Bezcenne nawyki

fot. Ella Olsson | pexels

W USA stanowią oni już 74 proc., a w Europie 60 proc. Nadwaga dziecka i nastolatka zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2, chorób układu krążenia, uszkodzenia stawów i zaburzeń metabolicznych w dorosłości. Otyłość dzieci i młodzieży obniża wyniki nauki w szkole i zwiększa ryzyko wystąpienia wielu typów nowotworów oraz demencji. W 2022 r. co ósma osoba na świecie zmagała się z otyłością (dane WHO), czyli od lat 90. liczba otyłych podwoiła się, a u nastolatków wzrosła czterokrotnie.

W 2018 r. dzieci i młodzież na świecie spożyły o 23 proc. więcej napojów słodzonych niż w 1990 r. W tym samym czasie nastąpił adekwatny wzrost częstości występowania otyłości wśród młodych.

Naukowcy ze Szkoły Psychologii Uniwersytetu Swansea przez 20 lat badali 1,4 tys. dzieci. Doszli do wniosku, że spożywanie w pierwszych latach życia napojów słodzonych cukrem wpływa na tworzenie złych nawyków dietetycznych i zwiększa ryzyko otyłości, nawet po wielu latach. Profesor David Benton z Uniwersytetu Swansea informuje, że spożywanie soków owocowych, które możemy uznawać za zdrowy wybór, choć zawierają cukier, również ma wpływ na otyłość. Dzieci badane od lat 90. mają dziś 24 lata. Dorośli obu płci, którzy jako dzieci częściej dostawali słodzone napoje typu cola, w wieku 24 lat mają większą masę ciała. Badanie ujawniło styl odżywiania, którego napoje były jednym z elementów. Dzieci pijące napoje typu cola częściej jadły tłuste produkty, a rzadziej warzywa. Z kolei osoby, które dostawały soki owocowe, rzadziej spożywały produkty tłuste, a częściej owoce i warzywa – podsumowali naukowcy. Badacze podkreślają, że przyczyną otyłości w późniejszych latach nie były więc wyłącznie napoje podawane w dzieciństwie, ale wypracowany przez lata styl odżywiania. Stopień otyłości wiąże się z długością życia. Osoby skrajnie otyłe żyją średnio nawet o 14 lat krócej.

Od rodziców zależy, czy dziecko w dorosłości będzie miało mniejszą skłonność do otyłości, gdyż dieta w dzieciństwie staje się nawykiem i wpływa na sposób odżywiania się dorosłego. Warto omawiać żywienie dzieci już z kobietami w ciąży, w tym karmienie piersią, które zmniejsza ryzyko otyłości i dziecka, i matki. Otyłość można skutecznie leczyć, ale kluczowe znaczenie mają nawyki żywieniowe z dzieciństwa.