Nasz człowiek Carlos

Zdaniem Jose de Carvalho kluczowym momentem dla zacieśnienia przez Jana Pawła II relacji z Portugalczykami był nieudany zamach na papieża dokonany przez Mehmeta Alego Agcę w 1981 r. w Rzymie. Biograf wskazał, że do końca życia Wojtyła wiązał swoje cudowne ocalenie ze wstawiennictwem Matki Bożej Fatimskiej, której dzień przypadał właśnie w dniu zamachu. – Niewielu obcokrajowców tak bardzo przyczyniło się do popularyzacji Portugalii na świecie. Jan Paweł II, niosąc światu przesłanie fatimskie, de facto promował Portugalię – dodał autor wydanej w Polsce książki „Fatima 1917-2017. Sto lat historii objawień”.

PODĄŻANIE ZA DROGOWSKAZEM

W ocenie Carvalho dla wielu osób w Portugalii św. Jan Paweł II jest niczym drogowskaz. Sam, jak twierdzi, zalicza się do tej grupy. – Dał przykład, jak pokonywać przeszkody, które niesie życie. Poza tym był jedną z najbardziej fascynujących postaci XX w. Sam zaliczam się do „pokolenia JP2”. Kiedy umierał, zaczynałem już moją przygodę akademicką. Towarzyszyłem mu, tak jak miliony ludzi na całym świecie, w jego ostatnich chwilach. Traktowałem go niczym jednego z członków mojej rodziny – wyznaje Jose de Carvalho.

Także hiszpański historyk Jose Luis Orella nie ma wątpliwości, że Jan Paweł II wyznaczył „szlak, którym warto podążać” i który warto wciąż badać. Wskazuje, że opublikowany ostatnio watykański raport dotyczący nadużyć byłego kardynała Theodore’a McCarricka nie odbije się w Hiszpanii ani na popularności postaci św. Jana Pawła, ani na jego kulcie. – W ujęciu liczbowym sprawa ta nie zachwieje jego kultem w najbliższych latach. Problem może pojawić się wtedy, kiedy odejdzie pokolenie, które znało papieża – dodał hiszpański historyk z madryckiego uniwersytetu CEU San Pablo.

Prof. Orella uważa, że osoby, które pamiętają postać i dzieło św. Jana Pawła II, są mniej narażone na dezinformację w sprawie oskarżonego o pedofilię byłego kardynała McCarricka. Twierdzi, że większe „szanse” na uleganie manipulacji różnych środowisk i mediów w sprawie pomawiania polskiego papieża o rzekome tuszowanie działań McCarricka ma młodsze pokolenie. Uważa, że osobom wrogim Kościołowi już wcześniej sprawa byłego amerykańskiego hierarchy będzie służyła jedynie za argument do dalszego dystansowania się od tej instytucji. Wskazuje też, że akcja umniejszania polskiego papieża na bazie watykańskiego raportu w sprawie McCarricka wygląda niczym z góry przygotowana operacja, „cel pewnych osób”.

STUDIA, PAMIĘĆ I TOŻSAMOŚĆ

Prof. Jose Luis Orella uważa, że bierność w sytuacji rozszerzającej się dezinformacji na temat pontyfikatu Jana Pawła II może zakończyć się próbą zniekształcenia prawdy o dziele polskiego pontifeksa. Podkreśla konieczność walki z nierzetelnymi publikacjami o papieżu, które nie bazują na źródłach i które mogą „służyć zafałszowaniu jego pontyfikatu”, podobnie jak w przypadku Piusa XII, którego z upływem czasu obarczono winą za wspieranie nazistów. Jak wskazuje, tu jest jedno z wyzwań dla zainaugurowanego w 2020 r. Wydziału Historii, Pamięci i Tożsamości, zajmującego się badaniem totalitaryzmów na CEU San Pablo. Orella dodał, że nazwa tej jednostki badawczej nawiązuje do tytułu ostatniej książki Jana Pawła II „Pamięć i tożsamość”, co – jak przyznaje historyk – było formą oddania hołdu pochodzącemu z Polski papieżowi. Szef nowej jednostki badawczej zaznacza, że wydział ten chce w swojej pracy położyć specjalny nacisk na studia nad zbrodniczą działalnością komunizmu.

Uruchomiona na CEU San Pablo katedra jest drugim w ciągu ostatnich lat wydziałem naukowym w Hiszpanii zainaugurowanym w oparciu o nauczanie św. Jana Pawła II. W listopadzie 2018 r. na katolickim Uniwersytecie Mistyki w Avili (CITeS) erygowana została jednostka naukowa zadedykowana nauczaniu i duchowości św. Jana Pawła II. Ta pierwsza w Hiszpanii katedra służąca promowaniu myśli Jana Pawła II powstała we współpracy z Uniwersytetem Papieskim w Krakowie, a jej głównym zadaniem jest prowadzenie analizy i badań myśli oraz dorobku Karola Wojtyły. Szczególnie ważne miejsce w pracy katedry w Avili zajmują aspekty mistyczne życia i twórczości Jana Pawła II.