Rotawirus jest wszechobecny. Najczęściej atakuje dzieci między 4. a 24. miesiącem życia, szczególnie niedożywione. Na całym świecie jest przyczyną 25 proc. zgonów z powodu biegunki.
fot.Nathan Dumlao | Unsplash
Szczyt zachorowań przypada na koniec zimy i wiosnę. Objawy są zauważalne po 2–4 dniach od zakażenia. Wirus wywołuje ostre zapalenie błony śluzowej żołądka – ból brzucha i mdłości. Przez pierwsze 1–3 dni występują gwałtowne wymioty (u 75 proc. chorych dzieci). Pojawiają się wielokrotnie oddawane wodniste stolce, na ogół bez domieszki krwi. Biegunka utrzymuje się przez 5–7 dni. Większość zakażonych dzieci ma wysoką gorączkę. Poza klasycznymi objawami z przewodu pokarmowego u 30–50 proc. dzieci występują cechy infekcji układu oddechowego, zapalenie płuc, gardła, ucha środkowego.
Rotawirus przenosi się z kałem, w którym liczba zakaźnych cząstek drobnoustrojów dochodzi do 10¹² w 1 ml kału. Do zakażenia wystarczy 1–10 cząstek wirusa! Dlatego, mimo że większość połkniętych wraz ze śliną wirusów ginie w kwaśnym soku żołądkowym, to pozostała ich liczba wystarcza do wywołania choroby. Ze względu na słabą kwaśność soku żołądkowego noworodków i niemowląt są one podatniejsze na zakażenie masywne, gdyż większość wirusów przedostanie się do jelit. U najmłodszych dzieci z tego właśnie powodu objawy mogą być bardzo gwałtowne, aż do martwiczego zapalenia jelit i groźnego odwodnienia. Istnieje możliwość przenoszenia się wirusów również drogą kropelkową. Wirus poza organizmem dobrze przylega do różnych powierzchni, które również mogą być źródłem zakażenia. Za takie „zakaźne powierzchnie” uznaje się: krany, klamki, materace, umywalki, sedesy, zabawki.
W zakażeniach rotawirusem, ze względu na gwałtowny przebieg infekcji i towarzyszące wymioty, powikłania występują znacznie częściej niż w innych typach biegunek. Są to: odwodnienie; przednerkowa niewydolność nerek; zaburzenia elektrolitowe stężeń jonów sodu, potasu, wapnia; kwasica metaboliczna; niedożywienie; wysypki skórne okolic krocza; przewlekła biegunka. Wiążą się one z agresywnym działaniem białek wirusa na jelito: blokowaniem transportu jonów sodu, co przyczynia się do utraty dużej ilości wody ze stolcami. Białka wirusa niszczą kosmki jelitowe wraz z enzymami trawiącymi cukry, co utrudnia przyswajanie składników pokarmowych. Dodatkowo pobudzają jelitowy system nerwowy, co przyspiesza ruchy jelit. Wywołuje to bóle kolkowe i bardzo skraca czas wchłaniania pożywienia.
Za tydzień o tym, jak strzec się rotawirusa.
Co? Gdzie? Kiedy?
