Sejm debatuje nad zmianami w uprawnieniach kombatantów

W środę w Sejmie odbyła się debata nad sprawozdaniem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny wobec projektu nowelizacji ustaw dotyczących uprawnień kombatantów oraz osób będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Choć wszystkie kluby zadeklarowały poparcie projektu, to jednak przedstawiciele PiS i PO-KO zgłosili do niego poprawki.

Anita Czerwińska (PiS) przypomniała, że główne cele projektu to m.in. pomoc inwalidom wojennym poprzez dodatek pieniężny do renty inwalidzkiej, możliwość przekazywania przez organy emerytalno-rentowe świadczeń inwalidom wojennym i wojskowym mieszkającym za granicą oraz poszerzenie katalogu uprawnień dla represjonowanych politycznie w latach 1949-59. "PiS popiera projekt ustawy i będzie głosować za jej przyjęciem" - powiedziała i złożyła poprawki w imieniu klubu PiS na ręce marszałka Sejmu.

Poprawki do projektu zgłosił także klub PO-KO. Występujący w jego imieniu Sławomir Jan Piechota poinformował, że mają one na celu włączenie żołnierzy-górników do ustawy o kombatantach i osobach represjonowanych oraz wprowadzenie takich samych jak dla osób niepełnosprawnych zasad wydawania uprawnień do korzystania z kombatanckiej karty parkingowej. "Tylko o to nam chodzi, aby przyznając kartę kombatanta, która będzie służyła do uprawnień wynikających z karty parkingowej osoba występująca składała oświadczenie, że nie ma zwykłej karty parkingowej i żeby te karty kombatanta były wydawane na okres pięciu lat, a po pięciu latach wznawiane, bo to jest jedyny skuteczny sposób weryfikowania, że ta osoba nadal funkcjonuje" - stwierdził.

Agnieszka Ścigaj (Kukiz'15) podkreśliła, że proponowane przepisy były od dawna "oczekiwane przez środowiska kombatanckie". Posłanka zasugerowała jednak, że "warto rozważyć i równocześnie zacząć procedować rozwiązania, które rozwiążą problem zbyt małej liczby miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych". "Wiem, że to jest często w gestii samorządowej. Natomiast padały propozycje podczas prac komisji, aby wprowadzić ustawę, która może dla kombatantów, dla weteranów zrobi bezpłatne miejsca parkingowe (…) czy wprowadzi rozwiązania, które nie będą zabierać tych miejsc parkingowych" - powiedziała.

Radosław Lubczyk (Nowoczesna) zwrócił uwagę, że projekt "jest potrzebny", ale jego klub "nie jest w stanie przejść obok pewnych nieścisłości w nim zawartych". "Zarówno kombatanci, osoby represjonowane, jak i weterani misji zagranicznych w opracowanych projektach ustaw powinny być brane pod uwagę jako jednolity ich odbiorca. Uhonorowanie przywilejami wszystkich wymienionych grup powinno być ujednolicone, biorąc pod uwagę, że osoby te przyczyniły się i przyczyniają się zarówno do wolności i suwerenności Polski, jak i bezpieczeństwa jej obywateli" - zaznaczył.

Projekt noweli stanowi m.in. że kombatantom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej, zdrowotnej oraz w związku z zaistnieniem zdarzeń losowych, może być przyznana pomoc pieniężna – jednorazowa lub okresowa. Jednorazowa m.in. na częściowe pokrycie kosztów zakupu wózka inwalidzkiego lub dostosowanie pomieszczeń mieszkalnych do rodzaju niepełnosprawności. Pomoc okresowa m.in. na zaspokojenie potrzeb bytowych i ochronę zdrowia w przypadku długotrwałej choroby lub opłacenie pomocy pielęgnacyjnej. Pomoc okresowa jest przyznawana na okres do 6 miesięcy i nie częściej niż raz na 12 miesięcy, a jednorazowa nie częściej niż raz na 12 miesięcy. Wniosek o przyznanie pomocy pieniężnej składa się w Urzędzie do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

W myśl proponowanych zapisów członek Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej legitymujący się kartą kombatanta kierujący pojazdem samochodowym oznaczonym tą kartą, może nie stosować się do niektórych znaków drogowych dotyczących zakazu ruchu lub postoju, na zasadach określonych dla osoby niepełnosprawnej.

Zmiany w projekcie odnoszące się do ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych stanowią m.in., że do renty inwalidzkiej przysługuje dodatek pieniężny w wysokości 850 zł. Wprowadzają też możliwość przekazywania przez organy emerytalno-rentowe świadczeń mieszkającym za granicą. Przewidują również umożliwienie osobom deportowanym do pracy przymusowej i osadzonym w obozach pracy przez władze III Rzeszy i ZSRR, będącym w trudnej sytuacji materialnej, otrzymywanie pomocy pieniężnej od szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Zakładają także, że w ustawie o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych wprowadza się zmianę, w myśl której świadczenie pieniężne wynosi 222,01 zł. Mówią również, że świadczenie pieniężne, dodatek kompensacyjny, ryczałt energetyczny i jednorazowe odszkodowanie oraz koszty ich obsługi finansowane są ze środków budżetu państwa.

Projekt przewiduje też umożliwienie cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych, będącym w trudnej sytuacji materialnej, otrzymywania pomocy pieniężnej od szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także przyznanie im dodatkowego świadczenia – ryczałtu energetycznego.

Reguluje on również kwestie związane ze zbiegiem świadczeń przysługujących działaczom opozycji antykomunistycznej oraz osobom represjonowanym z powodów politycznych oraz przekazywanie przysługujących tym osobom świadczeń za granicę.

Projekt precyzuje także maksymalny limit wydatków będących skutkiem finansowym ustawy w latach 2019–2028 dotyczący m.in. Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Większość przepisów znajdujących się w projekcie ustawy ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.