Znów miastem

Latowicz jest niewielką miejscowością, liczącą 1400 mieszkańców. Leży 27 km od Mińska Mazowieckiego, przy drodze wojewódzkiej 802. Proboszcz parafii Świętej Trójcy w Latowiczu ks. Bogusław Wnuk opowiada, że na przestrzeni lat gmina bardzo się zmieniła. – Kiedyś był to teren typowo rolniczy. Obecnie duża część mieszkańców pracuje w usługach i handlu. Widoczny jest odpływ szczególnie młodych osób z wiosek do większych miast. Nasza parafia, na którą składają się też okoliczne wsie, 30 lat temu liczyła ponad 5 tys. mieszkańców, dziś 3,5 tys. – szacuje.

Mieszkaniec Latowicza Sławomir Świątek wyjaśnia, że w okolicy nie ma dużych zakładów przemysłowych. – Od lat miejscowość słynie ze sprzedaży i przetwarzania czosnku, o czym świadczą wieńce dożynkowe przygotowywane z tej rośliny. Corocznie pamiętamy też o obchodach rocznicy akcji zbrojnej, próby odbicia Polaków więzionych przez Niemców w budynku miejscowej szkoły – dodaje.

1 stycznia 2023 r. Latowicz po 154 latach odzyska prawa miejskie. Miejscowość otrzymała je w 1423 r. i posiadała przez 446 lat. A zostały jej odebrane przez cara Aleksandra II w 1869 r. za udział mieszkańców w powstaniu styczniowym.

WE WSPÓŁPRACY SIŁA

Latowicz szczyci się dobrą współpracą parafii z gminą. – Dzięki życzliwości pana wójta pracownik samorządowy pomaga w składaniu wniosków o dotację na remont więźby dachowej kościoła i ich rozliczaniu. Dach kościoła w trzech czwartych powierzchni został pokryty blachą miedzianą. Jednak przeprowadzenie tak dużej inwestycji nie byłoby możliwe bez ofiarności parafian. To oni pokryli 75 proc. wszystkich kosztów, za co przy tej okazji składam podziękowania – podkreśla ks. Bogusław.

Ponadto w przyszłym roku teren pomiędzy szkołą a kościołem w Latowiczu będzie miejscem nowej inwestycji. – Grunt należy do parafii. Użyczono go gminie na dwadzieścia lat za zgodą kurii warszawsko-praskiej, aby zagospodarować przestrzeń na cele rekreacyjno-wypoczynkowe. W 2023 r. mają ruszyć prace budowlane. Powstanie m.in. tężnia solankowa. Planowane są również nasadzenia roślin – wyjaśnia ks. Wnuk. Wspólnie z gminą parafia wystąpiła do Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego o dotację na sfinansowanie nauki gry na instrumentach muzycznych i naukę tańca tradycyjnego. I taka została przyznana. Zajęcia odbywają się w Gminnej Bibliotece Publicznej w Latowiczu.

SKUTKI MIEJSKOŚCI

Wójt gminy Latowicz Bogdan Świątek-Górski przekonuje, że decyzja o powrocie do statusu miasta ma wiele zalet. – W centrum Latowicza są grunty rolne klasy II i III. Kiedy staną się miejskie, łatwiej będzie je odrolnić, co powinno zachęcić do inwestowania – opisuje.

Dzięki prawom miejskim Latowicz uzyska dostęp do środków z funduszy europejskich dla miast i obszarów wiejskich do 5 tys. mieszkańców. Włodarz Latowicza objaśnia, że zwiększą się możliwości promocji miasta i gminy. – Od 1 stycznia turyści będą mogli kupić znaczek turystyczny z logo miasta i folder turystyczny – zapewnia. Bogdan Świątek-Górski tłumaczy, że zależało mu na tym, aby sprawiedliwości dziejowej stało się zadość, a Latowicz wrócił na mapę miast. – Nie ma w polskim ustawodawstwie możliwości przywrócenia praw miejskich, dlatego musieliśmy starać się o ich ponowne uzyskanie – zaznacza.

Z transformacją związane będą też koszty administracyjne. – Musieliśmy zmienić szyldy i pieczątki organów gminy – relacjonuje wójt. Mieszkańcy nie muszą wymieniać dowodów osobistych ani uczestniczyć w nowych wyborach samorządowych. – Wysokość podatków od nieruchomości ustala sam samorząd. Miejskość nie spowoduje ich wzrostu – zapewnia wójt.

Przed podjęciem decyzji o odzyskaniu praw miejskich gmina przeprowadziła konsultacje z mieszkańcami. Niemal 80 proc. mieszkańców opowiedziało się za tym, aby Latowicz był znów miastem.