Przez ścianę

Spektakl opowiada historię poznania i miłości Wiesławy Pajdak i Jerzego Śmiechowskiego, którzy są pierwowzorami bohaterów. Akcja dramatu rozpoczyna się jesienią 1947 r., gdy w celach mokotowskiego więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie osadzeni zostają Mała oraz Ju. Powodem zatrzymania i osadzenia ich w więzieniu były podejrzenia o udział w konspiracji i szpiegostwo. Ich cele oddzielała cienka ściana, która stała się nośnikiem specyficznej komunikacji. Tytuł spektaklu „Przez ścianę” nawiązuje do sposobu, w jaki się poznali, wystukując wiadomości alfabetem Morse’a. Ich kontakt zaczął się od prostych pytań: „Kim jesteś, za co siedzisz?”. Kiedy Wiesława dowiedziała się, że Jerzemu grozi kara śmierci, zaczęła podtrzymywać go na duchu, opowiadając historie i streszczając książki, głównie „Dzieje Tristana i Izoldy”. Po kilku miesiącach odizolowania Jerzy oświadczył się Wiesławie, która zgodziła się zostać jego żoną. Małżeństwo mogli zawrzeć dopiero sześć lat później, gdy oboje znaleźli się na wolności. Przeżyli ze sobą 55 lat.

„Przez ścianę” wpisuje się w cykl makabrycznych historii ludzi uwięzionych w areszcie przy Rakowieckiej. Jest to jednak historia, która zawiera pozytywny aspekt – pokazuje walkę o godność człowieka i podkreśla dobre gesty ludzi wobec siebie. Przede wszystkim jednak jest to opowieść o pięknej miłości, która nie dała się odczłowieczyć i przetrwała przeciwności.

Spektakl przygotowany przez IPN, wyreżyserowany przez Leszka Zdunia, uświetniony został muzyką Rafała Odrobina i scenografią Aleksandry Redy. Kostiumy przygotowała Natalia Burzyńska, za wizualizacje zaś odpowiedzialna była córka reżysera Julia Zduń. W spektaklu grają dwie osoby: Magdalena Krylik w roli Małej i Ksawery Szlenkier jako Ju. 

Najbliższe przedstawienia odbędą się 11 czerwca o godz. 17.00 i 19.00 w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL przy ul. Rakowieckiej 37 w Warszawie. Bezpłatne wejściówki można rezerwować pod adresem: wydarzeniakulturalne@ipn.gov.pl.