Wyrok z zapaszkiem

– My nie zakładamy, że Marysia ma być taka a nie inna, nie indoktrynujemy dzieci, wychowanie patriotyczne córki i dwóch synów dokonuje się w naszym domu naturalnie – mówi Anna Stawicka-Kołakowska. Obydwoje z mężem są w Krucjacie Różańcowej Modlitwy za Ojczyznę, podróżują po Polsce z koncertami piosenek autorstwa Andrzeja Kołakowskiego. W 2008 r. Anna Stawicka-Kołakowska została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a Andrzej Kołakowski Krzyżem Kawalerskim. Działalność niepodległościowa w ich domu sięga korzeniami kilku pokoleń. Bliscy kuzyni, trzej bracia Nowiccy zostali odznaczeni orderem Virtuti Militari w 1919 r. za obronę Podbrodzia na Wileńszczyźnie. Dziadek za organizowanie samoobrony na terenie Wileńszczyzny, w nagrodę w 1920 r. mógł wybrać sobie jednostkę, w której chciał walczyć.

Najmłodszy więzień PRL

W rodzinie Kołakowskich historia zatoczyła krąg. Anna Stawicka-Kołakowska w 1982 r. była uczennicą gdańskiego liceum, tego samego, w którym obecnie uczy się Marysia. Wówczas jako 17-latka została aresztowana za konspirację. – Działania patriotyczne były w naszym domu naturalne – opowiada. Pamięta grudzień 1970 r. kiedy jej mama wróciła z centrum Gdańska i opowiadała o zabitych na ulicach przez jednostki milicji. – Potem, kiedy szła do pracy w świetlicy, brała więcej kanapek dla dzieci, których ojcowie pracowali w Stoczni Gdańskiej – wspomina Anna Stawicka-Kołakowska.

Duży wpływ na kształtowanie jej poglądów miał wujek, ks. Stanisław Bogdanowicz, proboszcz Bazyliki Mariackiej w Gdańsku, a w młodości więzień polityczny. Jako 16-latka pani Anna wstąpiła do Ruchu Młodej Polski. Drukowali ulotki, rozklejali je na ulicach Gdańska, wspierali „Solidarność”, kolportowali książki historyczne. Kiedy został wprowadzony stan wojenny, prowadziła modlitwy w Bazylice Mariackiej, po wieczornej Mszy Świętej. A w marcu 1982 r. odbyły się aresztowania, Ania została skazana na 3 lata pozbawienia wolności i 4 lata pozbawienia praw publicznych. Trafiła do osławionego więzienia w Fordonie. Tak została najmłodszym więźniem stanu wojennego.

Otrzymała roczną przerwę w karze, by kontynuować naukę. – Dyrektor szkoły chciał mnie przyjąć nawet już do następnej klasy, ale zaraz potem otrzymał pismo z kuratorium podpisane przez komisarza wojennego ds. oświaty, że jestem pozbawiona praw obywatelskich i nie mam prawa do nauki – opowiada. Zgromadzenie zakonne, które chciało przyjąć ją do szkoły, SB zastraszyła represjami. Trafiła w końcu do szkoły prowadzonej przez siostry Sacré Coeur koło Poznania.

Z mężem poznali się w 1985 r. w Krakowie-Bieżanowie na strajku głodowym w sprawie uwolnienia więźniów politycznych. – Zetknęła nas ze sobą nas Anna Walentynowicz – wspomina Andrzej Kołakowski. Potem spotkali się na KUL-u, gdzie obydwoje studiowali. Działali w grupie konspiracyjnej „Antyk”, pani Ania była szefową kolportażu. – Pamiętam jak czasem wyglądały randki. Siedziałam na posiedzeniu rady politycznej, a Andrzej czekał za drzwiami na schodach – wspomina. Obydwoje zajmowali się drukiem i kolportażem pism podziemnych, organizowali demonstracje antykomunistyczne. Za działalność niepodległościową zostali uhonorowani przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

Jeszcze niedawno, bo przed czterema laty, Anna Stawicka-Kołakowska na zaproszenie dyrekcji liceum, gdzie uczy się jej córka, opowiadała młodzieży o walce o wolność. Co chciałaby dziś im powiedzieć?

– Uważam, że Marysia znalazła się w grupie ludzi, którzy mają odwagę stawać w obronie prawdy i godności człowieka – mówi. Do takiej postawy wzywali nas święty Jan Paweł II, bł. ks. Jerzy Popiełuszko i Prymas Wyszyński. To przecież oni mówili, że brak prawdy zniewala, a człowiek ma obowiązek napiętnować zło i protestować przeciwko niemu.

Irena Świerdzewska fot. arch. rodzinne Idziemy nr 43 (475), 26 października 2014 r.