Renta socjalna

Prawo do renty socjalnej mają osoby pełnoletnie, których sprawność organizmu została naruszona przed ukończeniem 18. roku życia (np. brały udział w wypadku) i dlatego nie są w stanie podjąć pracy zarobkowej. Renta przysługuje również osobom dorosłym, które stały się niezdolne do pracy przed ukończeniem 25. roku życia, o ile w tym czasie uczyły się w szkole lub studiowały w szkole wyższej. Również osoby będące w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej będą miały prawo do świadczenia. Zanim jednak ZUS podejmie decyzję o wypłacie świadczenia, lekarz orzecznik musi orzec, że wnioskujący jest całkowicie niezdolny do pracy.

Przykładem takiej osoby jest Jan. Obecnie ma 26 lat i niedawno ukończył studia wyższe. Niestety, po zdobyciu dyplomu nie zdążył znaleźć pracy, ponieważ poważnie zachorował. Okazało się, że choroba jest skutkiem wypadku komunikacyjnego, którego Jan był uczestnikiem, gdy był 24-letnim studentem. W związku z tym złożył do ZUS wniosek o rentę socjalną. Lekarz orzecznik stwierdził całkowitą niezdolność do pracy powstałą w wieku 26 lat, która została spowodowana naruszeniem sprawności organizmu w szkole wyższej w wieku 24 lat. Fakt, że niezdolność do pracy powstała po ukończeniu studiów, nie ma tu większego znaczenia – renta i tak zostanie przyznana. Najistotniejsze dla ZUS jest to, że naruszenie sprawności organizmu, które spowodowało niezdolność, powstało w czasie nauki w szkole wyższej, zanim wnioskodawca skończył 25 lat.

Może się zdarzyć, że Jan – lub każda inna osoba – nie będzie mógł pracować tylko przez jakiś czas. Mówimy wtedy o niezdolności okresowej i w takiej sytuacji renta zostanie przyznana na czas określony. W przypadku trwałej niezdolności do pracy świadczenie będzie przyznane na stałe.

WYSOKOŚĆ RENTY SOCJALNEJ

1250,88 zł – taka przysługuje ci kwota brutto renty socjalnej. To tyle samo, ile wynosi minimalna renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Jeśli jednak jednocześnie przysługuje ci prawo do renty socjalnej i do renty rodzinnej, to pierwsza z nich (renta socjalna) zostanie obniżona tak, aby łącznie obie renty nie przekraczały 200 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (łącznie 2501,76 zł). Jednocześnie musisz pamiętać, że nie dostaniesz renty socjalnej, jeśli kwota przyznanej ci renty rodzinnej jest wyższa od 200 proc. wcześniej wspomnianej kwoty. Wtedy zostaje wypłacona tylko renta rodzinna.

JAKIE DOKUMENTY?

Do przyznania świadczenia najważniejszy będzie wniosek o rentę socjalną (możesz go pobrać ze strony internetowej zus.pl). Pamiętaj również o zaświadczeniu ze szkoły lub uczelni, które potwierdzi okres twojej nauki, zaświadczeniu o stanie zdrowia (OL-9) wypełnionym przez lekarza, a także innej dokumentacji, którą posiadasz, a która potwierdza stan twojego zdrowia. Jeśli jesteś właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości rolnej większej niż 5 hektarów, to również przekaż odpowiednie oświadczenie.

Dokumenty zamiast ciebie może dostarczyć twój przedstawiciel ustawowy (np. rodzic, opiekun prawny lub faktyczny), a także poproszony o to kierownik ośrodka pomocy społecznej albo inna osoba, której przekazałeś pisemne pełnomocnictwo.

Jeśli otrzymujesz rentę socjalną, ale w tym czasie podejmiesz zatrudnienie, musisz zawiadomić o tym ZUS. Poinformuj również o wysokości osiąganego przychodu. Pamiętaj o zawiadomieniu o zmianie danych adresowych, rachunku bankowego, ale także o fakcie przebywania w areszcie albo zakładzie karnym lub posiadania gospodarstwa rolnego.

DODATKOWY DOCHÓD

To, że osiągasz dochód, wcale nie oznacza, że nie będziesz miał prawa do renty. Prawo to zawiesza się dopiero w momencie, gdy zaczniesz osiągać przychód wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Świadczenie będzie zawieszane za każdy miesiąc, w którym przekroczony jest ten próg. Do końca sierpnia kwota graniczna wynosi 3977,10 zł brutto przychodu miesięcznie.

Chodzi o przychód z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, np. z pracy wykonywanej na podstawie stosunku pracy, prowadzenia pozarolniczej działalności. Jest to także wykonywanie umowy-zlecenia przez uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów, którzy nie ukończyli 26 lat, honoraria z tytułu działalności artystycznej lub twórczej, przychód z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Do przychodu wliczają się także pobrane zasiłki, np. chorobowe, macierzyńskie i opiekuńcze, oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy.