Mojżesz na górze Synaj

Patrząc na historię, ciągle widzimy ten sam powtarzający się błąd. Człowiek często przypomina osobę nabywającą wartościowy sprzęt, do którego jest dołączona instrukcja obsługi od producenta. Jest to niezwykły producent, który nie tylko wyprodukował ten sprzęt, ale go również wymyślił. Jednak osoba, która ten sprzęt nabywa, wyrzuca instrukcję do kosza, bo myśli, że posługiwanie się instrukcją jest czymś poniżającym i ograniczającym. Tak właśnie wygląda działanie ludzi, którzy odrzucają Dekalog. Są jak dzieci, które uparcie postanawiają, że widelec będzie im służył do pisania, a nie do jedzenia.

Na czym więc polegała „instrukcja obsługi”, którą Pan przekazał Izraelitom z góry Synaj w formie dziesięciu przykazań? Pełną formułę Dekalogu znajdujemy w Księdze Wyjścia (20,2-17) oraz Powtórzonego Prawa (5,6-21). W celu łatwiejszego zapamiętania przykazań Bożych, tradycyjnie wymieniamy je następująco:

1. Nie będziesz miał cudzych bogów przede Mną;
2. Nie będziesz brał imienia Pana Boga twego nadaremno;
3. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił;
4. Czcij ojca swego i matkę swoją;
5. Nie zabijaj;
6. Nie cudzołóż;
7. Nie kradnij;
8. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu;
9. Nie pożądaj żony bliźniego twego;
10. Ani żadnej rzeczy, która jego jest.

Należy natomiast zauważyć, że już w tradycji żydowskiej Dekalog nie ograniczał się do słów zawartych w pojedynczych przykazaniach. Żydzi zawsze rozumieli każde przykazanie jako Boże objawienie obejmujące szerszą płaszczyznę, do której poszczególne przykazania nawiązywały. Talmud, który jest autorytatywną interpretacją żydowskiego prawa ustnego, przypomina – na przykład – że przykazanie „nie cudzołóż” odnosi się nie tylko do cudzołóstwa w dosłownym sensie tego terminu, ale również do wszelkiej czynności przeciwko cnocie czystości, związanej z dotykiem, mową i słuchem.

NA DWÓCH KAMIENNYCH TABLICACH

Podobnie Pan Jezus, mówiąc o tym samym przykazaniu, rozszerzył je w swoim pouczaniu, chociaż jego słowa potwierdzają talmudyczny tok myślenia: „Słyszeliście, że powiedziano: «Nie cudzołóż». A Ja wam powiadam: Każdy, kto pożądliwie patrzy na kobietę, już się w swoim sercu dopuścił z nią cudzołóstwa” (Mt 5,27-28). Jest to, rzecz jasna, tylko jeden przykład ukazujący szersze spojrzenie Pana na Dekalog, aczkolwiek ten przykład uświadamia nam jak ważne jest, abyśmy byli dobrze obeznani z Katechizmem. Tam znajdziemy dokładne, szersze znaczenie każdego z przykazań zgodnie z zamysłem Chrystusowym, które – z Jego woli – przedstawia nam Kościół pod natchnieniem Ducha Świętego.

Mojżesz spisał słowa Prawa, zbudował ołtarz, a na nim kazał złożyć ofiarę biesiadną z cielców. Wtedy głośno przeczytał Izraelitom to, co napisał, a oni odpowiedzieli: „Wszystko, co powiedział Pan, uczynimy i będziemy posłuszni” (Wj 24,7). Następnie Mojżesz wziął krew cielców, a pokrapiając nią lud, zawarł przymierze między nimi a Bogiem. Wówczas Bóg ponownie zawołał Mojżesza na górę. Pozostał tam 40 dni, a po ich upływie, otrzymał tablice kamienne, na których wyryte były przez Pana słowa Dekalogu. Był to znak, że przykazania pozostaną zawsze aktualne i nikt nie będzie mógł od nich dyspensować. Pomyślmy sobie, jakże zupełnie inaczej wyglądałby nasz świat, jeżeli wszyscy żyliby zgodnie z darem Bożej miłości, jakim są przykazania Boże. Niestety, „światło przyszło na świat, lecz ludzie bardziej umiłowali ciemność aniżeli światło” (J 3,19).

ks. Jacek Stefański fot. ks. Henryk Zieliński Idziemy nr 8 (389), 24 lutego 2013 r.