Kościół i polityka

Kościół i polityka to mieszanka wybuchowa, zwłaszcza dla mediów, które zdążyły już wykreować następujący stereotyp: „Najlepiej niech się Kościół nie miesza do polityki, tylko zajmie swoimi sprawami”. To było jedno z najczęściej powtarzanych zdań w czasie ostatniej kampanii wyborczej. Zresztą w czasie poprzednich również. Należałoby się zapytać, jakie to są te sprawy Kościoła, wokół których powinny krążyć myśli, wypowiedzi i działania jego przedstawicieli i członków.

Otóż sprawą Kościoła jest troska o zbawienie dusz. A ta wiąże się z miłością Boga i bliźniego. Dlatego też Kościół zwraca uwagę na to, czym się człowiek w życiu kieruje, jakimi zasadami, wartościami, czemu służy jego życie i dokonywane wybory. A polityka jest częścią życia. Nie da się od niej uciec, gdyż żyjemy w państwie regulowanym prawem i zasadami, a ponieważ jesteśmy istotami społecznymi, to państwo stoi na straży relacji społecznych, zapewniając porządek i bezpieczeństwo. Przynajmniej tak być powinno. Z kolei Kościół stoi na straży fundamentalnych praw człowieka, jak prawo do życia, wolności sumienia i wyznania, a zatem jego rolą jest kształtowanie moralności społecznej. Ponadto Kościół składa się z ludzi, którzy są obywatelami danego państwa i jako tacy mają prawo, a nawet obowiązek, uczestniczyć w życiu społeczno-politycznym swojego kraju.

Z kolei polityka powinna służyć dobru wspólnemu i być prowadzona w duchu miłości bliźniego i poszanowania godności każdego człowieka. A to wymaga od osób angażujących się w politykę kierowania się zasadami moralnymi i etycznymi. Kościół ma obowiązek o tym przypominać tak politykom, jak i ich wyborcom. To, że osoby duchowne nie powinny uprawiać polityki, jest jasne. Chodzi o to, by zachować bezstronność, a bezpośrednie angażowanie się w politykę na to nie pozwala. Ale nie oznacza to, że wspólnota Kościoła – w osobach wierzących – ma nie angażować się w politykę. Jeżeli chcemy, aby państwo spełniało swoje cele wobec obywateli, czyli zapewniało wszystkim bezpieczeństwo, wykonywanie swoich praw i realizację podstawowych swobód obywatelskich, to w przestrzeni politycznej muszą być osoby kierujące się zasadami moralnymi i etycznymi. Stąd też Kościół przypomina, czym powinni kierować się politycy reprezentujący naród oraz obywatele wybierający swoich przedstawicieli w strukturach władzy. I to nie jest żadne mieszanie się Kościoła do polityki.

Ale jest też druga strona medalu. Można dostrzec ingerowanie państwa w sprawy Kościoła, czyli w jego troskę o zbawienie dusz. Bo czymże innym jest ingerowanie państwa w sakrament pojednania, jak dzieje się chociażby w Australii, Francji, a ostatnio w Stanach Zjednoczonych, rzekomo w celu wykrywania sprawców nadużyć seksualnych? Pod koniec maja br. w stanie Waszyngton zaczęło obowiązywać prawo, które nakazuje księżom złamanie tajemnicy spowiedzi w przypadku podejrzenia penitenta o nadużycia wobec nieletnich. W związku z tym zarządzeniem katoliccy biskupi złożyli pozew do sądu federalnego, twierdząc, że nowe prawo łamie konstytucyjne prawo do wolności religijnej oraz zasadę równości wobec prawa, jako że „przywilej poufności” nadal przysługuje chociażby psychologom czy lekarzom. Czymże są także podnoszone już nad Wisłą głosy o wprowadzeniu prawa zakazującego spowiadania dzieci? Czy którykolwiek z polityków głośno protestuje, że państwo miesza się w sprawy Kościoła? Bynajmniej. Oskarżenie to działa wyłącznie w jedną stronę.

Zdanie „Kościół miesza się do polityki” stało się swego rodzaju wytrychem słownym zmierzającym do ograniczenia jego wpływu na kształtowanie dusz wiernych. Bo przecież o to zasadniczo chodzi: kto te dusze będzie kształtował i w jakim kierunku.