Herbert w Warszawie

Zwięzłą acz treściwą narrację ilustrują zdjęcia, reprodukcje dokumentów, listów i rysunków artysty. Wszystkie te materiały – w całości pochodzące ze zbiorów żony twórcy, Katarzyny Herbertowej – niczym złotą nicią osnute są wierszami poety-filozofa, nadającym tej opowieści dodatkowe znaczenie.

Narracja o mistrzu słowa jest wyjątkowo plastyczna. Po pierwsze, dzięki wyszperanym z rodzinnego albumu fotografiom. Na jednym z pierwszych zdjęć niespełna roczny Zbyszek tuli dużego, pluszowego misia. Dalej, już jako rezolutny kilkulatek, przechadza się z matką po ulicach rodzinnego Lwowa. Najbardziej piorunujące wrażenie robi jednak zdjęcie beztrosko roześmianego nastolatka zrobione w sierpniu 1939 roku…

Dalej wystawa prezentuje trudne wojenne i powojenne losy, debiut literacki, sukcesy i podróże zagraniczne poety. Na moment zostajemy nawet zaproszeni do wspólnego zwiedzania z Herbertem europejskich galerii sztuki. Reprodukcjom obrazów z londyńskiej National Gallery, sieneńskiej Opera Della Metropolitana czy Rijksmuseum w Amsterdamie towarzyszą fragmenty esejów z tomu „Barbarzyńca w ogrodzie” i „Martwa natura z wędzidłem”.

Ciekawym akcent stanowią również reprodukcje rysunków samego Herberta. Są wśród nich szkice robione przez niego we wspomnianych muzeach, na przykład dziewczyna z perłą z obrazu Vermeera. Inne mają charakter typowo humorystyczny. Jak choćby rysunek z listu do Magdaleny i Zbigniewa Czajkowskich z 9 września 1993, który poeta komentuje: „Moje łóżko szpitalne. Proszę zwrócić uwagę na mnogość elementów dekoracyjnych o niedocieczonej funkcji, zbędnych, a więc z dziedziny czystej sztuki. Sądzę, że te łóżka to nieudane helikoptery byłego Związku Radzieckiego”. Bo Herbert wielkim poetą był, ale też osobnikiem pełnym humoru i dystansu do siebie.

Dwujęzyczną, polsko-angielską wystawę przygotowało Muzeum Literatury i Stowarzyszenie Wspólnota Polska. W dniu rocznicy śmierci poety – 28 lipca – przy ekspozycji zatrzymywało się wielu przechodniów. Pośród zgiełku wakacyjnego popołudnia czytali wnikliwie.

Wystawa plenerowa „W hołdzie Zbigniewowi Herbertowi. 1924-1998”, ul. Krakowskie Przedmieście 61. Do 31 sierpnia.