Obchody 40. rocznicy stanu wojennego

Szczecin

Szczecińskie obchody organizuje tamtejszy oddział IPN przy współpracy z Zachodniopomorskim Urzędem Wojewódzkim oraz 12. Szczecińską Dywizją Zmechanizowaną. Złożą się nań m.in. zdjęcia i filmy z okresu stanu wojennego, odbędzie się również pokaz świetlno-muzyczny "W Hołdzie Ofiarom Stanu Wojennego". Uroczystość rozpocznie się 13 grudnia o godz. 17.00 na pl. Solidarności.

Wcześniej, 11 grudnia o godz. 17.45 odbędą się debata "Pamięć i Edukacja" w Polskim Radiu Szczecin i premierowy koncert najnowszej płyty zespołu Fabryka "Dziwny Stan". Nagranie składa się z dwunastu anonimowych piosenek napisanych w czasie stanu wojennego i zaaranżowanych przez zespół. W materiale zostaną także wykorzystane autentyczne dźwięki z demonstracji w czasie stanu wojennego.

Tego samego dnia w godz. 15.00-21.00 przed budynkiem Polskiego Radia Szczecin odbędzie się inscenizacja wprowadzenia stanu wojennego, zorganizowana przez grupę rekonstrukcyjną Rega! Podczas inscenizacji użyte zostaną autentyczne artefakty z czasu stanu wojennego, m.in. polewaczka, nysa, czy BTR, z zasobu kołobrzeskiego Muzeum Oręża Polskiego. Podczas inscenizacji będzie można zostać zarówno "wylegitymowanym", jak i otrzymać materiały edukacyjne stylizowane na "Wiadomości Szczecińskie" o stanie wojennym.

Ponadto 13 grudnia o 18.50 w TVP3 Szczecin wyemitowany zostanie film "Zabić Nadzieję". Jego głównym motywem są rozmowy z osobami, dla których stan wojenny oznaczał diametralną zmianę w życiu. Szereg represji stosowanych przez komunistyczny rząd skutkował wydarzeniami, które mogły rzutować na całe przyszłe życie.

Poznań

Na poznańskie obchody złożą się m.in. 13 grudnia - w godz. 9.00-13.00 "Spotkanie Pokoleń" - dyskusja o potrzebie wolności i demokracji z udziałem uczniów Liceum: nr V, VI, VIII i Marii Magdaleny w Poznaniu, Internowanych oraz zaproszonych gości (Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu); złożenie kwiatów pod pomnikiem bł. ks. Jerzego Popiełuszki i innymi miejscami pamięci o tamtym czasie.

W ramach głównych uroczystości o godz. 17.00 odprawiona zostanie Msza św. w intencji zamordowanych lub represjonowanych w stanie wojennym. Jej miejscem będzie kościół oo. Dominikanów, ul. Kościuszki 97/99. Po Mszy Św. wspólne złożenie kwiatów w krużgankach klasztoru pod tablicą ofiar stanu wojennego.

O godz. godz. 18.30 zaplanowano dalszy ciąg uroczystości pod Pomnikiem Poznańskiego Czerwca 1956 r., m.in. wystąpienie Jarosława Lange, przewodniczącego Zarządu Regionu Wielkopolska NSZZ "Solidarność" oraz wystąpienie przedstawiciela osób internowanych w stanie wojennym.

Kraków

Główne uroczystości w Krakowie odbędą się 13 grudnia w katedrze wawelskiej (Msza św. o godz. 16.30) i pod Krzyżem Katyńskim (złożenie kwiatów o godz. 18.30). Ich organizatorami są m.in. IPN w Krakowie, małopolska "Solidarność" i Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.

W wielu miejscowościach Małopolski otwarte zostaną wystawy IPN o stanie wojennym. Na krakowskim „Przystanku Historia” dyskutować będą świadkowie wydarzeń sprzed 40 lat. Będą to m.in. (10 grudnia) panele dyskusyjne „Stan wojenny w Małopolsce z perspektywy czterdziestu lat”, Centrum Edukacyjne „Przystanek Historia” IPN w Krakowie, ul. Dunajewskiego 8. Spotkanie, które otworzy dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał, podzielone zostało na trzy 90-minutowe bloki tematyczne: młodzież, intelektualiści, robotnicy. W dyskusji wezmą udział: prof. Jan Środoń, dr Tadeusz Syryjczyk, Zbigniew Fijak, dr hab. Krzysztof Gurba, dr Marek Lasota, Grażyna Kukulska, Krzysztof Kuranda, Edward Kuliga, Andrzej Szkaradek i Jan Żurek.

W przerwie między blokami dyskusyjnymi na Plantach w pobliżu ul. Reformackiej nastąpi otwarcie wystawy „Stan wojenny 1981-1983”.

Oddział IPN w Krakowie przygotował 5 tys. plakatów rocznicowych, które wraz z małopolską „Solidarnością” kolportujemy w całym województwie. Ponadto w dniach 12 i 13 grudnia 2021 r. na Tauron Arenie w Krakowie rozbłyśnie nasze rocznicowe hasło: „Komuniści przeciw Polsce. 13 grudnia 1981. 40 rocznica wprowadzenia stanu wojennego”.

Także 13 grudnia na Małym Rynku od godz. 10.00 będzie można obejrzeć rekonstrukcję historyczną wydarzeń z grudnia 1981, wystawę „Stan wojenny w SB-ckim albumie”, działał też będzie punkt edukacyjny Oddziału IPN w Krakowie. Odbędzie się ponadto gra miejska „Orła WRON-a nie pokona”, przygotowana przez Oddział IPN, przeznaczona uczniów szkół podstawowych (klasy 7-8) i ponadpodstawowych.

Białystok

W Białymstoku w ramach obchodów rocznicowych przewidziano m.in. 13 grudnia złożenie kwiatów pod pomnikiem bł. ks. Jerzego Popiełuszki i pod tablicą poświęconą „idei Solidarności” oraz prezentację wystawy IPN "Stan wojenny 1981 – 1983", a wcześniej, 10 grudnia, promocję książki dr. Marka Kietlińskiego i ks. dr. Adama Szota "Stan wojenny w relacjach i wywiadach", połączoną ze spotkaniem wspomnieniowo-integracyjnym działaczy „Solidarności”.