Patriarcha moskiewski Cyryl przeszedł wielką ewolucję i ze zwierzchnika religijnego stał się po prostu szefem jednego z ministerstw Federacji Rosyjskiej, i to nawet nie najważniejszego. „Kreml wyznaczył mu rolę przywódcy ideologicznego i Cyryl pełni dziś taką samą posługę jak Kisielow, Sołowjow czy Skobiejewa [czołowi propagandziści rosyjscy – KAI]” – oświadczył ukraiński religioznawca Wiktor Jełeński.
W wypowiedzi telewizyjnej odniósł się on m.in. do niedawnych słów głowy Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (RKP), jakoby ofiara własnego życia „przy wykonywaniu żołnierskiego obowiązku” w czasie wojny na Ukrainie „gładziła wszystkie grzechy”. Cyryl już wcześniej popierał armię i Gwardię Rosyjską (Rosgwardię), walczące przeciw Ukraińcom, ale w kazaniu w niedzielę 25 września oświadczył po raz pierwszy, że śmierć Rosjan na tej wojnie zmazuje wszystkie ich grzechy. Porównał również swych mobilizowanych obecnie rodaków do Jezusa Chrystusa, gdyż – według niego – tak samo jak On, ginąc na wojnie z Ukrainą, składają siebie w ofierze za innych.
Komentując te słowa, religioznawca przyznał, że wcale go one nie zdziwiły, gdyż Cyryl od dawna nie jest już osobistością religijną, ale „przeszedł wielką ewolucję i stał się po prostu szefem jednego z ministerstw Federacji Rosyjskiej, i to nawet nie najważniejszego”. Kreml oddelegował go do roli naczelnika ideologicznego i patriarcha jest dziś takim samym ideologiem jak Kisielow, Sołowjow czy Skobiejewa „i stara się być nie gorszy od nich” – stwierdził rozmówca programu. Wskazał, że Rada Bezpieczeństwa i Obrony Narodowej Ukrainy oraz kraje europejskie powinny natychmiast wprowadzić sankcje przeciw niemu i jego otoczeniu.
Winna to zrobić „szczególnie Szwajcaria (...)”, Cyryl bowiem „lubi luksusowy sposób życia, szwajcarskie banki i zegarki, toteż takie posunięcie będzie dotkliwe i sprawiedliwe” – tłumaczył Jełeński. Dodał, że oświadczenia głowy RKP nt. mobilizacji i wojny na Ukrainie są niechrześcijańskie, toteż teologowie mają wszelkie podstawy, aby je potępić.
Zdaniem religioznawcy prezydent Putin traktuje obecnie rosyjskie prawosławie bardzo instrumentalnie, o czym świadczą m.in. jego słowa sprzed kilku lat, iż „prawosławiu znacznie bliższy jest islam niż katolicyzm”. Także wspomniane słowa Cyryla o „zmazaniu grzechów” dzięki wojnie na Ukrainie kojarzą się z muzułmańskim poglądem o raju, czekającym każdego, kto zginie w wojnie z niewiernymi – przypomniał ekspert.
Zauważył, że Putin wykorzystuje dziś prawosławie jako narzędzie polityki zagranicznej i od 20 lat ukierunkowuje Patriarchat Moskiewski ku osiągnięciu celów rosyjskiej polityki zagranicznej na Ukrainie, w Europie Zachodniej, Afryce, Ameryce Północnej, a nawet na Dalekim Wschodzie.
