Emocje są dla mas

W tej kampanii prezydenckiej wydarzyły się, według mnie, dwie sytuacje, które wywołały masowe emocje, czyli takie, które przełożyły się na dyskusje ludzi na bazarku lub w pociągu i uruchomiły przepływ głosów.

Pierwszym momentem, który wyrwał nas z uśpienia i znudzenia, była słynna debata w Końskich. A właściwie dwie. I dwie nieobecności: Sławomira Mentzena i Rafała Trzaskowskiego. To wtedy, po zburzeniu misternego planu, żeby na sprzyjającej ziemi spotkali się w studiu TVP tylko kandydaci PO i PiS, nastąpiły pierwsze widoczne zmiany w sondażach.

Drugi moment, groźniejszy, to rozgrywająca się na samym finiszu historia z mieszkaniem, które dawno temu nabył Karol Nawrocki. Ciągnęła się codziennie w mediach, rozgrywana umiejętnie przez sztabowców PO i nieumiejętnie przez sztabowców PiS. Nie rozstrzygając, skąd autorzy kolejnych artykułów mieli niejawne dokumenty i czy rzeczywiście dostarczyły ich służby specjalne, eksplodował temat, który działał na emocje, dlatego natychmiast został wykorzystany przez aparat propagandowy.

Mając takie „polityczne złoto”, każda partia by je wykorzystała. Pytanie, skąd to złoto. Bo czym innym jest bezczelne skądinąd wykorzystanie „dziadka z Werhmachtu”, a czym innym – służb i niejawnych dokumentów. Co też nie jest niczym nowym, bo znamy to już z najnowszej historii, choćby z przykładu Stanisława Tymińskiego czy Anny Jaruckiej.

Te wszystkie mechanizmy są stare jak świat i zostały już nieraz przetestowane i wykorzystane. Co pięknie opisali w książce „Kampania. Jak wygrać wybory i nie dać się złapać” Andrzej Gajcy i Wojciech Mucha, ujawniając bezkarne „skręcenie” wyborów samorządowych w Krakowie.

Ta brutalna strona polityki, czyli walki grup interesów, lokalnych układów, politycznych gangów, istnieje i ma się dobrze. Ci wiedzą, jak wpłynąć na nasze emocje, jak wykorzystać media i skąd brać na to środki. Zrobią wszystko, by utrzymać władzę i zniszczyć konkurenta – bo od tego zależy ich dalsze bezpieczne funkcjonowanie.

Ale emocje emocjami, a matematyka jest bezlitosna. I zaryzykuję opinię, że ta sprawa, jeśli w ogóle się odbije na wyniku wyborczym, to w zakresie góra 1–2 proc. Głównie za sprawą „przegrzania” afery, jak i żelaznych elektoratów. A po pierwszej turze kampania się zresetuje i pewnie zobaczymy jeszcze parę nowych afer i zwrotów akcji. Emocje mają być dla nas, dla polityków gra toczy się o to, by przy stoliku pozostali ci sami i nikt niepowołany się nie dosiadł.