Czytelnicy „Idziemy” wybaczą mi, że przy okazji recenzowania nowego filmu „Rzeczy niezbędne” poruszę delikatny i zarazem drastyczny problem społeczny.
Usprawiedliwia mnie fakt, że problemy takie były omawiane na łamach naszego tygodnika. Chodzi mi także o ukazanie pewnych mechanizmów propagandowych z tym związanych. Rodzime elity kulturalne, polityczne i medialne cierpią ostatnio na istną obsesję poruszania spraw molestowania seksualnego. Tematyka ta jest niemal codziennie obecna w prasie, filmach, sztukach teatralnych i telewizjach. Ten odrażający proceder (szczególnie jeśli dotyczy dzieci) z pewnością godny jest potępienia i zwalczania, jednak przesadą wydaje się sugerowanie, że ma on miejsce w większości polskich rodzin, szkół i kościołów. Co więcej, oskarżenia w mediach często rzucane są na ludzi, jak się później okazuje, niewinnych, przypadkowo wplątanych w podejrzane okoliczności. Często oparte są one na nie do końca sprawdzonych poszlakach. W ten sposób przypadki autentycznych faktów molestowania i gwałtów (które należy karać) bywają w mediach pomieszane z fikcyjnymi. W rezultacie powstaje wrażenie, że w Polsce większość rodzin jest głęboko dysfunkcyjna i skażona nienormalnością.
W filmie „Rzeczy niezbędne” oglądamy historię, która ma ilustrować drastyczność takich przestępstw w polskim środowisku małomiasteczkowym. Jedną z ról zagrała Dagmara Domińczyk, polska aktorka pracująca od wielu lat w Ameryce, żona gwiazdora hollywoodzkiego Patricka Wilsona. Jest to pierwszy jej występ w polskim filmie od lat. Partneruje jej Katarzyna Warnke, która była jedną z autorek scenariusza.
Pracująca w Hamburgu Ada, amerykańska dziennikarka śledcza polskiego pochodzenia, dostaje pocztą książkę, napisaną przez jej szkolną koleżankę Roksanę, nadal mieszkającą w Polsce. Roksana prosi Adę o przyjazd do rodzinnego miasteczka w celu rozwiązania pewnego problemu. Ada ma pomóc przekonać matkę Roksany, aby ta przyznała się, że nie pomogła córce w dzieciństwie, kiedy molestował ją ojciec. Rozpoczyna się dramatyczna gra psychologiczna między znerwicowaną Roksaną, zachowującą dziennikarski dystans Adą i starą matką, za wszelką cenę chcącą ukryć prawdę. Autorzy filmu ukazują przygnębiający, wręcz koszmarny obraz polskiej prowincji, gdzie dominuje zbiorowe zakłamanie i przyzwolenie na zło. I taka ekranowa wizja pozostaje w pamięci widzów. Tak więc „Rzeczy niezbędne”, mimo poruszenia ważnego problemu, wydają się filmem propagandowym, sugerującym masowość występowania w naszym kraju wyżej opisanych przestępstw i zbiorowe przyzwolenie na nie.
„Rzeczy niezbędne”. Polska/Niemcy 2024. Reżyseria: Kamila Tarabura. Wykonawcy: Dagmara Domińczyk, Katarzyna Warnke, Małgorzata Hajewska-Krzysztofik i inni. Dystrybucja: Kino Świat
Co? Gdzie? Kiedy?
