Może być jednak tak, że doświadczamy, iż ważna dla nas wspólnota jest osłabiona, zagrożona, że trzeba wysiłku, by wspólnotowe więzy odbudować. W skrajnych przypadkach decydujemy się na opuszczenie wspólnoty, w której przez wiele lat byliśmy. Tego rodzaju decyzje są poprzedzone jakąś dramatyczną historią albo powolnym, lecz systematycznym procesem oddalania się. Może też być tak, że ktoś spoza wspólnoty niszczy ją, by realizować swoje interesy. Państwo polskie przez długi czas było pod zaborami. Nie istniała wspólnota państwowa, ale paradoksalnie umacniało się wówczas poczucie wspólnoty narodowej na polu języka, kultury, wspólnych dziejów, ukochanych krajobrazów. Dlatego możliwe było tak szybkie odbudowanie państwowości po roku 1918.
Odnawianie wspólnoty oznacza m.in. zabliźnianie ran, przebaczanie i odnajdywanie wspólnych punktów odniesienia, wspólnego dobra, które jest nie do utrzymania bez bycia razem. W Stanach Zjednoczonych istnieją olbrzmie różnice pomiędzy demokratami i republikanami, ale jest to coś, co sprawia, że wszyscy są dumni ze swojego kraju i zgodnie mówią: „Boże, błogosław Amerykę”. W Polsce też mamy podziały. Czasami wydają się one wręcz większe niż w czasach PRL-u. A co nas mimo wszystko łączy? Chciałbym, aby tym, co nas łączy, była dewiza: „Ojczyźnie wszystko, prócz miłości Boga i honoru”. Niestety, nie brakuje nad Wisłą ludzi, dla których polskość nie wydaje się jedną z najwyższych wartości. Nie podoba im się patriotyczne świętowanie 11 listopada i pogardliwie mówią o „polskiej bohaterszczyźnie”; wolą pochody z okazji wejścia do Unii Europejskiej, a za sprawy godne zachodu uznają aborcję, eutanazję, in vitro, związki gejowskie, gender w szkołach. Chcę wierzyć, że pomimo radykalnych różnic wciąż istnieje to coś, co sprawia, że chcemy dalej być Polakami na polskiej ziemi, że chcemy budować polską wspólnotę.
Odbudowania wspólnoty potrzebuje też Kościół w jego wymiarze uniwersalnym i lokalnym. Wierzymy, że Kościół ze swej istoty jest inną wspólnotą niż państwo czy też naród, a mianowicie, że jest wspólnotą utworzoną przez samego Boga. W chwilach zwątpienia przypominamy sobie słowa Jezusa: „Ty jesteś Piotr, czyli Skała, i na tej Skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą” (Mt 16, 18). Albo Jego obietnice Ducha Świętego, Ducha prawdy, który „doprowadzi was do całej prawdy” (J 16, 13). W czasie letnim Kościół proponuje różnego rodzaju spotkania, obozy, rekolekcje, które mają na celu m.in. doświadczenie zakorzenionej w wierze wspólnoty. W Polsce szkołą wspólnoty był i pozostaje nadal Ruch Światło-Życie, czyli Oazy, którego – odnotujmy – nowym moderatorem generalnym został ks. Marek Sędek, proboszcz parafii NNMP w Mińsku Mazowieckim.
Czas letni może też być okazją do umocnienia wspólnoty rodzinnej, szczególnie kiedy dzieci są jeszcze małe i chętnie z rodzicami wyjeżdżają na wakacje. Piękno przyrody, odejście od codziennych obowiązków zawodowych, większa swoboda dają okazję, by bardziej być razem. Więcej wolnego czasu to też okazja, by bardziej być z Bogiem. Ostatecznie każda doczesna wspólnota jest znakiem wspólnoty wiecznej, kiedy Bóg będzie „wszystkim we wszystkich” (1 Kor 15, 28).
 | Dariusz Kowalczyk SJ dkowalczyk(at)jezuici.pl Idziemy nr 28 (511), 12 lipca 2015 r. |
