Skarb zdrowia

Szpitale, kliniki i sanatoria muszą więc być postrzegane jako instytucje, które przychodzą z pomocą człowiekowi w trosce o własne życie i zdrowie. Są godne pochwały, gdy idą po linii służby człowiekowi, po linii nauczania św. Jana Pawła II i Kościoła.

 

Pod znakiem miłości

Drugie spostrzeżenie dotyczy sposobu wykonywania pracy w placówkach kuracyjno-medycznych, w których chodzi o bezpośrednią służbę drugiemu człowiekowi. W 1981 r. św. Jan Paweł II wydał specjalną encyklikę na temat pracy Laborem exercens. Uczył, że praca nie może być motywowana jedynie koniecznością zdobywania środków materialnych, zapewnienia sobie i własnej rodzinie odpowiedniego utrzymania, produkowania, zarabiania, ale nade wszystko winna ona pomagać w ubogacaniu siebie jako osoby, w realizowaniu siebie, w urzeczywistnianiu swego człowieczeństwa. Dzięki pracy sam człowiek ma stawać się coraz bardziej człowiekiem. Praca jest „dla człowieka”, a nie człowiek „dla pracy”. Człowieka nie można sprowadzić do zwykłego narzędzia produkcji, do jakiegoś robota. On jest przede wszystkim osobą i jako osoba ma się przez pracę doskonalić, urzeczywistniać, postrzegać siebie jako twórcę dobra w świecie. Innymi słowy, w wykonywaniu pracy nie chodzi tylko o to, by „więcej mieć”, ale zwłaszcza o to, by „bardziej być” – bardziej być człowiekiem.

Człowiek realizuje się najbardziej poprzez pracę, jeżeli ona jest przepojona miłością, wykonywana w duchu miłości bliźniego, jako powołanie, zwłaszcza jeżeli ta miłość jest związana z dostrzeganiem w bliźnim potrzebującego Chrystusa. Pan Jezus kończy swój opis sądu ostatecznego (Mt 25, 31-40), słowami „Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili”.

Człowiek bowiem, jak podkreślał św. Jan Paweł II, najbardziej realizuje się przez miłość. Już w swojej pierwszej encyklice Redemptor hominis z całą mocą stwierdził: „Człowiek nie może żyć bez miłości (...) jego życie jest pozbawione sensu, jeżeli nie objawi mu się Miłość, jeżeli nie spotka się z Miłością, jeżeli jej nie dotknie i nie uczyni w jakiś sposób swoją, jeżeli nie znajdzie w niej żywego uczestnictwa” (n. 10).

Tak więc praca wykonywana w duchu miłości nabiera zupełnie innej wartości: staje się wówczas źródłem naszego uświęcenia, źródłem zasług na życie wieczne. Przez pracę przepełnioną miłością najbardziej realizujemy siebie, naszą osobowość. Wreszcie praca wykonywana z miłością jest inaczej odczuwana przez innych, bardziej służy drugiemu człowiekowi, stwarza inną atmosferę.

Święty Jan Paweł II mówił często o „cywilizacji miłości”, którą powinniśmy budować. Oczywiście, prawdziwa „cywilizacja miłości” w palcówkach służby zdrowia zależy także od tych, którzy z nich korzystają, od ich sposobu odnoszenia się do personelu, który przychodzi im z pomocą.

 

Troska o zdrowie duchowe

Trzecim aspektem, na który chciałbym zwrócić uwagę, jest to, że troska o zdrowie fizyczne i psychiczne, czyli o nasze życie w wymiarze ziemskim, nie powinna umniejszać, lecz – przeciwnie – potęgować troskę o zdrowie duchowe, czyli o nasze życie w wymiarze wiecznym. O to, by w zdrowym ciele był zdrowy duch.

Pozostaje wciąż bardzo aktualne prowokujące pytanie Chrystusa: „Cóż bowiem za korzyść odniesie człowiek, choćby cały świat zyskał, a na swej duszy szkodę poniósł?” (Mt 16, 26). Życie na ziemi jest krótkie, ale jesteśmy powołani do życia wiecznego, o które należy zadbać.

Mając na uwadze przypadający 18 października Dzień św. Łukasza – patrona służby zdrowia, życzę gorąco, i o to się modlę, by każda instytucja i osoba w służbie zdrowia była przepełniona autentyczną miłością bliźniego, służyła skutecznie pomocą w trosce o zdrowie fizyczne, by ubogacała nie tylko pacjentów, ale także pracujących w tego rodzaju placówkach, oraz przypominała wszystkim o konieczności troski o życie duchowe.