Co to jest zespół metaboliczny?

fot. freepik.com

Jest to zespół wzajemnie powiązanych zaburzeń i objawów chorobowych, które w istotny sposób zwiększają ryzyko rozwoju miażdżycy i cukrzycy u człowieka. Został wyodrębniony, aby można było łatwiej identyfikować ludzi w szczególny sposób zagrożonych chorobą niedokrwienną serca i zawałem, czyli tych, którzy mogą stracić zdrowie, a nawet życie.

Jak rozpoznać zespół metaboliczny? Jego najbardziej charakterystycznym objawem jest duża nadwaga i otyłość. Przypomnę, że o nadwadze mówimy przy BMI (body mass index, który oblicza się, dzieląc masę ciała w kilogramach przez wzrost w metrach do kwadratu) >25, otyłości umiarkowanej przy BMI >30, otyłości znacznej przy BMI >35 i o zaawansowanej przy BMI >40. Równie dobrze widoczny objaw to otyłość brzuszna, charakteryzująca się obwodem talii powyżej 88 cm u kobiet i powyżej 100 cm u mężczyzn. Wskaźnikiem zespołu metabolicznego jest także nadciśnienie tętnicze (wartości ciśnienia skurczowego przekraczające 140/90), wysoki poziom cholesterolu (zarówno całkowitego powyżej 200mg%, jak i jego frakcji miażdżycorodnej LDL) oraz podwyższony cukier na czczo (o wartościach powyżej 110mg%).

Dlaczego zespół metaboliczny jest groźny dla zdrowia? Nadmierna masa ciała prowokuje zaburzenia metaboliczne w organizmie. Punktem wyjściowym zaburzeń jest nadmiar tkanki tłuszczowej. To ona obciąża serce nadmierną pracą i prowokuje powstanie nadciśnienia tętniczego. Wiemy, że nadciśnienie uszkadza naczynia krwionośne i serce. Nadmiar tłuszczu zaburza przemianę tłuszczu, co objawia się nadmiarem cholesterolu we krwi, a często również odkładaniem się tkanki tłuszczowej w postaci stłuszczenia wątroby i innych narządów.

Najgroźniejszym skutkiem nadmiaru tkanki tłuszczowej jest opór tkanek organizmu na działanie insuliny, która obniża poziom cukru we krwi. Taka insulinooporność jest odpowiedzialna za powstanie cukrzycy typu II. W tej sytuacji człowiek z zespołem metabolicznym ma nasilony proces uszkadzania śródbłonków naczyń przez nadmiar glukozy i cholesterolu w surowicy. Sytuacja taka przyspiesza powstawanie miażdżycy naczyń wieńcowych i może zakończyć się rozległym zawałem serca nawet u młodego człowieka.

Jak zapobiegać nadwadze i zespołowi metabolicznemu, i to już od najmłodszych lat – napiszę za tydzień.