Episkopaty Europy: Ustawodawstwo UE nie przewiduje prawa do aborcji

List przewodniczącego COMECE abp. Jean-Claude Hollericha oraz członków Stałego Komitetu COMECE z 22 lutego 2021 roku wyraża zastrzeżenia i niepokój wobec niektórych kwestii zawartych w Rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 26 listopada 2020 r., dotyczącej prawa do aborcji w Polsce.

Biskupi przypominają m.in. art. 5.2 Traktatu Europejskiego, który precyzuje, iż Unia działa wyłącznie w granicach kompetencji przyznanych jej w Traktatach przez państwa członkowskie. Zaznaczają też, że kwestia ochrony życia znajduje się w obszarze kompetencji państw członkowskich.

COMECE jest również zaniepokojona faktem, że rezolucja zdaje się kwestionować podstawowe prawo do sprzeciwu sumienia, które wynika z wolności sumienia

– czytamy w liście. Jednocześnie biskupi zwrócili uwagę na fakt, że w sektorze służby zdrowia osoby wyrażające sprzeciw sumienia są w wielu przypadkach dyskryminowane.

Z prawnego punktu widzenia, chcielibyśmy podkreślić, że ani ustawodawstwo Unii Europejskiej, ani też Europejska Konwencja Praw Człowieka, nie przewidują prawa do aborcji

– podkreślili biskupi COMECE.

Stały Komitet przypominał również, że Kościół katolicki czyni wszelkie wysiłki, aby otaczać opieką kobiety będące w trudnej sytuacji lub w niechcianej ciąży. Biskupi ponownie przypomnieli też nauczanie Kościoła w kwestii życia:

Każda osoba ludzka jest przez Boga powołana do życia i potrzebuje ochrony, szczególnie wtedy gdy jest najbardziej bezbronna.

Zaznaczyli również, że o tej szczególnej ochronie i trosce o dziecko, przed i po narodzeniu, mówią również umowy międzynarodowe np. Konwencja o Prawach Dziecka ONZ.

Stały Komitet COMECE z przykrością zauważył, że ze strony Brukseli nie padły słowa potępienia ataków na kościoły i miejsca kultu w Polsce, do których doszło podczas protestów związanych z opublikowaniem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

+++++

Pełna treść listu:

David Maria SASSOLI
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego
PHS 09B011
B- 1047 Bruksela

Bruksela, dnia 22 lutego 2021 r.

Szanowny Panie Przewodniczący Sassoli,

Piszemy do Pana w związku z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 26 listopada 2020 r. dotyczącą prawa do aborcji w Polsce. Komisja Konferencji Biskupich Unii Europejskiej (COMECE) z zaniepokojeniem przyjęła do wiadomości niektóre argumenty oraz punkty kluczowe wspomnianej rezolucji.

Chcielibyśmy skorzystać z tej okazji, aby po raz kolejny podkreślić, że Kościół katolicki, który usiłuje wspierać kobiety w sytuacjach życiowych wynikających z trudnej lub niechcianej ciąży, wzywa do ochrony i opieki nad każdym rodzącym się życiem. Każda osoba ludzka jest przez Boga powołana do życia i potrzebuje ochrony, szczególnie wtedy, gdy jest najbardziej bezbronna. Szczególna ochrona i opieka nad dzieckiem przed i po urodzeniu, znajduje również wyraz w międzynarodowych normach prawnych, na przykład w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka. Kobietom znajdującym się w trudnych sytuacjach życiowych, takich, jak na przykład w przypadku niechcianych lub trudnych ciąż należy zapewnić wszelkie niezbędne wsparcie.

Z prawnego punktu widzenia, chcielibyśmy podkreślić, że ani ustawodawstwo Unii Europejskiej ani też Europejska Konwencja Praw Człowieka nie przewidują prawa do aborcji. Jest to sprawa należąca do kompetencji systemów prawnych państw członkowskich.

Jedną z podstawowych zasad Unii Europejskiej jest zasada rozdziału uprawnień, zgodnie z którą Unia działa wyłącznie w granicach kompetencji przyznanych jej przez państwa członkowskie w Traktatach, dla osiągnięcia określonych w nich celów (art. 5 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej). Ścisłe przestrzeganie tej zasady stanowi z kolei wymóg państwa prawa, jednej z podstawowych wartości Unii, zgodnie z artykułem 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Jak słusznie zauważa rezolucja Parlamentu, poszanowanie praworządności ma zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania Unii. Zważywszy na to, praworządność wymaga również poszanowania gestii każdego państwa członkowskiego i wyborów dokonywanych przez nie w ramach wykonywania ich wyłącznych uprawnień.

COMECE jest również zaniepokojona faktem, że rezolucja zdaje się kwestionować podstawowe prawo do sprzeciwu sumienia, które wynika z wolności sumienia (art. 10 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej). Jest to szczególnie niepokojące w świetle faktu, że w sektorze służby zdrowia osoby wyrażające sprzeciw sumienia są w wielu przypadkach dyskryminowane. Naszym zdaniem, nie powinno się promować takiego niesprawiedliwego napiętnowania.

Prawa podstawowe – takie jak wolność słowa, sumienia i religii – należy rozważać w świetle ich powszechności, nienaruszalności, niezbywalności niepodzielności i współzależności. W odniesieniu do prawa do sprzeciwu sumienia, Karta Unii Europejskiej zakłada konieczność poszanowania krajowych tradycji konstytucyjnych i rozwoju ustawodawstwa krajowego w tej dziedzinie.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w kilku fragmentach odwołuje się do prawa do równego traktowania i niedyskryminacji. W pełni respektując te przepisy prawne, obawiamy się, że zasada niedyskryminacji może zostać wykorzystana do rozszerzenia lub zatarcia granic kompetencji Unii Europejskiej. Byłoby to również sprzeczne z art. 51 ust. 2 Karty Unii Europejskiej, który stanowi wyraźnie, że Karta nie rozszerza zakresu zastosowania prawa Unii poza kompetencje Unii, ani nie wprowadza nowych kompetencji lub nowych zadań dla samej Unii.

Z przykrością zauważyliśmy również, że w tekście nie wyrażono potępienia, ani też solidarności w związku z niedopuszczalnymi atakami na kościoły i miejsca kultu, jakie miały miejsce w Polsce w kontekście protestów związanych z tą ustawą.

Szanowny Panie Sassoli, chcielibyśmy poinformować Pana, że jesteśmy do Pańskiej dyspozycji w celu jakichkolwiek wyjaśnień, jakie mogą być konieczne w tej kwestii, którą uważamy za kluczową, mając świadomość że rezolucja ta będzie miała bardzo negatywny wpływ na sposób postrzegania Unii przez państwa członkowskie.

Z serdecznymi pozdrowieniami,

Stały Komitet COMECE,
J.Em. Jean-Claude Kardynał Hollerich SJ
Arcybiskup Luksemburga
Przewodniczący

J.E. Bp Mariano Crociata
Biskup Latina, Włochy
Pierwszy Wiceprzewodniczący

J.E. Bp Franz Josef Overbeck
Biskup Essen, Niemcy
Wiceprzewodniczący

J.E. Bp Noel Treanor
Biskup Down i Connor, Irlandia
Wiceprzewodniczący

J.E. Bp Jan Vokal
Biskup Hradec Králové, Republika Czeska
Wiceprzewodniczący