Endoproteza stawu biodrowego

fot. wikipedia.pl / proteza stawu biodrowego

Decyzja o operacji wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego nie jest łatwa. Nie należy jednak z nią zwlekać. Ból powoduje, że zaczynamy oszczędzać staw pojawiają się wówczas zmiany w innych stawach, zaniki mięśni lub ich przykurcze. Im bardziej niesprawny pacjent przed operacją, tym dłuższa będzie rekonwalescencja po niej.

Wskazaniem do operacji jest pojawianie się bólu po przejściu niewielkiego odcinka, a już z pewnością bóle spoczynkowe i nocne. Podstawowym badaniem kwalifikującym do operacji jest RTG stawów biodrowych oraz badanie przez lekarza (ocena ruchomości, przykurczów).

O tym, jaka metoda operacji i jaki rodzaj endoprotezy będą zastosowane, decyduje lekarz. Wszystkie obecnie stosowane w Polsce endoprotezy spełniają światowe kryteria. Różnią się m.in. wielkością poszczególnych części i ich pokryciem różnymi substancjami pozwalającymi na lepsze „zadomowienie” się protezy. Operacja polega na usunięciu części kości i w to miejsce włożenie endoprotezy. W przypadku operacji stawu biodrowego „czyści się” panewkę stawu i wkłada się do niej nową panewkę oraz wkładkę tworzącą powierzchnię ślizgową. Usuwa się tzw. głowę kości udowej, a w kość udową wbija się trzpień. To, jaką protezę lekarz zastosuje, zależy od wieku pacjenta, stanu kości i innych czynników, np. wykonywanej pracy czy narażenia na urazy.

Jeśli zapadnie decyzja o operacji trzeba się do niej przygotować. Polega to na zlikwidowaniu u pacjenta stanów zapalnych. Zwykle wymagane jest zaświadczenie od stomatologa i internisty o braku przeciwwskazań do operacji. Należy wykonać badania krwi, wskazane jest także szczepienie przeciw WZW B. Z kompletem badań pacjent zgłasza do lekarza anestezjologa, który kwalifikuje do zabiegu.

Warto także przed operacją pobrać krótką naukę o poruszaniu się o kulach: jak stawiać pierwsze kroki, jak chodzić po schodach. Koniecznie trzeba przygotować mieszkanie! Usunąć przedmioty, o które łatwo się potknąć – dywaniki czy leżące na podłodze kable. Po operacji nie można zginać stawu biodrowego pod kątem mniejszym niż 90 stopni. Dlatego koniecznie trzeba zamontować na sedesie nakładkę, podwyższyć łóżko oraz miejsce do siedzenia. Nie można się także schylać, warto więc zaopatrzyć się w chwytak oraz długą łyżkę do butów. Można także kupić urządzenie ułatwiające nakładanie skarpet czy pończoch (wszystkie te rzeczy można kupić w sklepach rehabilitacyjnych). Jeśli nie ma prysznica, warto postarać się o deskę nakładaną na wannę, choć korzystanie z prysznica będzie dużo łatwiejsze. Trzeba pamiętać o obcięciu paznokci u nóg, bo nawet przez miesiąc będzie to niemożliwe.

Po operacji pacjent wstaje na ogół już następnego dnia. Siadanie i pierwsze kroki wykonywane są w obecności fizjoterapeuty. Na początku nie wolno kłaść się na operowanej stronie, zakładać nogi na nogę. Przez 2-4 tygodnie chory porusza się o dwóch kulach, potem przez kolejne 2-4 tygodnie wystarcza jedna. Stawia się ją po zdrowej stronie. Rehabilitant pokaże, jakie ćwiczenia należy wykonywać. Po trzech miesiącach większość pacjentów wraca do pełnej aktywności.

Idziemy nr 09 (749), 01 marca 2020 r.