Samobójstwo jest zjawiskiem złożonym, na które składają się czynniki biologiczne, psychologiczne i genetyczne oraz społeczne, czyli środowiskowe. Ludzie na ogół niewiele wiedzą na temat źródeł, przyczyn i sił, które doprowadzają do zadania sobie śmierci. Psychika człowieka jest wciąż niezbadana, kryje wiele tajemnic.
Ks. Andrzej Zwoliński, profesor nauk teologicznych, w książce „Samobójstwo jako problem osobisty i publiczny” pokazał szerokie tło zjawiska.
Ks. Zwoliński jest socjologiem, teologiem i sektologiem, autorem wielu znanych publikacji, także z dziedziny psychologii społecznej czy teologii mediów. Tu przedstawił szczegółowo typologię problemu i jego skalę oraz okoliczności towarzyszące samobójstwom. Dokładnie prześledził historię kulturową niepokojącego zjawiska, począwszy od antyku, skończywszy na czasach współczesnych, w których media uczyniły samobójstwo tematem modnym.
Dla wielu czytelników, zapewne nie tylko z kręgu osób wierzących, bardzo ważne będą te rozdziały, które pokazują stosunek religii i Kościoła wobec aktu odebrania sobie życia. Ksiądz profesor przytacza fragmenty encyklik bł. Jana Pawła II i fragmenty dokumentów Kongregacji Doktryny Wiary. „Nie można zgodzić się na świadome pozbawienie życia, czyli samobójstwo, podobnie jak na zabójstwo. Takie bowiem działanie człowieka zawiera w sobie odrzucenie najwyższej władzy Bogu oraz Jego planu miłości. Jeśli chodzi o samobójstwo, to jest ono często również odrzuceniem miłości siebie samego, zaprzeczeniem naturalnego instynktu życia, ucieczką od obowiązków sprawiedliwości i miłości wobec bliźniego, różnych społeczności, czy wreszcie wspólnoty ludzkiej” – czytamy. Autor pokazuje też, jak przez wielki zmieniał się stosunek Kościoła do samobójców.
Ks. Andrzej Zwoliński prześledził także całkiem współczesne kwestie wspomaganego samobójstwa i eutanazji. Pokazał, jak prawo, socjologia czy psychologia definiują te kwestie. Ostatni, ale na pewno nie najmniej ważny rozdział odpowiada na najtrudniejsze pytanie: Jak przeciwdziałać tak dramatycznym decyzjom? Jak wspomagać rodzinę w tragedii odejścia bliskiej osoby, która odebrała sobie życie?
To książka nie tylko dla katechetów, wychowawców, psychologów i pracowników socjalnych. Mogą po nią sięgnąć także ci, którzy borykają się z przytłaczającymi problemami swego życia czy życia bliskich osób, którym można i trzeba pomóc. Bo, jak mówi żydowskie przysłowie, „kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat”.
Andrzej Zwoliński, „Samobójstwo jako problem osobisty i publiczny”, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013
![]() | Ewelina Steczkowska |