Historia o niewinnym więźniu

Obraz ten można uznać za jedną z licznych i modnych ostatnio w kinie światowym fabularnych inscenizacji głośnych spraw kryminalnych, które po latach zostały wyjaśnione z korzyścią dla niewinnie skazanych oskarżonych. Sprawa Tomasza Komendy była szczególnie drastyczna. Nie była to bowiem zwykła pomyłka sądowa. Okazało się, że młody wówczas Tomek Komenda został niewinnie skazany na 25 lat ciężkiego więzienia, wskutek prowokacji i zmuszenia go przemocą przez policję do przyznania się do gwałtu i zabicia młodej dziewczyny. Sam Komenda, po wcześniejszym wyjściu z więzienia, po wznowieniu śledztwa przez życzliwego mu policjanta i dwóch prokuratorów, kibicował realizacji filmu o swoich przeżyciach. Obecnie stara się o odszkodowanie od państwa polskiego, zaś film Holoubka traktuje jako wsparcie medialne.

Film utrzymany został w ciemnym, ponurym i depresyjnym stylu oraz klimacie. Polska ukazana tu została od jak najgorszej strony. Oskarżony i jego matka zostali praktycznie sami w konfrontacji z wrogą im policją, prokuratorami i sądami. Początkowo wydaje nam się, że oglądamy jakiś spektakl kafkowski. Aresztowanie Tomka i kolejne rozprawy sądowe przypominają upiorny teatr absurdu. Więzienie, w którym zostaje umieszczony Komenda, jawi się niczym mityczny amerykański Alcatraz, znany z wielu hollywoodzkich filmów. Okazało się, że niewinnie skazany więzień mógł być w polskim zakładzie karnym katowany przez najgorszych zbirów za przyzwoleniem strażników. Film zmienia klimat, gdy pojawiło się światełko w tunelu. Uczciwy policjant i dwóch prokuratorów doszli bowiem do prawdy, a sądy uniewinniły w końcu Komendę. Tak więc film Holoubka, zrealizowany od strony profesjonalnej na średnim poziomie telewizyjnym, z dobrą rolą młodego aktora Piotra Trojana, przypomina nam o niegodnych i bezprawnych praktykach policji, prokuratury i sądów w III RP.

„25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy”; Polska, 2020; reżyseria: Jan Holoubek; aktorzy: Piotr Trojan, Agata Kulesza, Dariusz Chojnacki, Jan Frycz, Łukasz Lewandowski, Mikołaj Chroboczek i inni; dystrybucja: Kino Świat