Komentarze do czytań - Poniedziałek, IV tydzień zwykły - dzień powszedni albo wspomnienie św. Błażeja, biskupa i męczennika albo wspomnienie św. Oskara, biskupa

komentarze Bractwa Słowa Bożego,
autor: dr Elżbieta Marek

Pierwsze czytanie: Hbr 11, 32-40

Na początku tzw. „apelu herosów wiary” (por. Hbr 11,1-3) autor listu podaje definicję tej cnoty. Właśnie wiara łączy wszystkich biblijnych świętych. Jest ona sposobem poznawania przekraczającym, ale nie przekreślającym rozum. Opiera się na solidnej podstawie – na prawdomówności Boga. Działanie pod wpływem wiary jest „dowodem” na to co niewidzialne. Ludzie żyjący według niej są świadkami dla innych, że istnienie Królestwa Bożego, królowanie Jezusa w chwale są realne. W dalszej części listu wymienione są postacie, będące wzorami wiary jak Abel, Henoch, Noe, Abraham, Izaak, Jakub, Józef, Mojżesz, Rachab… Bez wiary nie można podobać się Bogu. On pragnie relacji z Nim, a nie tylko naszego cnotliwego życia. Właśnie wiara jest punktem wyjścia do rozwoju relacji z Bogiem. Dzięki niej ufamy Mu i mamy świadomość zależności od Niego.

Pod koniec 11 rozdziału „apel” osiąga wzmocnienie przez szybkie wymienienie kolejnych herosów jak Gedeon, Barak, Samson, Jefte, Dawid, Samuel oraz ogromnej rzeszy sprawiedliwych (świętych), którzy dzięki wierze czynili wielkie rzeczy, lecz również znosili prześladowania, cierpienia, tortury i śmierć. Jest tu ukazana w wielkim skrócie historia wielkich wiarą Izraelitów w historii narodu wybranego. Trzej młodzieńcy „przygasili żar ognia”, Eliasz i Elizeusz, Dawid, Jeremiasz, mieszkańcy Jerozolimy – uniknęli ostrzy miecza. Młody Dawid, Samson, Judyta, Estera, Jael okazali moc nad słabością, pokonując wrogów ludu. Nadzwyczajną zapowiedzią przyszłego triumfu Chrystusa są niewiasty, które otrzymały swoich zmarłych, dzięki dokonanym wskrzeszeniom (np. wdowa z Sarepty Sydońskiej). Ci, co ponieśli katusze nie przyjąwszy uwolnienia, to Izraelici z czasów Machabeuszy. Kajdan i więzienia doznał prorok Jeremiasz. Kapłan Zachariasz i Nabot byli ukamienowani, a sięgając dalej również św. Szczepan, Paweł… Prorok Izajasz był przecięty piłą, Eliasz tułał się „w skórach owczych lub kozich”. Wiele osób z ludu Bożego żyło „w nędzy, utrapieniu, w ucisku”. A jednak „świat nie był ich wart”. To oni byli „źródłem światła w świecie”. 

Paradoksalnie nie otrzymali oni przyrzeczonej obietnicy, bo zamysłem Boga było, żeby wszyscy – oni i my „osiągnęli doskonałość” przez jedną ofiarę Chrystusa, chociaż trzeba przyznać, że i my, żyjąc według wiary, wciąż oczekujemy na całkowite spełnienie się obietnicy.

Herosi wiary nie zniknęli wraz z końcem czasów starotestamentalnych. Możemy ich znaleźć na przestrzeni wielu stuleci, również i dzisiaj. Kościół jest świadkiem niezliczonych cudów dokonanych dzięki wierze oraz zwycięstw polegających na zachowaniu wiary pomimo pozornej klęski.

Psalm responsoryjny: Ps 31

Psalm 31 to modlitwa człowieka w ucisku, doświadczonego ogromnym cierpieniem ponad ludzkie siły. To może być modlitwa osoby udręczonej fizycznie i duchowo. Znajdujemy w tekście przejmujący opis osamotnienia cierpiącego człowieka, który traktowany jest i czuje się jak wyrzucony przedmiot (w.12-13). Wielu ludzi na świecie znajduje się w takich sytuacjach: prześladowani za wiarę, skrzywdzeni przez ludzi, ofiary wojen, głodu, umierający w straszliwym bólu, porzuceni przez bliskich… Słowa tego psalmu mogą być ich modlitwą. 

Umierający na krzyżu Jezus wypowiedział fragment Psalmu 31, oddając się z ufnością w ręce Ojca.. On dzisiaj utożsamia się z każdym realnie cierpiącym człowiekiem. Realnie, ponieważ nie każde udręki uznaje Bóg (w.8). Są takie cierpienia, które są zawinione przez nas samych, są takie, które w naszych oczach nabierają monstrualnych rozmiarów, ale gdyby im się przyjrzeć to są znikome. Bóg pochyla się nad prawdziwymi nieszczęściami. Nigdy nie opuszcza cierpiącego. Zawsze przychodzi z pomocą.

Ewangelia: Mk 5, 1-20

Celem opowiadania (Mk 5,1-20) i jego konstrukcji jest ukazanie prawdy, że żaden człowiek nie może poskromić demona (por. Mk 5,3). Jedynie Jezus może to uczynić, ponieważ jest Zbawicielem. Jezus ukazany jest we wspaniałej walce z demonem. Zły (wiele demonów) stawia Mu opór, nie chce być wyrzucony, ale tam gdzie jest Jezus nie może pozostać władca zła. 

Obraz świń ma teologiczny sens. Ogromna ich ilość jest zabiegiem literackim zsynchronizowanym z „legionem demonów”. Symbol świń oznacza nieczystość (nie tylko w sensie brudu). Chodzi o nieczystość wykluczającą ze wspólnoty Izraela. Demon również nazywany jest nieczystym. Wydaje mu się, że może zamieszkiwać w świniach. Jezus na pozór zgadza się na to, ale faktycznie zrzuca demony w przepaść – do piekła (morze w Biblii jest przedstawieniem otchłani). Jezus jest silniejszy, jest zwycięzcą. Dzięki Niemu znękany człowiek jest wolny. 

Co ten tekst oznacza dla mnie? Pan objawia się w moim życiu i chce, żeby opowiadać o tym, co mi uczynił. A inni? Jakże często słysząc głoszenie Ewangelii, które wymaga podjęcia decyzji, zachowują się jak ludzie z Gerazy, którzy mówili, żeby Jezus poszedł gdzie indziej. 

Jezus nakazał głosić Ewangelię. Nie bójmy się przeszkód, ponieważ Jego słowo jest mocniejsze. W naszym świecie wielu ludzi czyni wysiłki, by wyzwolić ludzkość od zła, głodu, wojen, chorób itd. Żeby jednak człowiek naprawdę był wolny, konieczne jest uwolnienie go od grzechu, od szatana. A to może uczynić jedynie Jezus Chrystus, nasz Pan.