Zawartość bakterii w jelicie, na skórze i w drogach oddechowych, tzw. mikrobiota człowieka, kształtuje się od urodzenia.
fot. Laura Garcia | pexels.com
Brakuje dowodów na istnienie aktywnej mikrobioty u płodu, dlatego uznaje się, że dziecko przychodzi na świat z warunków jałowych, gdzie w jamie macicy jest chronione przez mechanizmy odpornościowe matki blokujące drobnoustrojom dostęp. Moment przejścia dziecka przez kanał rodny to jego pierwszy kontakt z drobnoustrojami i mikrobiotą waginalną matki. Podczas porodu naturalnego noworodek jest zasiedlany mikroorganizmami dróg rodnych matki, czyli bakteriami typu Lactobacillus, które dominują w mikrobiocie pochwy. Dalsza kolonizacja skóry i przewodu pokarmowego dziecka jest związana z pierwszymi chwilami po porodzie. Kontakt skóry twarzy dziecka z odchodami matki podczas porodu prawdopodobnie przyczynia się do prawidłowego zasiedlania przewodu pokarmowego noworodka. W przypadku cięcia cesarskiego dzieci są głównie eksponowane na mikroorganizmy pochodzące ze skóry matki i otoczenia szpitalnego, w którym przeważają bakterie skórne, takie jak Staphylococcus i Corynebacterium.
Przez pierwsze miesiące życia mikrobiota dziecka zmienia się. Wrasta ilość bakterii Bifodobacterium – pałeczek kwasu mlekowego korzystnie kształtujących odporność. Zanikają bakterie Enterobacteriaceae, które mogą być niebezpieczne. Mikrobiota jelitowa dzieci urodzonych przez cięcie cesarskie jest mniej zróżnicowana niż u tych urodzonych drogą naturalną. Charakteryzuje się również opóźnioną kolonizacją bakteriami Bacteroides i Bifidobacterium, które są ważne w dojrzewaniu układu immunologicznego i metabolizmie składników odżywczych. Te różnice mogą utrzymywać się kilka miesięcy, a nawet lat. Może to mieć długoterminowe konsekwencje zdrowotne. Potwierdzono, że brak wczesnej kolonizacji przez Bacteroides koreluje z większym ryzykiem alergii pokarmowych, a niski poziom Bifidobacterium może wpływać na rozwój otyłości i chorób metabolicznych. Dodatkowym czynnikiem niekorzystnym dla układu immunologicznego noworodka jest antybiotykoterapia towarzysząca cesarce. Podawana profilaktycznie, chroni matkę przed ryzykiem zakażeń okołoporodowych, ale podana dożylnie, szybko przedostaje się przez łożysko do płodu, co wpływa również niekorzystnie na mikrobiotę noworodka.
Co? Gdzie? Kiedy?
