W Sejmie debatowano o pigułce "dzień po"

Sejm w środę rozpatrywał sprawozdanie komisji o rządowym projekcie nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Przewiduje ona m.in., że antykoncepcyjne środki hormonalne, w tym pigułki "dzień po", będą sprzedawane jedynie na receptę. Ta sama nowelizacja ma też wprowadzić przepisy ułatwiające dostęp do niestandardowej terapii w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia.

"Pora naprawić błędy poprzedników"

Poseł sprawozdawca Tadeusz Dziuba (PiS) przekonywał, ze głównym celem nowelizacji jest optymalizacja wydatków NFZ na gwarantowane świadczenia opieki zdrowotnej oraz standaryzacja świadczeń. Joanna Kopcińska (PiS) przekonywała, że dzięki ustawie różnorodne technologie i świadczenia będą wyceniane według jasnego klucza i obiektywnych kryteriów.

Podkreśliła, że projekt nowelizacji wprowadza rozwiązania zapewniające pacjentom dostęp do leków, które w danym wskazaniu nie są finansowane ze środków publicznych. – Pora naprawić błędy poprzedników, którzy doprowadzili do tego, że pacjent jest jedynie statystyką, pozycją w bilansie, a życie ludzkie jest mniej istotne niż procedura. Realizacja projektu będzie miała wpływ na zdrowie obywateli – dodała.

Również wiceminister zdrowia Marek Tombarkiewicz zwracał uwagę posłów na te zapisy nowelizacji, które regulują dostęp do terapii ratujących życie. Powiedział, że NFZ (lub jego następca) przeznaczy na ten cel ok. 10 mln rocznie. – Jeżeli potrzeby finansowe okażą się wyższe, ta kwota będzie mogła być podwyższona – zaznaczył.

Opozycja: wolność kobiet zagrożona

Partie opozycyjne krytycznie oceniły projekt nowelizacji i zgłosiły do niego poprawki. Znaczna część debaty skupiona była na przepisach ograniczających dostęp do antykoncepcji awaryjnej.

Marek Hok (PO) podkreślał, że obecnie pigułka "dzień po" jest sprzedawana bez recepty we wszystkich krajach europejskich poza Węgrami. – Nawet Malta, która jest w tych sprawach bardzo restrykcyjna, wprowadziła ten lek bez recepty – wskazał.

– Cała państwa krucjata wymierzona przeciwko pigułce "dzień po" jest oparta tylko i wyłącznie na kłamstwie, które próbujecie wbić do głowy Polkom i Polakom. Mówiliście, że pigułka "dzień po" to środek wczesnoporonny; mówiliście, że polskie kobiety łykają te pigułki niczym dropsy. Te wszystkie stwierdzenia to kłamstwa – mówiła Monika Rosa (Nowoczesna).

Jerzy Kozłowski (Kukiz'15) ocenił, że ograniczenie dostępu do tzw. awaryjnej antykoncepcji jest "niedopuszczalne". Powiedział, że "jest to ideologiczny atak na wolność jednostki". Zaznaczył, że jego klub nie może poprzeć tego projektu ze względu na kwestie naruszające wolność kobiet.

Urszula Pasławska (PSL) mówiła, że rząd PiS cynicznie roznieca kolejną wojnę światopoglądową, aby odwrócić uwagę od niedobrych zmian w służbie zdrowia. – Potwierdzacie, że traktujecie kobiety jak Ciemnogród – powiedziała.

Zapowiadając głosowanie jego koła przeciw projektowi, Michał Kamiński (UED) mówił, że w Polsce nikt nie jest zmuszony, by po akcie seksualnym taką pigułkę przyjmować, a Kościołowi nie zakazuje się głoszenia zasad etyki w tej sprawie, ale wielu wierzących tego nie słucha.

Popierając projekt, Małgorzata Zwiercan (WiS) podkreślała, że prace nad nim zdominowała – "dla populistycznego poklasku" – sprawa pigułki "dzień po", przy czym pominięto szereg ważnych zmian projektu o kluczowym znaczeniu dla pacjentów.

Antykoncepcja systemowa

Odnosząc się do uwag posłów opozycji, Tombarkiewicz zaznaczył, że "nikt nie walczy w Ministerstwie Zdrowia ani w rządzie z kobietami, nikt nie zamierza ograniczać praw kobiet".

Powołując się na dane firmy IMS Pharmascope, poinformował, że w 2014 r., gdy pigułka ellaOne była jeszcze dostępna jedynie na receptę, zużyto ponad 10 tys. tabletek. Od kwietnia 2015 r. kobiety mogły tę tabletkę kupić bez recepty i w efekcie tej zmiany w sumie w całym 2015 r. zużycie wzrosło do 166 tys., a w 2016 r. – do ponad 227 tys. tabletek i dodatkowo 11,6 tys. w ramach importu równoległego.

– To są chyba dość twarde dane, że tabletka do antykoncepcji awaryjnej stała się dla większości kobiet antykoncepcją systemową, a nie o to chodzi – przekonywał. Jak mówił, pigułkę można przyjmować do pięciu dni po stosunku i w tym czasie kobiety mogą skonsultować się z lekarzem.

Wiceminister odniósł się do uwag, jakie do projektu zgłaszali technicy farmaceutyczni, którzy w środę protestowali przed resortem zdrowia i Sejmem. Zapewnił, że poprawka złożona do projektu nie ograniczy technikom możliwości wydawania leków. Zapewnił też, że resort jest otwarty na rozmowy na temat kształcenia techników farmaceutycznych, rozważane będzie np. uruchomienie studiów licencjackich.

Po zakończeniu debaty działaczki "czarnego protestu" informowały, że część z nich nie została wpuszczona do Sejmu, mimo wcześniejszego zgłoszenia. Niektóre z nich uczestniczyły w debacie po interwencji posłów opozycji. (PAP)