. Reżyseria: Sam Mendes. Wykonawcy: George MacKay, Dean-Charles Chapman, Colin Firth, Benedict Cumberbatch, Richard Madden, Andrew Scott, Mark Strong i inni. Dystrybucja: Monolith Films