Dla rodzin wielodzietnych

Potocznie o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym mówi się „matczyna emerytura”, jednak ubiegać się o nie mogą zarówno matki, jak i ojcowie. Ma ona zapewnić niezbędne środki finansowe, dzięki którym nie będą musieli obawiać się o swoją przyszłość. Przyznawana jest na wniosek przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ewentualnie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, jeśli rodzic posiada okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników.

TRUDNA SYTUACJA FINANSOWA

Rodzicielskie świadczenie uzupełniające może otrzymać matka, która urodziła i wychowała co najmniej czworo dzieci, a w przypadku jej śmierci albo porzucenia dzieci – ojciec. Dzieci nie muszą być biologiczne, mogą być adoptowane bądź współmałżonka. Dodatkowe kryteria, aby otrzymać świadczenie, to: ukończenie wieku emerytalnego (kobiety 60 lat, mężczyźni 65 lat), brak środków niezbędnych do życia oraz obywatelstwo polskie lub prawo pobytu. Ważny warunek, który należy spełnić, to posiadanie polskiego obywatelstwa lub prawa pobytu na terytorium RP – jeżeli jest się obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (Islandii, Liechtensteinu, Norwegii lub Szwajcarii). Jeśli natomiast o świadczenie ubiegają się cudzoziemcy spoza UE i EFTA, muszą legalnie przebywać na terytorium Polski.

Istnieją jednak sytuacje, w których przyznanie świadczenia jest niemożliwe. Dzieje się tak wtedy, gdy rodzic ma prawo do emerytury lub renty albo jeśli został tymczasowo aresztowany lub odbywa karę pozbawienia wolności, ale nie dotyczy to pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Z oczywistych względów świadczenia nie otrzyma też osoba, którą sąd pozbawił władzy rodzicielskiej lub której ją ograniczył, umieszczając dziecko w pieczy zastępczej. Będzie tak także w przypadku rodzica, który na długi czas zrezygnował z wychowywania dzieci.

MAKSYMALNE ŚWIADCZENIE

Rodzicielskie świadczenie uzupełniające wynosi maksymalnie tyle, ile emerytura minimalna (obecnie 1250,88 zł brutto). Jeżeli ktoś nie pobiera emerytury, to otrzyma właśnie 1250,88 zł. Natomiast Ci, których emerytura jest niższa niż emerytura minimalna, otrzymają dopełnienie do tej kwoty. Jeżeli więc obecna emerytura wynosi np. 800 zł, to zostanie ona podwyższona o 450,88 zł, czyli do 1250,88 zł. Osoby, których obecne świadczenia są wyższe niż emerytura minimalna, nie będą mogły skorzystać z rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Wypłata „matczynej emerytury” przysługuje od pierwszego dnia miesiąca, w którym Prezes ZUS wyda decyzję w danej sprawie.

ZUS POMAGA

Na salach obsługi czekają przeszkoleni pracownicy, którzy – poza udzielaniem szczegółowych informacji – pomagają także w wypełnieniu wniosków i oświadczeń. Dokumenty można składać w placówkach ZUS lub KRUS (w przypadku osób posiadających okresy ubezpieczenia rolniczego). Wniosek powinien zawierać m.in. dane osobowe, PESEL lub numer dowodu osobistego bądź paszportu, datę urodzenia, miejsce zamieszkania, wskazanie świadczenia, o które się ubiegamy, i sposób jego wypłaty oraz podpis. Do wniosku należy dołączyć: akty urodzenia dzieci lub orzeczenia sądu o powierzeniu sprawowania pieczy zastępczej, numery PESEL dzieci oraz oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej oraz innych okolicznościach niezbędnych do przyznania świadczenia. Należy też zaznaczyć, czy posiadało się przerwy w wychowywaniu dzieci, jak długie oraz podać ich przyczynę. Gdy wnioskodawcą jest ojciec, trzeba podać także datę śmierci matki lub porzucenia przez nią dzieci. Okoliczności przedstawione w oświadczeniu mogą być potwierdzone np. zaświadczeniami z urzędu skarbowego czy urzędu gminy.

LICZNE POTOMSTWO

Od wprowadzenia tego świadczenia ZUS przyznał prawo do około 61 tys. rodzicielskich świadczeń uzupełniających. Łącznie mazowieckie placówki ZUS wypłacały przez okres 2 lat 4691 tych świadczeń. Zdecydowana większość matek (a także kilku ojców) w województwie, którzy złożyli w ZUS wniosek o świadczenie, to osoby w wieku 60-69 lat (4355 z 5236), ale zdarzały się również dużo starsze, tzn. z przedziału od 90 do 99 lat (14 osób). Z analizy złożonych wniosków wynika również to, że większość wychowała czworo dzieci, czyli ustawowe minimum (2848 z 5236). Pojawiły się jednak także osoby, które zadeklarowały nawet więcej niż dziewięcioro dzieci. Nie były to pojedyncze przypadki, bo tak liczne potomstwo zgłoszono w województwie aż 121 razy.